I. Charles: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yazım hatası düzeltildi
Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği Android uygulaması değişikliği
Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi + kaynak gerektiren bilgi eklentisi
6. satır:
| başlık = Kral I. Charles <small> Ressam: [[Anthony van Dyck]]</small>
| veraset1 = [[İngiltere hükümdarları listesi|İngiltere]] ve [[İrlanda hükümdarları listesi|İrlanda Kralı]]
| hüküm_süresi1 = 27 Mart 1625 - 30 Ocak 16481649
| taç_giymesi1 = 2 Şubat 1626
| önce_gelen1 = [[I. James (İngiltere Kralı)|I. James]]
46. satır:
1642'de [[İngiltere İç Savaşı]]'nın "Birinci İngiltere İç Savaşı" evresi başladı. Bu savaştan önce Kral Charles topladığı "Kraliyetçi" ordusunu finanse etmek için İngiltere Parlamentosu ve İskoçya Parlamentosu'nu toplanmaya çağırması gerekti. Bu parlamento krala karşı gelmeye başlayınca kendileri "İngiltere Parlamento Ordusu" ve İskoçya Parlamento Ordusu oluşturdular. Kraliyet orduları ile parlamentocu ordular birbirine karşı her iki ülke arazilerinde çatışmalara ve muharebelere giriştiler. 1645'te Kral Charles’ın "[[Cavalierler ]](Şövalyeler)" adı verilen "Kraliyet Ordusu" [[Roundheadler]] adı verilen İngiltere "Parlamento Ordusu" tarafından 14 Haziran 1645'te [[Neasby Muharebesi]]'nde ve sonra 10 Temmuz'da [[Langfort Muharebesi]]'nde yenilip "Kraliyet Ordusu" elimine edildikten sonra Midlands bölgesine kaçtı. İngiltere Parlamento ordusunun [[Oxford Kuşatması]]'ndan gayet şans eseri kurtulabildi. [[Newark]] şehrini kuşatan İskoç ordusuna sığındı. İskoçlar kralı bir müddet tutukladıktan sonra Parlamentocuların verdiği büyük meblağda savaş tazminatı sonunda Ocak 1647'de Kral Charles'ı Parlamentocu ordulara teslim ettiler.
 
Charles Parlamentocular tarafından tutukluluk altına alındı. Önce Holdenby House, [[Northamptonshire]], sonra [[Newmarket]]'te, sonra Londra yakınlarında [[Surrey]]'de "Oatlands Sarayı"na ve sonra da [[Hampton Court Sarayı]]'na getirilip oralarda tutuklandı. Hampton Court Sarayı'nda tutuklu Kral Charles bir Parlamento heyeti ile müzakereye geçti. Onların kendine getirdiği ve Parlamentonun kabul edeceği bildirilen "Meşrutiyetçi monarşi" rejimi altında hükümdarlık yapması teklifini kabul etmedi. Kasım 1647'de geçici olarak tutukluluktan kaçtı. Ama kaçtığı [[Wight Adası]]'nda beklediği şahsi desteği bulamayarak Parlamentocular tarafından yakalandı ve Wight Adası'nda tutuklanmaya başladı. Bu sırada İskoçlar ile gizli konuşmalara geçti ve onlarla kendisini kurtarmaları için anlaştı. Bu sırada Mayıs'ta Kraliyetçiler İskoçlarla anlaşarak İngiltere İç Savaşının ikinci evresi olan "İkinci İngiltere İç Savaşı"nı başlattılar. Fakat bu dönemlerde [[Oliver Cromwell]] kurduğu, eğittiği ve komuta ettiği [[Yeni Ordu (İngiltere)|Yeni Model Ordu]] ile 1648 sonlarında tüm Britanya adasında Parlamentocuların iktidarını ve kontrolünü konsolide etti. İskoç ordusunu en sonunda Ağustos 1648'de [[Preston Muharebesi]]'nde yenerek ve muhalifleri elemine edip sindirmişti. Charles 16481649 yılı sonlarında Parlamentocu bir heyetle yeni müzakerelere girişti. Fakat Parlamentocular "Yeni Model Ordu" komutanı olan Oliver Cromwell bunun aleyhinde idi.
 
16481649'da bu orduya bağlı birlikler Albay Thomas Pride liderliği altında 6-7 Aralık'ta Londra'da Parlamento'yu basarak Yeni Model Ordu'nun koyduğu prensiplere uymayan üyeleri ve aleyhtar Parlamento Üyelerini zorla Parlamento'dan çıkarıp tutukladılar ve bundan korkan muhalif Parlamento üyeleri de bu meclise gelmekten çekinmeye başladılar. Böylece üyelerinin sayısının kesilmesinden sonunda arda kalan Parlamento üyelerinden oluşan meclisin arkada kalan üyeleri bu kendilerinin meclisinin meşru bir Parlamento olduğunu ilan ettiler. Bu gerçekten bir "hükümet darbesi" idi ve tarihçiler bu darbeye [[Pride Darbesi]] adı vermektedirler. Bu tasfiyeden sonra geride kalan üyelerden oluşan Parlamento'ya da [[Rump Parlamentosu]] (yani "Bakiye Parlamentosu") adı verildi.
 
1648 sonunda Charles "Hurst Castle" şatosuna ve sonra da [[Windsor Sarayı]]'na nakledilip tutuklandı. "Rump Parlamentosu"nun Avam Kamarası Ocak 1649'da Kral Charles’ın "Vatana İhanet" suçundan yargılanacağını ilan etti. O zamana kadar bir meşru hükümdarın ilahi gücü olduğu kabul edilmekte idi ve bunun için alelade parlamento üyelerinden oluşan bir mahkemede ilahi güce dayanan bir kralın yargılanmasının imkânsız bir peri masalı olarak bile görünmemekte idi. "Rump Parlamentosu"nun Lordlar Kamerası kral yargılama için hazırlanan kanun teklifini hiç dokunmadan reddetti. Fakat tekrar toplanan Rump Parlamentosu, Cromwell ve ordunun zorlamarıyla ""ilahi irade"nin bir insan kişiye ait değil (yani "ilahi irade"nin şahsen Kral'a değil), Krallık kurumuna ait olduğunu; bu krallık kurumunda bir insan olan Kralın büyük suçlar işleyebileceğini; bu işlediği suçlar nedeni için yargılanabileceğini kabul ettiler. Bunun için "Rump Parlamentosu" yargılamayı yapmak için kendi üyelerinde oluşan bir "Yüce Yargılama Komisyonu" kurup bu komisyona tayin edilen Parlamento üyelerini "yargılama komiser" olarak seçtiler. Ama gerçekte bu seçilen [[I. Charles’ın mahkemesindeki hakimler|yargılama komiserlerinin]]" ancak 69 tanesi Kral Charles’ın yargılanma celselerinde mahkeme heyetini oluşturdular. Bu yargılama 20 Ocak 1649'da başladı. Kral Charles bu yargılama organın meşru olmadığını ve kendinin kral olarak hiçbir zaman tebaaları tarafından yargılanamayacağını bildirip bu gayrimeşru yargılamaya hiç katkı yapmamayı tercih etti. 26 Ocak 16491650'de bu yargılama sona erdi ve "Yüce Yargılama Komisyonu" Kral Charles'ı "vatana ihanet" suçundan suçlu buldu ve bunun cezası olarak başı kesilerek idam edilmesine karar verdi. [[II. Charles’ın mahkemesindeki hakimler|yargılama komiserleri]]nden ancak 59'u Kral Charles’ın "İdam edilme yargı ilamı"na imzasını atmıştı.
 
30 Ocak 16491650 günü Kral Charles Londra'da "Whitehall Sarayı" önünde açıkhavada başı kesilerek idam edildi. İngiltere devleti hukuki statüsü de bir kalıtsal "monarşi" olmaktan değişti ve bir çeşit "cumhuriyet" olan "İngiltere Millet Topluluğu" devleti kuruldu.
 
== Çocukluğu ve ilk gençliği ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/I._Charles" sayfasından alınmıştır