Dalak: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k diyafram > diyafram (kas) |
Sezgin İbiş (mesaj | katkılar) k Bir miktar ekleme yapıldı. |
||
1. satır:
{{Anatomi bilgi kutusu
| İsim = Dalak
| Latin = splen, lien
| GraySubject =
| GrayPage =
| Resim = Illu_spleen.jpg
| Açıklama = İnsan dalağı sol üst [[karın]] bölgesinde, midenin arkasında bulunur
| Resim2 =
| Açıklama2 =
| Map =
| MapPos =
| MapCaption =
| Prekürsor =
| Sistem = [[Bağışıklık sistemi]] ([[Lenfatik sistem]])
| Arter =
| Ven =
| Sinir =
| Lenf =
| MeshName =
| MeshNumber =
| DorlandsPre =
| DorlandsSuf =
}}
'''Dalak''', hemen hemen tüm [[omurgalı]]larda bulunan bir [[organ]]dır. Yapısında büyük bir [[lenf nodu]]na (lenf düğümü) benzer şekilde, öncelikle bir kan filtresi görevi görür. Dalak kelimesi [[Antik Yunanca]]'da ''σπλήν'' (''splḗn'') kelimesinden gelir. <ref name="σπλήν">[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dsplh%2Fn σπλήν],
Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek-English Lexicon'', on Perseus Digital Library</ref>
Dalak, [[Alyuvar|kırmızı kan hücreleri]] (eritrositler) ve bağışıklık sistemi açısından önemli roller oynar. <ref name="all-vert">{{cite web|url=http://www.daviddarling.info/encyclopedia/S/spleen.html|title=spleen|first=David|last=Darling|website=www.daviddarling.info}}</ref> Bu eski kırmızı kan hücrelerini çıkarır ve [[Şok (dolaşım)|hemorajik şok]] durumunda değerli olabilecek kan rezervini tutar ve aynı zamanda [[İnsan demir metabolizması|demiri geri dönüştürür]]. [[Tek çekirdekli fagositik sistem|Mononükleer fagosit sisteminin]] bir parçası olarak, [[Hücre yaşlanması|yaşlanan]] [[Alyuvar|kırmızı kan hücrelerinden]] (eritrositler) alınan [[hemoglobin]]i metabolize eder. Hemoglobinin [[globin]] kısmı, oluşturucu [[amino asit]]lerine indirgenir ve [[hem]] kısmı, [[karaciğer]]de çıkan [[bilirübin]]e metabolize edilir. <ref name="Mebius">{{Cite journal|pmid=16056254|year=2005|last1=Mebius|first1=RE|last2=Kraal|first2=G|title=Structure and function of the spleen|volume=5|issue=8|pages=606–16|doi=10.1038/nri1669|journal=Nature Reviews. Immunology}}</ref>
[[Dosya:Horse spleen laparoscopic.jpg|sağ|222px]]
Ömrünü doldurmuş [[alyuvar|kırmızı kan hücrelerini]] ortadan kaldırarak, içlerindeki demiri yeniden kullanıma verir. Görevlerinin birçoğunu, aslında başka organlar da görmektedir.
Satır 23 ⟶ 48:
Dalak çıkarılırsa kişi ölmemektedir, yani dalaksızlık hayatla bağdaşan bir durumdur. Kan hücrelerinin aşırı derecede azaldığı durumlarda, büyüyen dalağın hastayı çok rahatsız ettiği bazı hastalıklarda dalak çıkarılarak hastanın rahatlaması sağlanabilir.
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
{{Lenfatik sistem}}
|