Vikipedi

Nâzım Hikmet: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
→‎Yaşam öyküsü: İçerik genişletildi.
Mükerrer içerik çıkarıldı, benzer bölümler birleştirildi.
44. satır:
 
===Hapis hayatı ve sürgünü===
[[Dosya:Nazım Hikmet - Çankırı Cezaevi.jpg|küçükresim|sağ|Nazım Hikmet Çankırı Cezaevinde]]▼
Şiirleriyle ilgili açılan pek çok davada beraat eden Nazım, 1933 ve 1937 yıllarında örgütsel faaliyetleri nedeniyle yine bir süre tutuklu kaldı. [[Barışseverler Cemiyeti]]'nin kuruluşunda yer aldı. 1938'de bu kez "orduyu ve donanmayı isyana teşvik" suçlamasıyla tutuklandı ve yargılandığı davada 28 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. Aralıksız 12 sene cezaevinde kaldıktan sonra, 14 Temmuz 1950'de çıkan Genel Af Yasası'ndan yararlanarak, 15 Temmuz'da serbest bırakıldı. Yasal olarak yükümlülüğü olmamasına karşın askere çağrılınca, öldürüleceği endişesiyle 17 Haziran 1951'de İstanbul'dan ayrılarak, Romanya üzerinden Moskova'ya gitti. 25 Temmuz 1951 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşlığından çıkarılmasının ardından, büyük dedesi [[Mustafa Celâleddin Paşa|Mustafa Celaleddin Paşa]]'nın (Konstantin Borzecki) memleketi olan [[Polonya]]'nın vatandaşlığına geçerek Borzecki soyadını aldı.<ref>[http://www.ortadogugazetesi.net/makale.php?id=12954Nazım Hikmet Ülkücü Olsaydı], Cengiz Çelik, Ortadoğu</ref> 3 Haziran 1963 tarihinde ise, Nâzım Hikmet geçirdiği bir [[kalp krizi]] neticesinde 61 yaşında hayata gözlerini yumdu.▼
[[1925]] yılından başlamak üzere şiirleri ve yazıları yüzünden hakkında açılan pek çok davada beraat etti. Yargılandığı davaların listesi şu şekildedir:
 
* [[1925]] Ankara İstiklâl Mahkemesi Davası▼
* [[1927]]-[[1928]] İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi Davası▼
* [[1928]] Rize Ağır Ceza Mahkemesi Davası▼
* [[1928]] Ankara Ağır Ceza Mahkemesi Davası▼
* [[1931]] İstanbul İkinci Asliye Ceza Mahkemesi Davası▼
* [[1933]] İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi Davası▼
* [[1933]] İstanbul Üçüncü Asliye Ceza Mahkemesi Davası▼
* [[1933]]-[[1934]] Bursa Ağır Ceza Mahkemesi Davası▼
* [[1936]]-[[1937]] İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi Davası▼
* [[1938]] Harp Okulu Komutanlığı Askerî Mahkemesi Davası▼
* [[1938]] Donanma Komutanlığı Askerî Mahkemesi Davası▼
 
1933 ve 1937 yıllarında örgütsel faaliyetleri nedeniyle yine bir süre tutuklu kaldı. [[Barışseverler Cemiyeti]]'nin kuruluşunda yer aldı. 1938'de bu kez "orduyu ve donanmayı isyana teşvik" suçlamasıyla tutuklandı ve yargılandığı davada 28 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. [[İstanbul]], [[Ankara]], [[Çankırı]] ve [[Bursa]] cezaevlerinde aralıksız 12 sene kaldıktan sonra, 14 Temmuz 1950'de çıkan Genel Af Yasası'ndan yararlanarak, 15 Temmuz'da serbest bırakıldı. 2007 yılında vizyona giren [[Mavi Gözlü Dev (film)|Mavi Gözlü Dev]] adlı film, Nazım'ın Bursa cezaevinde kaldığı yılları anlatmaktadır.
 
▲Şiirleriyle ilgili açılan pek çok davada beraat eden Nazım, 1933 ve 1937 yıllarında örgütsel faaliyetleri nedeniyle yine bir süre tutuklu kaldı. [[Barışseverler Cemiyeti]]'nin kuruluşunda yer aldı. 1938'de bu kez "orduyu ve donanmayı isyana teşvik" suçlamasıyla tutuklandı ve yargılandığı davada 28 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. Aralıksız 12 sene cezaevinde kaldıktan sonra, 14 Temmuz 1950'de çıkan Genel Af Yasası'ndan yararlanarak, 15 Temmuz'da serbest bırakıldı. Yasal olarak yükümlülüğü olmamasına karşın askere çağrılınca, öldürüleceği endişesiyle 17 Haziran 1951'de İstanbul'dan ayrılarak, Romanya üzerinden Moskova'ya gitti. 25 Temmuz 1951 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşlığından çıkarılmasının ardından, büyük dedesi [[Mustafa Celâleddin Paşa|Mustafa Celaleddin Paşa]]'nın (Konstantin Borzecki) memleketi olan [[Polonya]]'nın vatandaşlığına geçerek Borzecki soyadını aldı.<ref>[http://www.ortadogugazetesi.net/makale.php?id=12954Nazım Hikmet Ülkücü Olsaydı], Cengiz Çelik, Ortadoğu</ref> 3 Haziran 1963 tarihinde ise, Nâzım Hikmet geçirdiği bir [[kalp krizi]] neticesinde 61 yaşında hayata gözlerini yumdu.
 
Sovyetler Birliği'nde Moskova yakınlarındaki yazarlar köyünde ve daha sonra da eşi Vera Tulyakova (Hikmet) ile Moskova'da yaşadı. Memleket dışında geçirdiği yıllarda [[Bulgaristan]], [[Macaristan]], [[Fransa]], [[Küba]], [[Mısır (ülke)|Mısır]] gibi dünya memleketlerini dolaştı, buralarda konferanslar düzenledi, savaş ve [[emperyalizm]] karşıtı eylemlere katıldı, [[radyo]] programları yaptı. Budapeşte Radyosu ve Bizim Radyo bunlardan bazılarıdır. Bu konuşmaların bir kısmı bugüne ulaşmıştır.
 
3 Haziran 1963 tarihinde ise, Nâzım Hikmet geçirdiği bir [[kalp krizi]] neticesinde 61 yaşında hayata gözlerini yumdu.
 
=== Ailesi ===
Satır 64 ⟶ 85:
 
[[UNESCO]]'nun ilan ettiği 2002 Nâzım Hikmet yılı için besteci Suat Özönder "Şarkılarda Nâzım Hikmet" adlı bir albüm hazırladı. Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığının katkılarıyla, Yeni Dünya plak şirketi tarafından hayata geçirildi.
 
== Davaları ve sürgün ==
▲[[Dosya:Nazım Hikmet - Çankırı Cezaevi.jpg|küçükresim|sağ|Nazım Hikmet Çankırı Cezaevinde]]
[[1925]] yılından başlamak üzere şiirleri ve yazıları yüzünden birçok kere yargılandı. [[1938]] yılında orduyu ayaklanmaya kışkırtmaya çalıştığı gerekçesiyle 28 yıl dört ay hapis cezasına çarptırıldı. [[İstanbul]], [[Ankara]], [[Çankırı]] ve [[Bursa]] cezaevlerinde 12 yılı aşkın kaldı. Bursa cezaevinde kaldığı yılları anlatan [[Mavi Gözlü Dev (film)|Mavi Gözlü Dev]] adlı film 2007 yılında vizyona girmiştir. [[1950]] yılında bir af yasasıyla salıverildi. Ancak sürekli izlendiği ve çürüğe ayrıldığı halde 48 yaşında yeniden [[askerlik]] yapmaya çağrılması ve öldürüleceği yolundaki duyumlar üzerine yurtdışına kaçtı. 17 Haziran 1951 tarihinde [[Bakanlar Kurulu]] tarafından Türk vatandaşlığından çıkarılmasına karar verildi. Sovyetler Birliği'nde Moskova yakınlarındaki yazarlar köyünde ve daha sonra da eşi Vera Tulyakova (Hikmet) ile Moskova'da yaşadı. Memleket dışında geçirdiği yıllarda [[Bulgaristan]], [[Macaristan]], [[Fransa]], [[Küba]], [[Mısır (ülke)|Mısır]] gibi dünya memleketlerini dolaştı, buralarda konferanslar düzenledi, savaş ve [[emperyalizm]] karşıtı eylemlere katıldı, [[radyo]] programları yaptı. Budapeşte Radyosu ve Bizim Radyo bunlardan bazılarıdır. Bu konuşmaların bir kısmı bugüne ulaşmıştır.
 
===Davaları===
▲* [[1925]] Ankara İstiklâl Mahkemesi Davası
▲* [[1927]]-[[1928]] İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi Davası
▲* [[1928]] Rize Ağır Ceza Mahkemesi Davası
▲* [[1928]] Ankara Ağır Ceza Mahkemesi Davası
▲* [[1931]] İstanbul İkinci Asliye Ceza Mahkemesi Davası
▲* [[1933]] İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi Davası
▲* [[1933]] İstanbul Üçüncü Asliye Ceza Mahkemesi Davası
▲* [[1933]]-[[1934]] Bursa Ağır Ceza Mahkemesi Davası
▲* [[1936]]-[[1937]] İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi Davası
▲* [[1938]] Harp Okulu Komutanlığı Askerî Mahkemesi Davası
▲* [[1938]] Donanma Komutanlığı Askerî Mahkemesi Davası
 
== Ölümü ve sonrası ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Nâzım_Hikmet" sayfasından alınmıştır