Yönetim: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme
1. satır:
Bir devletin '''yönetimi''', [[devlet]]i kontrol eden idari [[bürokrasi]] içinde yer alan [[Yasama organı|yasamacı]]lar, [[yürütme erki|idareciler]] ve [[yargı|hakimlere]] karşılık gelir. Yönetim terimi ayrıca bu kişilerin örgütlenme biçimi için kullanılan bir terimdir.<ref>{{Kitap kaynağı|chapterbölüm=government|titlebaşlık=Oxford English Dictionary|editionbaskı=Online|yayıncı=Oxford University Press|datetarih=NovemberKasım 2010}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|editoreditör=Bealey, Frank|chapterbölüm=government|titlebaşlık=The Blackwell dictionary of political science: a user's guide to its terms|yayıncı=Wiley-Blackwell|yearyıl=1999|isbn=9780631206958|pagesayfa=147|url=http://books.google.com/books?id=6EuKLlzYoTMC&pg=PA147}}</ref> Devlet politikası, yönetim aracılığıyla uygulanır ve yönetim tarafından belirlenir.
 
Türkçede "bir ülkenin yönetim kuruluşları" anlamına gelen '''hükûmet''' sözcüğü,<ref>[http://tdk.org.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=h%C3%BCk%C3%BBmet TDK sözlüğü]</ref> ayrıca sadece [[Bakanlar Kurulu]] (kabine), yani yönetimin yürütme organı için de kullanılır.
 
Birbirini izleyen farklı yönetimler [[devlet]]e hizmet eder.<ref>{{Kitap kaynağı|authors=Flint, Colin & Taylor, Peter|titlebaşlık=Political Geography: World Economy, Nation-State, and Locality|editionbaskı=5th|yayıncı=Pearson/Prentice Hall|yearyıl=2007|isbn=978-0-13-196012-1|pagesayfa=137|url=http://books.google.com/books?id=GXz9xHdHeZcC}}</ref> Her bir yeni yönetim, siyasi karar mekanizması üzerine etki eden kişilerden oluşur. Bu kişilerin fonksiyonu yasaları uygulamak, yeni yasaları yürürlüğü koymak ve anlaşmazlıkları çözmektir. Bazı toplumlarda bu grup kendi varlığını devam ettiren veya kalıtsal bir sınıftır. Başka toplumlarda, örneğin [[demokrasi]]lerde, politik roller sabit kalır ama bu mevkileri dolduran kişiler sık sık değişir.<ref>{{Kitap kaynağı|yazar=Barclay, Harold|titlebaşlık=People Without Government: An Anthropology of Anarchy|yayıncı=Left Bank Books|yearyıl=1990|isbn=1871082161|pagesayfa=31}}</ref>
 
Çoğu Batı toplumunda yönetim ile devlet arasındaki fark belirgindir. Belli bir yönetime karşı duyulan hoşnutsuzluk (iktidarın seçimlerde yeniden seçilmemesi ile sonuçlanabilir), devlete (yani yönetim biçimine) karşı bir hoşnutsuzluk anlamına gelmez. Buna karşın, totaliter rejimlerde, yönetim ile devlet arasındaki ayrım belirgin olmayabilir. Hatta, bu tür rejimlerde liderler iki kavram arasındaki sınırı bulandırabilirler, millî çıkarlar ile kendi çıkarlarını birleştirmek için.<ref>{{Kitap kaynağı|yazar=Holsti, Kalevi Jaako|titlebaşlık=The state, war, and the state of war|yayıncı=Cambridge University Press|yearyıl=1996|isbn=9780521577908|pagessayfalar=84–85|url=http://books.google.com/books?id=5S_jQSUghsYC&pg=PA84}}</ref>
 
==Yönetim sistemleri==
12. satır:
*[[Anarşizm]]: [[Devlet]]in gereksiz ve zararlı sayan, sınıfsız bir toplumu savunan bir [[siyaset felsefesi]]dir.
*[[Otoritecilik]]: Otoriter yönetimler devletin otoritesi ile karakterizedir. Seçimle başa gelmemiş yöneticiler tarafından kontrol edilen bir politik sistemdir, liderler bir miktar bireysel özgürlüğe izin verirler.
*[[Anayasal monarşi]]: Başında bir [[hükümdar]] bulunan bir yönetimdir, ama bu hükümdarın gücü kanunlar veya bir anayasa ile sınırlanmışır ([[Birleşik Krallık]] gibi).<ref>[[Takis Fotopoulos|Fotopoulos, Takis]], ''The Multidimensional Crisis and [[Inclusive Democracy]]''. (Athens: Gordios, 2005).([http://www.inclusivedemocracy.org/fotopoulos/english/brbooks/multi_crisis_id.htm).</ref><ref name="victoria">{{Web kaynağı|url=http://www.parliament.vic.gov.au/SARC/E-Democracy/Final_Report/Glossary.htm |başlık=Victorian Electronic Democracy : Glossary |tarih=July 28, Temmuz 2005| arşivurl = http://web.archive.org/web/20071213045132/http://www.parliament.vic.gov.au/SARC/E-Democracy/Final_Report/Glossary.htm |arşivtarihi =13 Aralık 2007-12-13 }}</ref>
*[[Anayasal cumhuriyet]]: Kanunlar veya bir anayasa ile gücü sınırlanmış ve halkının hiç olmazsa belli bir alt grubu içinden seçilen bir yönetimdir. (Eski Isparta bir cumhuriyetti ama halkının büyük bir bölümü oy verme hakkından mahrumdu. ABD ilk yıllarında bir cumhuriyet olmasına rağmen zenciler ve kadınlar oy veremezdi.) Halkının belli bir kısmını seçimlere katılmaktan men eden cumhuriyetler tipik olarak tüm vatandaşları temsil ettiklerini ifade ederler (oy veremeyenleri vatandaş saymayarak).
*Demokrasi: Halkın çoğunun oy verme hakkının olması sonucu seçilen bir yönetimdir, genelde anayasal monarşi veya anayasal cumhuriyette görülür. Diğer anayasal yönetimlerden en belirgin fark, oy verme hakkının servete ırk veya toplumsal sınıf olmamasıdır (genelde oy verme için başlıca şart belli bir yaştan büyük olmaktır). Demokratik bir yönetim, dolayısıyla, halkın çoğunluğu tarafından desteklenen (en azından seçimlerin yapıldığı tarihte) bir yönetimdir. "Çoğunluk" farklı biçilerde tanımlanabilir. Bazı ülkelerde kişiler kendilerini ırk, din veya etnik kimlikleriyle tanımladığı için, "kuvvet paylaşımı" veya dolaylı temsilci seçimi gibi, seçimlerin bir oy-bir temsilci esasına yapılmadığı pek çok sistem vardır.
34. satır:
==Daha çok okuma için==
<!-- * {{cite book|yazar=|title=|yayıncı=|year=|isbn=|url=}} -->
* {{Kitap kaynağı|yazar=Kjaer, Anne Mette|titlebaşlık=Governance|yayıncı=Wiley-Blackwell|yearyıl=2004|isbn=9780745629797|url=http://books.google.com/books?id=AY5SIsf1nI4C}}
* {{Kitap kaynağı|authors=Newton, Kenneth & Van Deth, Jan W.|titlebaşlık=Foundations of Comparative Politics|yayıncı=Cambridge University Press|yearyıl=2005|isbn=0521536200|url=http://books.google.com/books?id=jkPIY_lVKUIC}}
* {{Kitap kaynağı|yazar=Sharma, Urmila & Sharma, S.K.|chapterbölüm=Forms of Government|titlebaşlık=Principles and Theory of Political Science|yayıncı=Atlantic Publishers & Distributors|yearyıl=2000|isbn=9788171569380|url=http://books.google.com/books?id=qdZ3VRRLDrgC&pg=PA406}}
 
<!-- [[tr:Hükûmet]] -->
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Yönetim" sayfasından alınmıştır