Zamość: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
"Zamość" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu. Etiketler: İçerik Çevirmeni İçerik Çevirmeni 2 |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
[[Dosya:Ratusz Zamosc.jpg|thumb|sağ|250px|Şehir meydanı]]
'''Zamość''', güneydoğu [[Polonya]]'da yer alan şehir. UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndedir. 1999'dan beri [[Lublin Voyvodalığı]]'nın güney kısmında yer alır. 2014 yılındaki sayıma göre nüfusu 65
7-14 Aralık 1992 tarihleri arasında [[Santa Fe, New Mexico]]'da düzenlenen [[Dünya Miras Komitesi|Dünya Mirası Komitesi'nin]] on altıncı olağan oturumunun kararının ardından 1992'de [[Dünya Mirası|Dünya Mirası listesine]] eklendi.<ref name="unesco.org">{{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/564 |title=Old City of Zamość |publisher=UNESCO World Heritage Centre |date=23 Eylül 2009|accessdate=16 Ekim 2019}}</ref>▼
▲'''Zamość''', güneydoğu [[Polonya]]'da yer alan şehir. UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndedir. 1999'dan beri [[Lublin Voyvodalığı]]'nın güney kısmında yer alır. 2014 yılındaki sayıma göre nüfusu 65,149'dur.
== II. Dünya Savaşı'nda ==
▲7-14 Aralık 1992 tarihleri arasında [[Santa Fe, New Mexico]]'da düzenlenen [[Dünya Miras Komitesi|Dünya Mirası Komitesi'nin]] on altıncı olağan oturumunun kararının ardından 1992'de [[Dünya Mirası|Dünya Mirası listesine]] eklendi.
Şehir, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle [[Polonya Seferi|Polonya'nın işgali]] sırasında Naziler tarafından işgal edildi.<ref name="ZamośćTimeline"/> 27 Eylül 1939'da [[Nazi Almanyası]], Polonya'yı doğudan işgal eden [[Sovyetler Birliği]] ile bir sınır anlaşması imzaladı ve sonuç olarak 28 Eylül 1939'da Zamość bir haftalığına [[Kızıl Ordu]]'ya teslim edildi. Sovyetler, 5 Ekim 1939'da bir başka sınır çizgisi ayarlaması sonrasında 5.000 Yahudi ile birlikte şehirden ayrıldı. Naziler şehre 8 Ekim 1939'da geri döndü ve kısa bir süre sonra önde gelen vatandaşların kitlesel tutuklamaları başladı.<ref name="ZamośćTimeline"/> Bu, Polonya aydınlarının kasıtlı bir şekilde imha edilmesi olan gizli planın bir parçasıydı. Naziler Zamošć Rotunda'da bir infaz alanı yarattı.ref name="ZamośćTimeline"/> Burada, bölgenin yerinden edilmiş sakinleri ve daha sonra, [[Barbarossa Harekâtı
1942 yılında verimli toprakları nedeniyle Alman kolonizasyon için özel olarak seçildi. [[Genel Hükûmet
Yerel halk, Nazi işgalcilere büyük bir kararlılıkla direndi; ormanlara kaçtılar, kendi savunmalarını örgütlediler, kovulan insanlara yardım ettiler ve kaçırılan çocukları Nazilerin elinden aldılar (bkz. [[Zamość Ayaklanması]]).<ref>Nicholas, s. 334</ref> Naziler, bölgedeki yerleşime uygun birçok aile bulmakta zorlandı ve bu sebeple eski Polonya sakinleri evlerini yaktı ya da yerel halkı öldürdü.<ref>Nicholas, s. 336.</ref>▼
▲Şehir, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle [[Polonya Seferi|Polonya'nın işgali]] sırasında Naziler tarafından işgal edildi. 27 Eylül 1939'da [[Nazi Almanyası]], Polonya'yı doğudan işgal eden [[Sovyetler Birliği]] ile bir sınır anlaşması imzaladı ve sonuç olarak 28 Eylül 1939'da Zamość bir haftalığına [[Kızıl Ordu]]'ya teslim edildi. Sovyetler, 5 Ekim 1939'da bir başka sınır çizgisi ayarlaması sonrasında 5.000 Yahudi ile birlikte şehirden ayrıldı. Naziler şehre 8 Ekim 1939'da geri döndü ve kısa bir süre sonra önde gelen vatandaşların kitlesel tutuklamaları başladı. Bu, Polonya aydınlarının kasıtlı bir şekilde imha edilmesi olan gizli planın bir parçasıydı. Naziler Zamošć Rotunda'da bir infaz alanı yarattı. Burada, bölgenin yerinden edilmiş sakinleri ve daha sonra, [[Barbarossa Harekâtı|Barbarossa Operasyonu]] sırasında Sovyet savaş esirleri de dahil olmak üzere 8 binden fazla insan katledildi.
▲1942 yılında verimli toprakları nedeniyle Alman kolonizasyon için özel olarak seçildi. [[Genel Hükûmet|Genel Hükümet]] şehri ''[[Generalplan Ost]]'' kapsamına aldı, şehre [[Heinrich Himmler]]'in adı verilerek ''Himmlerstadt'' yapıldı. Adı daha sonra ''Pflugstadt'' olarak değiştirildi.
▲Yerel halk, Nazi işgalcilere büyük bir kararlılıkla direndi; ormanlara kaçtılar, kendi savunmalarını örgütlediler, kovulan insanlara yardım ettiler ve kaçırılan çocukları Nazilerin elinden aldılar (bkz. Zamość Ayaklanması). Naziler, bölgedeki yerleşime uygun birçok aile bulmakta zorlandı ve eski Polonya sakinleri evlerini yaktı ya da yerel halkı öldürdü.
1942-1943 arasında, bölgedeki on binlerce nüfus, bölgeyi Almanlaştırmak için Alman yerleşimcilere yer açmak için Nazi işgalcileri tarafından etnik olarak soykırıma tabi tutuldu. Bunların çoğu [[Nazi egemenliği altında zorla çalıştırılan insanlar|Nazi Almanyası'ndaki zorunlu çalıştırılmak]] üzere, [[Auschwitz-Birkenau|Auschwitz]], [[Majdanek]] ve [[Belzec İmha Kampı|Bełżec]] gibi [[Nazi toplama kampları|toplama]] veya [[İmha kampı|imha kamplarına]] gönderildi.
[[Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar]] kapsamında kurulan Stalag 359 Zamość'da inşa edildi. Kamp kompleksi üç bölümden oluşuyordu. Açlık, soğuk algınlığı, hastalıklar ve gardiyanların kötü muamelesi sonucu yaklaşık 28 bin Sovyet savaş esiri bu kampta hayatını kaybetti.<ref>{{Kitap kaynağı | yazar = Snyder, Timothy | başlık = Skrwawione ziemie | yayıncı = Świat Książki | yıl = 2011 | dil = Lehçe | isbn = 978-83-7799-456-6 | sayfa = 203-204 }}</ref><ref>{{Kitap kaynağı | yazar = Datner, Szymon | başlık = Zbrodnie Wehrmachtu na jeńcach wojennych w II wojnie światowej | yayıncı = Wydawnictwo MON | yıl = 1961 | dil = Lehçe | isbn = | sayfa = 319-320 }}</ref>
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Zamość için gelişme dönemi başlattı. 1970'lerde ve 1980'lerde nüfus hızlı bir şekilde arttı (1975'te 39.100'den 2003'te 68.800'e). Almanya, Ukrayna'yı ve Karadeniz'deki limanları bağlayan eski ticaret yollarından önemli miktarda kazanç elde etmeye başladı. 1975-1998 yılları arasında Zamość, Zamość Voyvodalığının başkenti oldu.
Zamość, [[Hasidizm|Hasidik Yahudiliğin]] önemli bir merkeziydi. İlk Yahudi yerleşimciler çoğunlukla İtalya, İspanya, Portekiz ve Anadolu'dan gelen [[Sefarad Yahudileri|Sefarad Yahudileriydi]] . 17. yüzyılda [[Aşkenaz|Aşkenaz Yahudileri]] de şehre yerleştiler ve kısa sürede Yahudi nüfusunun çoğunluğu oldu. Jan Zamoyski tarafından verilen uzlaşma hakları, 1684 yılında Zamość arazisinin dördüncü Ordinatı Marcin Zamoyski tarafından tekrar onaylandı.
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
[[Kategori:1580'de kurulan yerleşim birimleri]]
[[Kategori:Lublin Voyvodalığı'ndaki şehirler]]
| |||