Elektron: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
→‎Gözlem: düzen
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
184. satır:
Elektronlar, protonlar ve fotonlar arasındaki bu denge, evrenin evrimini bu aşaması boyunca devam etti. 15 saniye geçmesinin ardından evrenin sıcaklığı, elektron-pozitron yapısının ortaya çıkma eşiğinin altına düştü. Kalan elektron ve pozitronların çoğu, evreni tekrar ısıtan gama radyasyonu salınımı yaparak birbirlerini annihilasyona uğrattılar.<ref>{{kitap kaynağı |son=Silk |ilk=J. |yıl=2000 |başlık=The Big Bang: The Creation and Evolution of the Universe |baskı=3. |sayfalar=110-112, 134-137 |yayımcı=Macmillan |isbn=978-0-8050-7256-3 |dil=İngilizce}}</ref>
 
Bilinmeyen nedenlerden ötürü, annihilasyon süreci boyunca parçacık sayısı antiparçacık sayısından fazlaydı. Bundan dolayı her bir milyar elektron-pozitron çiftinden bir kadar elektron kalabildi. Bu durum, antiprotonlar yerine fazla protonların eşleşmelerine ve [[baryon asimetrisi]] olarak adlandırılan durumun ortaya çıkarak evrendeki net yüküyükün sıfır olmasına yol açtı.<ref>{{dergi kaynağı |son1=Kolb |ilk1=E. W. |son2=Wolfram |ilk2=Stephen |yıl=1980 |başlık=The Development of Baryon Asymmetry in the Early Universe |dergi=Physics Letters B |cilt=91 |sayı=2 |sayfalar=217-221 |doi=10.1016/0370-2693(80)90435-9 |bibcode = 1980PhLB...91..217K |dil=İngilizce}}</ref><ref>{{web kaynağı |son=Sather |ilk=E. |tarih=İlkbahar-Yaz 1996 |başlık=The Mystery of Matter Asymmetry |url=http://www.slac.stanford.edu/pubs/beamline/26/1/26-1-sather.pdf |çalışma=[[Beam Line]] |yayımcı=[[Stanford Üniversitesi]] |dil=İngilizce}}</ref> Kalan protonlar ve [[nötron]]lar, [[nükleosentez]] olarak bilinen süreçle, hidrojen ve [[helyum]] [[izotop]]ları ile eser miktarda [[lityum]] oluşturacak biçimde birbirleriyle reaksiyonlara girmeye başladılar. Bu süreç, yaklaşık 5 dakika sonrasında zirve yaptı.<ref>{{arXiv kaynağı |son1=Burles |ilk1=S. |son2=Nollett |ilk2=K. M. |son3=Turner |ilk3=M. S. |yıl=1999 |başlık=Big-Bang Nucleosynthesis: Linking Inner Space and Outer Space |dil=İngilizce |eprint=astro-ph/9903300}}</ref> Kalan nötronlar, yaklaşık bin saniyelik [[yarı ömür]]le negatif beta bozunmasına maruz kalarak birer proton ve elektron yaydılar:
:{{Atomaltı parçacık|Neutron|link=yes}} → {{Atomaltı parçacık|Proton|link=yes}} + {{Atomaltı parçacık|Electron}} + {{Atomaltı parçacık|Electron antineutrino|link=yes}}
Sonraki {{değer|300000}}-{{değer|400000|u=yıllık}} süreçte fazla elektronlar, atom çekirdeğiyle bağ kurmak için çok fazla enerji yüklüydüler.<ref>{{dergi kaynağı |son1=Boesgaard |ilk1=A. M. |son2=Steigman |ilk2=G. |yıl=1985 |başlık=Big bang nucleosynthesis&nbsp;– Theories and observations |dergi=[[Annual Review of Astronomy and Astrophysics]] |cilt=23 |sayı=2 |sayfalar=319-378 |bibcode=1985ARA&A..23..319B |doi=10.1146/annurev.aa.23.090185.001535 |dil=İngilizce}}</ref> Yeniden birleşme olarak adlandırılan sonraki dönemde ise nötr atomlar oluştu ve genişleyen evren, radyasyona uğrayabilecek şekilde şeffaf oldu.<ref name="science5789">{{dergi kaynağı |son=Barkana |ilk=R. |yıl=2006 |başlık=The First Stars in the Universe and Cosmic Reionization |dergi=Science |cilt=313 |sayı=5789 |sayfalar=931-934 | doi=10.1126/science.1125644 | pmid=16917052 |arxiv=astro-ph/0608450 |bibcode=2006Sci...313..931B |citeseerx=10.1.1.256.7276 |dil=İngilizce}}</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Elektron" sayfasından alınmıştır