Ruhullah Humeyni: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
tek bir maddede kullanmak için şablon oluşturmadığımızdan "Ruhullah Humeyni" maddesine aktarıldı Etiket: İçerik değiştirildi |
Superyetkin (mesaj | katkılar) k Superyetkin, Ruhullah Humeyni sayfasını Şablon:Ruhullah Humeyni'nin Mücadele Takvimi sayfasına taşıdı: Geçmiş birleştirme |
||
1. satır:
{{Makam sahibi bilgi kutusu
|isim = Ruhullah Humeyni<br>{{Küçük|{{nastaliq|روح الله خمینی|fa}}}}
|resim = Portrait of Ruhollah Khomeini By Mohammad Sayyad.jpg
|resim_başlığı = Ocak 1978'de Humeyni.
|makam = 1. [[İran Dini Lideri]]
|dönembaşı = 1 Şubat 1979 <small>(resmi olarak 3 Aralık 1979)</small>
|dönemsonu = 3 Haziran 1989
|cumhurbaşkanı = [[Ebu'l-Hasan Beni Sadr]]<br>[[Muhammed Ali Recai]]<br>[[Ali Hamaney]]
|başbakan = [[Mehdi Bazergan]]<br>[[Muhammed Ali Recai]]<br>[[Muhammed Cevad Bahonar]]<br>[[Muhammed Rıza Mehdevi Kani]]<br>[[Mir Hüseyin Musavi]]
|öncegelen = [[Muhammed Rıza Pehlevi]] {{Küçük|([[İran hükümdarları listesi|İran Şahı olarak]])}}
|sonragelen = [[Ali Hamaney]]
|doğum_tarihi = {{Doğum tarihi|1902|9|24}}<ref name="birth1">{{harvnb|DeFronzo|2007|p=286}}. "born 24 September 1902..."</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.iranchamber.com/history/rkhomeini/ayatollah_khomeini.php | başlık = History Of Iran Ayatollah Khomeini - Iran Chamber Society | yayıncı = Iranchamber.com | tarih = | erişimtarihi =5 Ocak 2013| arşivurl = http://web.archive.org/web/20151205182448/http://www.iranchamber.com:80/history/rkhomeini/ayatollah_khomeini.php | arşivtarihi = 5 Aralık 2015}}</ref><ref name="NYTimes books">{{Haber kaynağı |başlık=Khomeini Life of the Ayatollah By BAQER MOIN |eser=The New York Times|url=http://www.nytimes.com/books/first/m/moin-khomeini.html |erişimtarihi=19 Ocak 2012}}</ref><ref name="Imama Khomeini International Portal">{{Web kaynağı | url = http://www.harammotahar.ir/ | başlık = Imam Khomeini Official Website | پرتال امام خمینی | yayıncı = harammotahar.ir | tarih = | erişimtarihi = 9 Mart 2012 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160503221912/http://www.harammotahar.ir/ | arşivtarihi = 3 Mayıs 2016}}</ref><ref>{{harvnb|Karsh|2007|p=220}}. "Born on 22 September 1902</ref>
|doğum_yeri = [[Humeyn]]
|ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1989|6|3|1902|9|24}}
|ölüm_yeri = [[Tahran]], [[İran]]
|yattığı_yer = [[Ruhullah Humeyni Türbesi]], [[Tahran]], [[İran]]
|doğum_adı =
|partisi = [[İslami Cumhuriyet Partisi]]
|eşi = {{Evlilik|[[Hatice Sakafi]]|1929|1989}}
|çocukları = [[Mustafa Humeyni]]<br>[[Zehra Musavi]]<br>Sadıka<br>[[Feride Musavi]]<br>[[Ahmed Humeyni]]
|ilişkiler =
|öğrenim =
|meslek =
|dini = [[Usûlîlik|Usulî]] [[İsnâaşeriyye]] [[Caferilik]] ([[Şiî İslam]])<ref>{{Kitap kaynağı|editor1-last=Bowering|editor1-first=Gerhard|editör2-soyadı=Crone|editör2-ad=Patricia|editor3-last=Kadi|editor3-first=Wadad|editor4-last=Stewart|editor4-first=Devin J.|editor5-last=Zaman|editor5-first=Muhammad Qasim|editor6-last=Mirza|editor6-first=Mahan|başlık=The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought|tarih=28 Nov 2012|yayıncı=Princeton University Press|isbn=9781400838554|sayfa=518}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|author1=Malise Ruthven|başlık=Fundamentalism : The Search For Meaning: The Search For Meaning|tarih=8 Apr 2004|yayıncı=Oxford University Press|isbn=9780191517389|sayfa=29|baskı=reprint}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|editor1-last=Jebnoun|editor1-first=Noureddine|editör2-soyadı=Kia|editör2-ad=Mehrdad|editor3-last=Kirk|editor3-first=Mimi|başlık=Modern Middle East Authoritarianism: Roots, Ramifications, and Crisis|tarih=31 Jul 2013|yayıncı=Routledge|isbn=9781135007317|sayfa=168}}</ref>
|imza = Ruhollah Khomeini signature.png
|websitesi = [http://www.imam-khomeini.ir www.imam-khomeini.ir]
}}
{| class="infobox" align="right" width="30%" style="border:1px solid #ddd; margin:0 1em 1em 0; background:#ffeebb; padding:0 1em 1em 0; vertical-align:right; font-size:75%;"
!colspan="2" align="center"|<big>Ruhullah Humeyni'nin Mücadele Takvimi
|-
|colspan="2" align="center"|<small>
|-
|align="right">|8 Ekim 1962
|Eyalet ve vilayet encümenleri kanunu aleyhinde bildiri yayınlaması
|-
|align="right">|2 Aralık 1962
|Eyalet ve vilayet encümenleri kanunu'nun iptal edilmesinden sonra bildiri yayınlanması
|-
|align="right">|22 Ocak 1963
|Referandumun Boykotu ve "[[Beyaz Devrim]]"
|-
|align="right">|22 Mart 1963
|Şah rejimi askerlerinin [[Feyziye Medresesi]]'ne saldırısı
|-
|align="right">|3 Haziran 1963
|Aşura Günü İmam Humeyni'nin Feyziye Medresesinde konuşma yapması
|-
|align="right">|5 Haziran 1963
|İmam Humeyni’nin tutuklanması ve Halkın protestolarının bastırılması
|-
|align="right">|25 Haziran 1963
|İmam Humeyni’nin Kasr zindanından Aşretabad’da bulunan zindana intikali
|-
|align="right">|10 Nisan 1964
|İmam Humeyni’nin serbest kaldıktan sonra [[Mescidi Azam]] camisinde yaptığı tarihi konuşma
|-
|align="right">|26 Ekim 1964
|İmam Humeyni’nin kapitülasyon aleyhinde yaptığı tarihi konuşması
|-
|align="right">|4 Kasım 1964
|İmam’ın tutuklanarak Türkiye’ye sürgüne gönderilmesi
|-
|align="right">|12 Kasım 1964
|İmam Humeyni’nin Ankara’dan Bursa’ya intikali
|-
|align="right">|4 Ekim 1965
|Türkiye'den Irak’ın başkenti Bağdat’a sürgün edilmesi
|-
|align="right">|7 Ekim 1965
|Samerra’dan Kerbela’ya Hareketi
|-
|align="right">|14 Ekim 1965
|Necef'e Girişi
|-
|align="right">|14 Ekim 1965
|Necef İlim Havzasında ders vermeye başlaması
|-
|align="right">|21 Ocak 1970
|Necef'te [[Velayeti Fakih]] (Hükümeti İslami) derslerini vermeye başlaması
|-
|align="right">|22 Ekim 1977
|İmam Humeyni'nin oğlu [[Seyyid Mustafa Humeyni]]'nin şüpheli ölümü
|-
|align="right">| 7 Ocak 1978
|İttilaat gazetesinde İmam Humeyni'ye hakaret içerikli makale yayınlanması
|-
|align="right">|9 Ocak 1978
|Kum halkının protesto gösterisinin bastırılası
|-
|align="right">|24 Ekim 1978
|Irak hükümeti yetkililerince İmam Humeyni'nin Necef'teki evinin muhasaraya alınması
|-
|align="right">|2 Ekim 1978
|İmam'ın Irak’tan Kuveyt’e hicreti ve Kuveyt devletinin İmam’ın girişini engellemesi
|-
|align="right">|5 Ekim 1978
|İmam’ın Irak’tan Fransa’ya (Paris) hicreti
|-
|align="right">|12 Ocak 1979
|İnkılap Şurasının oluşturulma emrinin verilmesi
|-
|align="right">|1 Şubat 1979
|İmam Humeyni’nin 15 yıl sürgünden sonra vatanına dönmesi
|-
|align="right">|4 Şubat 1979
|Mehdi Bazergan'ın geçici hükümete başbakan olarak atanması
|-
|align="right">|11 Şubat 1979
|İran'da [[İslam İnkılabı]]nın Zaferi
|-
|align="right">|1 Mart 1979
|İmam Humeyni'nin Kum'a dönmesi ve orada ikameti
|-
|align="right">|22 Ocak 1980
|Kum'da Tahran'a intikali ve kalp hastalığından dolayı [[Cemaran]]'da yaşaması
|-
|align="right">|3 Haziran 1989
|Kalp rahatsızlığından dolayı kaldırıldığı Tahran’ın Şehit Recai kalp hastanesinde vefatı
|-
|align="right">|4 Haziran 1989
|Tahran Musallasında Halkın İmam Humeyni'yle Vedası
|-
|align="right">|5 Haziran 1989
|Tahran Musallasından Beheşti Zehra Kabristanlığına Teşyi Merasimi<ref> http://tr.wikishia.net/view/%C4%B0mam_Humeyni_(r.a).</ref>
|}
'''Ruhullah Musavi Humeyni''' bilinen adıyla '''Ayetullah Humeyni''' ([[Fars alfabesi|Fars]]: سید روحالله خمینی, 22 Eylül 1902, [[Humeyn]] - 3 Haziran 1989, [[Tahran]]), [[İranlılar|İranlı]] siyasetçi ve din adamı. [[İran İslam Devrimi]]'nin [[siyasi]], [[hukuk]]i ve ruhani [[önder]]idir. [[İran]]'da [[Muhammed Rıza Pehlevi]] rejimine son verip İslam Cumhuriyetini kuran ve devrimden sonraki tüm dini yetkileri elinde tutan [[Şiilik|Şiî]] [[Liderlik|önder]]dir. Devrimden sonraki on yıl boyunca [[İran İslam Devrimi|İslam Devrimi]]nin rehberliğini de yapmıştır.
== Aile Geçmişi ==
Varlıklı bir ailenin çocuğu olarak 1902 yılında İran'ın [[Humeyn]] şehrinde dünyaya geldi. Doğumundan kısa bir süre sonra babası öldürülen Humeyni, annesini de 15 yaşındayken kaybetti. Humeyni'nin ailesi uzun yıllar dini ulema geleneğine sahip bir ailedir. [[Ehlibeyt]]in yedinci imamı olan [[Musa el-Kâzım|İmam Musa el-Kâzım]]'ın torunları olan ataları, 18. yüzyılın sonlarında, asıl vatanları olan Nişabur'dan Kuzey Hindistan'ın Lucknow bölgesine göç etmişlerdi. Kintur isimli küçük bir kasabaya yerleşerek kendilerini bölgenin Şii nüfusuna yönelik dini eğitim ve öğretim çalışmalarına adadılar. Ailenin en meşhur üyelerinden birisi Mir Hamid Hüseyin'dir. ([[Abakat el-Envar fi İmameti'l Eimmet'il-Ethar]] isimli kapsamlı çalışmanın yazarıdır.) Humeyni'nin Mir Hamidle aynı dönemde yaşamış olan dedesi Seyyid Ahmed, Ali'nin [[Necef]]'teki türbesine hac ziyaretinde bulunmak maksadıyla [[19. yüzyıl]]ın ortalarında Lucknow'dan (ya da Keşmir) ayrıldı. Necef'te Yusuf Han diye biriyle tanıştı ve onun daveti ile [[Humeyn]]'e yerleşmeye karar verdi. Kısa bir süre sonra Yusuf Han'ın kızlarından biriyle evlendi. Evliliklerinden Sahibe isimli bir kız ve Seyyid Mustafa Hindî isimli bir erkek çocukları dünyayaya gelmiştir. Humeyni'nin babası olan Seyyid Mustafa dini eğitimine [[İsfahan]]'daki Mir Muhammed Taki Müderrisi ile başlamış, daha sonra Mirza Hasan Şirazi (Dönemin Şii otoritelerinden birisidir.) rehberliğinde Necef ve Samara'da devam etmiştir.<ref>Çağa İzbırakan Müslüman Önderler; İmam Humeyni; Ayşen Baylak</ref>
== Gençliği ==
5 aylıkken babası yerel bir toprak ağasının buyruğuyla öldürüldü. 15 yaşındayken o güne kadar kendisini büyüten annesi ve halası ölünce kimsesiz kaldı. 1920'de İslami ilimler üzerine eğitim almak için gittiği Arak kentinde Şeyh Abdülkerim Hairi'nin öğrencisi oldu. 1922'de [[Kum, İran|Kum]] kentine yerleşti. 1930'da, doğduğu kentin anısına Humeyni soyadını aldı. [[Felsefe]], [[mantık]], [[kelâm]], [[fıkıh]], [[Marifetullah|irfan]] ve öteki [[İslam ilimleri]]yle ilgili çok sayıda yapıt kaleme aldı. 1929'da [[Betül Sakafi Humeyni]] ile evlendi. Evlendiğinde kendisi 27, Betül Sakafi Humeyni 15 yaşındaydı. Yedi çocukları oldu, bunlardan ikisi hayatını kaybetti.
== Siyasi Eylemleri ==
İmam Humeyni, İslam bilimleriyle ilgili eserlerinden çok, [[Muhammed Rıza Şah Pehlevi]]'ye karşı açıkça tutum alması, Batı nüfuzuna karşı çıkması ve devlet yönetiminde İslami kuralların geçerliliğini uzlaşmaz biçimde savunmasıyla tanındı. 1950'lerde [[ayetullah]], 1960'ların başlarında da [[büyük ayetullah]] unvanını alarak [[Şiî]] [[molla]] [[hiyerarşi]]nin en üst katına yükseldi.
İmam Humeyni, 1962-63'te şahın toprak reformu programı çerçevesinde bazı dinsel vakıfların mülklerine el konulmasına muhalefet ettiği için tutuklandı. Bunun üzerine hükümet karşıtı hareketler patlak verdi. İmam Humeyni bir yıl tutuklu kaldıktan sonra 4 Kasım 1964'te [[Türkiye]]'ye sürgün edildi.
== Sürgün Hayatı ==
4 Kasım 1964 tarihinde [[Ankara]]'ya getirilen Humeyni orada kısa süre kaldıktan sonra, [[Bursa]]'ya götürüldü. Bursa'da Humeyni'yi [[Farsça]] bilen askeri istihbarat uzmanı [[Albay]] [[Ali Çetiner]] karşıladı. Bir dönemi Ali Çetiner'in evinde misafir olarak geçirdi. Tartışmalı eseri Tahrir el-Vesile'yi bu dönemde yazmaya başladı.<ref>Baqer Moin, Khomeini: Life of the Ayatollah, s.137</ref> Türkiye'de kaldıktan sonra, Şahın adamlarının tavsiyesi üzerine [[Irak]]'a sürgün edildi ve [[Şiiler]]ce kutsal sayılan [[Irak]]'ın [[Necef]] kentine yerleşti; Şahın devrilmesi ve İran'da bir İslam cumhuriyeti kurulması yönündeki çağrılarını oradan sürdürdü. Şah rejiminin halkta uyandırdığı hoşnutsuzluğun tırmanmasıyla 1970'lerin ortalarında İmam Humeyni'nin İran içindeki etkisi gitgide artmaya başladı. 6 Ekim 1978'de Şahın baskısıyla, Irak lideri [[Saddam Hüseyin]] Irak'ı terk etmesini isteyince, [[Fransa]]'ya gitti ve [[Paris]]'in bir banliyösü olan [[Neauphle-le-Chateau]]'ya yerleşti. Oradan şah yönetiminin yıkılması ve bir İslam cumhuriyetinin kurulması yolunda yoğun bir propagandaya girişti. Mesajlarını ilettiği teyp bantları İran'da gitgide genişleyen bir kitleye ulaştı. 1978 sonlarında kitle gösterilerinin, grevlerin ve halk arasındaki hoşnutsuzluğun bütün ülkeye yayılması karşısında [[Şah]] [[Muhammed Rıza Pehlevi]] 16 Ocak 1979'da [[İran]]'ı terk etmek zorunda kaldı.
== İran İslam Devrimi==
[[Dosya:Imam Khomeini in Mehrabad.jpg|thumb|sol|200px|1 Şubat 1979 tarihinde [[Mehrabad Havalimanı]]'na varan Humeyni.]]
1 Şubat 1979'da İran'a döndü ve görkemli bir şekilde karşılandı. Devrimin siyasi, hukuki, ruhani lideri olan İmam Humeyni, dört gün sonra bir hükümet atadı ve 1 Mart'ta yine Kum'a yerleşti. Aralık ayında yapılan anayasa referandumuyla [[İran İslam Cumhuriyeti]]'nin kurulmasından sonra ömür boyu siyasi ve dinsel önder seçildi.
İmam Humeyni, Şah karşısında elde ettikleri zaferle yeni bir canlılık kazanan İslami hareketleri eyleme dönüştürdü. Kendisi de İran'ı bir İslam devletine dönüştürmeye kesinlikle kararlı olduğunu ortaya koydu. Ülkede hükümet politikasının belirlenmesini büyük ölçüde içtihat yetkisine sahip ulema üstlendi, İmam Humeyni ise değişik gruplar arasında hakemlik etmekle ve kişisel ağırlığını kullanmasını gerektiren önemli konularda son kararı vermekle yetindi. Hukuk düzeni olarak İslami hukuk uygulanmasına geçildi. İmam Humeyni birçok örgütün iç yüzünü ortaya koyup çökmesini sağladı.{{olgu}} Kadınların başlarını kapamaları zorunlu kılındı, [[Batı müziği]] ve [[alkol]] yasaklandı ve [[şeriat]] yasalarında belirtilen cezalar uygulamaya kondu.
İmam Humeyni'nin dış politikasının başlıca ilkesi [[Batı dünyası|Batı]] yanlısı çizginin bütünüyle terk edilmesi ve hem [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'ye, hem de [[Sovyetler Birliği]]'ne karşı uzlaşmaz bir tutum alınmasıydı.
[[Humeyni]] bir konuşmasında, [[Türkçülük|Türkçülüğü]] İslami öğretiye aykırı bir fikir olarak değerlendirdi.<ref>Sarıkaya, Yalçın, İran'da Milliyetçilik, sf.375</ref>
Bir grup üniversiteli gencin 4 Kasım 1979'da Tahran'daki ABD Büyükelçiliği'ni ele geçirerek büyükelçilikte ve dışişleri örgütünde görevli 66 ABD vatandaşını rehin almasından sonra ABD ile ilişkiler çatışma noktasına geldi. İmam Humeyni'nin onayıyla yapılan bu eylem, rehinelerin serbest bırakıldığı 29 Ocak 1981'e değin sürdü.
İran, [[Saddam Hüseyin]]'in saldırması sonucu [[1980]]-[[1988]] arasında 8 yıl boyunca [[Irak]]'la savaştı. İmam Humeyni savaşı çıkartan Saddam Hüseyin'i cezalandırmak için [[İran-Irak Savaşı]]'na barışçı bir çözüm aramayı uzun süre reddetti ama [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin İran'ın bir sivil uçağını düşürmesi, (279 sivil İranlı öldü) bir savaş filosunu [[Basra Körfezi]]'ne göndermesi ve bu filonun İran petrol rafineleri ve tankerlerine saldırması gibi açık müdahalelerin sonunda 1988'de [[ateşkes]]e razı oldu. Ülkenin karşılaştığı ekonomik sıkıntılara ve Irak karşısındaki savaşı zaferle sonuçlandırma çabasının boşa çıkmasına karşın, halk üzerindeki karizmatik nüfuzunu ölene değin korudu.
1988'de, [[Birleşik Krallık]]'ta [[Şeytan Ayetleri (roman)|Şeytan Ayetleri]] ''(Satanic Verses)'' adlı kitabın [[yazar]]ı ve yayımcısı [[Salman Rüşdi]] hakkında [[ölüm]] [[fetva]]sı çıkardıktan kısa süre sonra 3 Haziran 1989 tarihinde öldü. Milyonlarca (10 ile 13 milyon arası tahmin ediliyor) kişinin akın ettiği [[cenaze namazı]] tarihe geçti. Cenazesi [[Behişt-i Zehra]]'da defnedildi.
== Eleştiriler ==
Tahrir el Vesile kitabı, birçok konunun yanı sıra, çocuklara yönelik cinsel uygulamalarla ilgili bölümleri nedeniyle de eleştirilere uğramıştır.<ref>[http://www.patheos.com/blogs/marginoferr/2014/07/20/yes-khomeini-has-really-endorsed-pedophilia/ Yes, Khomeini Has Really Endorsed Pedophilia]</ref><ref>[http://19.org/tr/fethullah-5/ USA-Co’nun Atadığı Halife Çıplak]</ref>
Tahrir el-Vesile'nin 2. cildi sayfa 241'de yer alan Mesele 12'de "Daimi veya gayri-daimi nikah ile 9 yaşından önce eş ile [[cima]] (cinsel ilişkide bulunmak) caiz değildir. Lakin diğer faydalanmalar şehvetle el atmak, sarılmak veya tefhiz etmenin sakıncası yoktur. Hatta emzikteki olsa bile." ifadesi yer almaktadır.
== Kitapları ==
İmam Humeyni'nin (200 kadar online kitabı <ref>{{Web kaynağı | url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/104312.stm | başlık = World: Middle East Ayatollah Khomeini on the Web | yayıncı = BBC News | tarih =1 Haziran 1998| erişimtarihi =19 Mart 2010| arşivurl = http://web.archive.org/web/20030811143219/http://news.bbc.co.uk:80/1/hi/world/middle_east/104312.stm | arşivtarihi = 11 Ağustos 2003}}</ref>) [[tefsir]], [[fıkıh]], [[İslam hukuku]]nun kökleri ve [[İslam]]i [[gelenek]]lerle ilgili [[kitap]]ları vardır. Ayrıca [[kelâm]], [[gnostisizm]], [[şiir]], [[edebiyat]], [[devlet]] ve [[siyaset]] ile ilgili kitapları da vardır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.imamreza.net/eng/imamreza.php?id=2037 | başlık = The Works and Declarations of Imam Khomeini | yayıncı = Imamreza.net | tarih = | erişimtarihi =19 Mart 2010| arşivurl = http://web.archive.org/web/20160303230119/http://www.imamreza.net/eng/imamreza.php?id=2037 | arşivtarihi = 3 Mart 2016}}</ref> Kitaplarından bazıları:
* ''[[Velâyet-i Fakih yâ Hükûmet-i İslamî]]''
* ''[http://www.al-islam.org/fortyhadith/ Kırk Hadis]''
* ''[http://www.al-islam.org/adab/ Âdâbu's-Salat]'' (Namaz Adabı)
* ''[http://al-islam.org/al-tawhid/default.asp?url=greater_jihad.htm Jihade Akbar]'' (Büyük Cihad)
* ''[[Tahrir el-Vesile]]''
* ''[[Akıl ve Cehalet Askerleri]]''
* ''[[Seher Duası açıklaması]]''
* ''[[Kırk Hadis Şerhi]]''
* ''[[Misbahul Hidaye (Varlığın ortaya çıkışı ve yaratılış üzerine)]]''
== Galeri ==
<gallery>
|
Image:خمینی در ترکیه.JPG|Humeyni Türkiye'de
Image:بچه و خمینی.JPG|
Image:خمینی در نماز.JPG|
</gallery>
== Türkçe Dîvân ==
* ''[[Mesih Nefesli Aşk (Dîvân-ı İmam)]]''
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
== Dış bağlantılar ==
{{Commons kategori|Ruhollah Khomeini}}
[http://www.imamhumeyni.com Imam Humeyni Tanıtım Bürosu]
{{başlangıç kutusu}}
{{s-off}}
{{sıra kutusu| önce= [[Muhammed Rıza Pehlevi]]<br />{{Küçük|([[İran hükümdarları listesi|İran Şahı olarak]])}} | başlık= [[İran Dini Lideri]] | yıllar= 1979–1989 | sonra= [[Ali Hamaney]] }}
{{bitiş kutusu}}
[[Kategori:Ruhullah Humeyni| ]]
[[Kategori:1902 doğumlular]]
[[Kategori:1989 yılında ölenler]]
[[Kategori:20. yüzyılda İranlılar]]
[[Kategori:İran dini liderleri]]
[[Kategori:İran Devrimi'nde kişiler]]
[[Kategori:İranlı antikomünistler]]
[[Kategori:İslam dini kişilikleri]]
[[Kategori:Ayetullahlar]]
[[Kategori:İranlı Şiiler]]
[[Kategori:İran rehine krizi]]
[[Kategori:Tahran'da ölenler]]
[[Kategori:Behişt-i Zehra Mezarlığı'na defnedilenler]]
| |||