Türkiye İşçi Partisi (1961): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Düzeltme.
düzeltme AWB ile
9. satır:
| slogan = Köylüye Toprak, Herkese İş!
| colorcode = grey
| kuruluş = {{tarihBaşlangıç tarihi|1961|2|13}}
| kapanış = {{tarihBaşlangıç tarihi|1980|9|12}} <small>([[12 Eylül Darbesi|İhtilal]] ile birlikte.)</small>
| bölünme =
| birleşme = [[Türkiye Komünist Partisi (1920)|TKP]]
50. satır:
TİP [[1966]] [[Senato]] kısmi seçimlerinde de bir senatörlük kazanarak ([[Fatma Hikmet İşmen]]) [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]] grubunu 16 üyeye çıkardı. [[Çetin Altan]]'ın da aralarında olduğu bu milletvekilleri etkili bir muhalefet görevi üstlendiler. Bu durum, Türkiye'de temsili demokrasinin gelişiminde bir dönüm noktasıdır. Fakat sosyalist hareketin yükselmesi karşısında hükümet, bu tür muhalefet unsurlarının TBMM'deki varlığı önlemek amacıyla seçim barajlarını devreye soktu. Ayrıca TBMM'de görev yapan sosyalist milletvekillerine çeşitli baskı yöntemleri uygulandı; fiziksel saldırının (Çetin Altan'ı darp girişimi) yanı sıra dokunulmazlığın kaldırılması gibi hukuki saldırılar da yürürlüğe sokuldu. Bu sonuncu girişim Anayasa Mahkemesi tarafından reddedildi, ancak [[seçim barajları]] TİP'in sonraki dönemlerde TBMM'de bir temsilinin olmamasını sağladı.
 
[[1968 Türkiye senato seçimleri|1968'de Senato kısmi seçimleri]]nde TİP oy oranını yüzde 4,7'ye yükselttiyse de senatörlük kazanamadı. Ancak yerel seçimde Yozgat [[Bahadın]]'da belediye seçimini kazandı. Bu yıl TİP'e yapılan saldırılar şiddete dönüştü ve [[Vedat Demircioğlu]] öldürüldü.
 
== Parti içi tartışmalar ==
1965 seçimleriyle birlikte, partide [[Mihri Belli]]'nin [[Milli Demokratik Devrim]] (MDD) grubu yenilgiye uğradı. 1966 yılında Malatya Kongresi ile ilk büyük ayrılık yaşandı ve MDD'ci olarak bilinenler partiden ihraç edildi. Yaşanan tartışmaların, esasen parti paralelinde 12 Kasım 1965 tarihinde kurulmuş olan [[Fikir Kulüpleri Federasyonu]] (FKF) içine taşınması ve MDD grubunun zamanla FKF yönetiminde etkin hale gelmesi, 5-6 Ocak 1969 tarihlerindeki kongrede TİP yanlılarını yönetimden uzaklaştırması, 1969 Ekim ayındaki kongrede FKF'nin adını [[Devrimci Gençlik]] (Dev-Genç) olarak değiştirmesiyle birlikte, TİP ve Dev-Genç arasındaki bağlar tümüyle koptu. Bunun üzerine TİP destekçisi gençler Sosyalist Gençlik Örgütü (SGÖ) adlı bir oluşuma gittiler.
 
Diğer yandan parti içindeki görüş ayrılıklarında Mehmet Ali Aybar'ın tam bağımsız, insancıl sosyalizm görüşüyle, [[Behice Boran]]'ın [[Emek]] grubunun görüşü arasında ayrılık çıktı. [[1968]]'de [[Sovyetler Birliği]]'nin [[Çekoslovakya]]'yı işgali ise bu ayrılığı derinleştirdi; parti yönetiminin görüşünü almadan parti adına açıklama yaparak söz konusu işgali kınayan Aybar ile işgali destekleyen Behice Boran ve arkadaşları arasında gerilim yükseldi. 1969 seçimlerinde TİP'in oylarının azalması üzerine Aybar genel başkanlıktan istifa etmek zorunda kaldı.
 
TİP 1969 seçimlerinde de yüzde 3 oy almasına rağmen, TİP'in önünün kesilmesi için seçim kanununun değişmiş olması nedeniyle ancak 2 milletvekilliği (Mehmet Ali Aybar ve Rıza Kuas) kazanabildi. Şubat [[1971]]'de Aybar parti üyeliğinden de istifa etti. Parti içinde MDD, ASD, PDA, Emek grupları arasında ayrılmalar yaşandı.
69. satır:
== Siyasi çalışmaları ==
{{Başlık genişlet}}
TİP, Anayasa Mahkemesinden anayasanın 141. ve 142. maddelerinin iptalini istedi. Mahkeme 1 oy farkla bu isteği reddetti.
 
Parti düşünce özgürlüğünden yanaydı, [[NATO]] ve [[Ortak Pazar]]'a karşıydı.