|
Kösedağ, [[Zara, Sivas|Zara]] ile [[Suşehri]] arasında, günümüzde de aynı adı taşıyan bir dağdır. Anadolu Selçuklu ordusunun, bu dağın kuzey eteğinde, [[Kelkit Çayı]]’na yakın bir düzlükte, dağın yamacına yaslanmış olarak kamp kurduğu, [[İbn Bibi]]’nin anlatımından anlaşılmaktadır.<ref>Erkan Göksu, sh.: 7 dipnot 38</ref>
== Muharebe öncesi genel durum ==
Moğolların İslam ülkelerine karşı giriştikleri ilk saldırı [[Harzemşahlar|Harzemşahlar Devleti]] üzerine olmuştu. Hükümdarlık yılları 1200 – 1220 olan Harzemşah hükümdarı [[Alaeddin Muhammed]], taktik hataları sonucunda ağır bir yenilgiye uğramış, 1220 yılında devlet çökmüştür. Moğollar, [[Semerkant]], [[Buhara]] ve [[OtyarOtrar]]’ı ele geçirdikten sonra [[Maveraünnehir]] ve [[Horasan (bölge)|Horasan]]’a yayılmışlardır. Bu yayılmayla İslam dünyasının en büyük ve en zengin kentleri büyük bir yıkıma uğradı. [[Cengiz Han]] 1227 yılında ölünce yerine oğullarından Ögeday geçmiştir. Ögeday, babasının hükümdarlığında yarım kalan Harzemşah topraklarının istilasını tamamlamayı ve Alaeddin Muhammed’in yerine geçen oğlu [[Celaleddin Harzemşah]]’ı ortadan kaldırmayı hedeflemiş, 1228 yılında Azerbaycan’a Çormagon Noyan komutasında 30 bin kişilik bir birlik göndermiştir. Bu sırada toplayabildiği askeri gücü arkasına alan Celaleddin Harzemşah Moğollara karşı mücadeleye girişmiştir. Kısa süreliğine devleti toparlamayı başarmış olmakla birlikte 1230 yılında Anadolu Selçuklu Devleti’yle kalkıştığı [[Yassıçemen Savaşı|Yassıçemen Muharebesi]] yenilgisiyle Harzemşahlar Devleti’nin gücünden geriye sadece Celaleddin Harzemşah’ın yararsız azmi kalmıştır. Diğer tarafta Çormagon Noyan ise, Celaleddin Harzemşah üzerine yürümeden önce [[Gürcistan Krallığı|Gürcü Krallığı]] üzerine yürümüştür. [[Tiflis]], [[Ani]] ve Kars gibi kentleri art arda düşürmüş, 1229’da Krallığı tabi bir devlet haline getirmiştir. Bundan sonra Celaleddin Harzemşah’la ilgilenmiştir. Celaleddin Harzemşah esasen [[Yassıçemen Savaşı|Yassıçemen Muharebesi]]’nde elindeki orduyu büyük ölçüde kaybetmişti, yine de kuvvet toplayıp Çormagon Noyan’ın karşısına çıkmıştır. Toplayabildiği son kuvvetleri de böylece elden çıkarmış oldu. Harzemşahlar ülkesini istila eden Moğollar sonuç itibarıyla Anadolu Selçuklu’yla sınırdaş devletler olmuşlardır.<ref>Salim Koca, sh.: 39, 40</ref> Yakın Doğu’da Moğol istilasına uğramamış olan üç devlet kalmıştır, [[Abbasi Halifeliği]], [[Eyyubiler]] ve Anadolu Selçuklu Devleti.<ref>Buket Yaşa Şahin, sh.: 60</ref>
Moğol İmparatorluğu neredeyse tüm Güney Kafkasya’yı, [[Gürcistan]]’ı ve [[Ermenistan]]’ı kendine bağlamış, Gürcü ve Ermeni soyluları, askerleriyle birlikte Moğol kuvvetlerine katılmak zorunda kalmışlardı.<ref>Mehmet Özmenli, sh.: 995</ref>
|
