Sıcaklık ve basınç için standart koşullar: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile |
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme |
||
1. satır:
'''Sıcaklık ve basınç için standart koşullar''', farklı data setleri arasında karşılaştırma oluşturmaya izin vermek için kurulmuş olan deneysel olçümler için standart set koşullarıdır. En çok kullanılan International Union of Pure and Applied Chemistry (Uluslararası Temel ve Uygulamalı Kimya Birliği) (IUPAC) ve National Institute of Standards and Technology (NIST) standartlarıdır. Bunlar tüm dünya tarafında kabul edilmese de en çok kullanılar standart setlerdir. Diğer organizasyonlar kendi standartları için çeşitli alternatifler bulmuşlardır.
Kimyada, IUPAC standart sıcaklık ve mutlak basıncı, 273.15 K (0 °C, 32 °F) ve 101.325 kPa (14.7 psi, 1.00 atm, 1.01325 bar) olarak belirlemiştir.<ref name="IUPAC">{{Kitap kaynağı|
NIST sıcaklığı 20 °C (313.15 K, 68 °F) olarak ve mutlak basıncı da 101.325 kPa (14.696 psi, 1 atm) olarak kullanır. Doğal gazlar ve benzer akışkanlar için uluslararası metrik koşullar 288.15 K (15.00 °C, 59.00 °F) ve 101.325 kPa dır.
Endüstride ve ticarette, sıcaklık ve basınç için koşullar gazların ve sıvıların hacimleri ve buna benzer nicelikleri ( debi gibi ) açıklamak için standart referans koşullara ihtiyaç duyar. Fakat birçok teknik yayınlar (kitaplar, gazeteler, reklamlar) ayrıntılarını belirtmeden standart koşulları basitçe belirtir bu da sık sık hatalara ve karışıklığa yol açar.
8. satır:
Son elli, altmış yıl içerisinde profesyoneller ve bilim adamları gaz hacimlerini açıklamak için sıcaklık ve basınç için standart referans koşullarını, birimlerin metrik sistemlerini kullanarak tanımlıyorlardı 15 °C (288.15 K , 59.00 °F) ve 101.325 kPa (1.00 atm; 760 Torr). Aynı yıllar içerisinde, insanların en fazla kullandığı standart koşullar İngiliz ölçü birimleri ve ABD geleneksel birimleriydi ve sıcaklık 60 °F (15.56 °C , 288.71 K) ve basınç da 14.696 psi (1 atm) idi. Bunun sebebi dünya çapındaki endüstrinin çoğu gaz ve petrol olmasıydı.
=== Günümüzdeki kullanım ===
Birçok farklı standart referans koşulları günümüzde tüm organizasyonlar tarafından kullanılmaktadır. Bazı organizasyonlar eskiden kullanılan koşullardan farklı olanları kullanmaktadır. Mesela IUPAC 1982 den beri 0 °C ve 100 kPa (1 bar) olarak belirlediği standart koşulları kullanmaktadır. Daha eskisindeyse 0 °C ve 101.325 kPa (1 atm) olarak kullanılırdı.<ref name="IUPAC 2">{{Kitap kaynağı |yazar= A. D. McNaught, A. Wilkinson |
Avrupa ve Güney Amerika’daki doğal gaz kampanyaları kendilerinin standart gaz hacimleri referans koşulları için 15 °C (59 °F) ve 101.325 kPa (14.696 psi) yı benimsediler.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.gassco.no/sw3138.asp |
Rusya’da bir organizasyon standart koşullarını 20 °C (293.15 K), 760 mmHg (101325 N/m<sup>2</sup>) ve sıfır nem olarak belirlemiştir.
==Uluslararası Standart Atmosfer==
Havacılık ve uzay mühendsiliğinde ve akışkan dinamiğinde Uluslararası Standart Atmosfer basınç, sıcaklık, özkütle, her bir irtifada ses hızı için bir ayrıntılı tanımlamadır. Uluslararası Standart Atmosfer orta enlemlerde bir atmosferik koşul örneiğidir. Amerika’da bu bilgi Amerika Standart Atmosfer olarak özelleştirilmiştir ve Uluslararası Standart Koşullara benzemektedir.
==Standart Laboratuvar Koşulları==
Basınç ve sıcaklık için standart koşulların birçok tanımı standart laboratuvar koşullarından farklı olmasına rağmen sık sık standart laboratuvar koşullarına referans göstermektedir. Basınç ve sıcaklık için standart laboratuvar koşulları, dünyanın farklı yerlerinde değişim göstermektedir iklim ve irtifa açısından. Mesela Yeni Güney Galler’deki okullar, Avustralya 100 kPa da 25 °C sıcaklık standart laboratuvar koşullarıdır.<ref>{{Kitap kaynağı|yazar=Peter Gribbon|
== Bir gazın molar hacmi ==
Bir gazın molar hacmini belirtmek, sıcaklık ve basıncın standart referans koşulunun uygulanabirliğini belirtmek kadar önemlidir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://physics.nist.gov/cgi-bin/cuu/Results?search_for=volume+molar |
Gazın molar hacmini ideal gaz kanununu kullanarak sıcaklık ve basınç için standart koşulu çerçevesi içerisinde hesaplamak bize doğru sonuç verir. İdeal gazın molar hacmi, çeşitli standart referans koşulları içinde hesaplanması aşağıda verilmiştir.
|