Şeyh el-Mahmûdî: Revizyonlar arasındaki fark

Çerkes asıllı olan Şeyh el-Mahmûdî'nin 12 yaşında iken Mısır'a getirilip Sultan [[Berkuk]]'a kölemen olarak 4.000 dirhem altına satıldığı bildirilir.<ref name="michaud">Michaud, Josep ve Louis Gabriel Michaud (1820),''Biographie universelle, ancienne et moderne Cilt.28 say.184 "Mahmoudy (Cheikh Al-)" maddesi'', Paris; [http://books.google.fr/books?id=yFQJAQAAIAAJ&pg=PA184 Google books] {{fr}}(Erişme:19.7.2010)</ref> Genc Şeyh el-Mahmûdî Sultanın hizmetinde üstün yeteneğini gösterip; azad edilip emir rütbesi verildi. Bu sırada "Mahmudi" ve "Zahiri" unvanlarını da almış ama yine "Şeyh" olarak anılmaya devam etmiştir. 1400 yılında genç Sultan [[Farac]]'ın saltanatı baslarında (şimdi [[Lübnan]]'da bulunan) [[Trablusşam]] şehri valiliğine atandı. Bu tam [[Timur]]'un [[Suriye]] üzerine sefere başlamasibaşlaması ile çakışmaktadır. Önce [[Halep]] üzerine gelen Timur şehri kuşattı. Diğer Suriye şehirleri valileri gibi Şeyh el-Mahmûdî de 700 atlı ile Halep'i savunmaya katkı için geldi ve şehir kuşatması devam ederken bir çarpışmada Timur güçleri tarafından esir alındı.<ref name="michaud"/> Timur [[30 Ekim 1399]]'da şehri eline geçirdi ve üç gün talan etti.

Timur sonra [[Hama]], [[Hums]] ve [[Baalbek]] şehirlerini eline geçirdi. Genc sultan Farac Memluklu ordusuyla Suriye'ye gelmişti ve Timur'un kendine katılması teklifini kabul etmemişti. Memluklu ve Timur orduları [[Şam]] şehrideşehirde karşılaştılar. Ancak Sultan Farac, Mısır'daki kölemen emirlerin kendi aleyhine kendini tahttan indiremekindirmek bir komplo hazırladıkları haberini alınca 15 Aralık 1400de1400'de ordusunu Şam'da kendi kaderine bırakarak, Şam'dan apartopar ayrılarak Kahire'ye döndü. Sultan Farac ile birlikte Kahire'den gelmiş olan ünlü İslam bilgini [[İbni Haldun]] yazdığı otobiyografik hatıralarında Şam şehrinin Timur'a teslim edilmesi için Timur huzuruna gitmesini, Timur'un şehri eline gecirmesinigeçirmesini, talan etmesini, büyük bir yangınla şehre ve ünlü Şam Büyük [[Emeviye Camii]]'ne büyük zarar vermesini anlatmıştır.<ref>Ibni Khaldûn, (1951) "Al-Tarīh bi Ibni-Haldun ve Riħlatuhu Garben ve Şarken'', Kahire:Muħammad ibn-Tāvīt at-Tanji {{ar}}</ref> 19 Mart 1401'de Timur, hemen tümünü eline geçirdiği ve her tarafını harabeye çevirdigiçevirdiği Suriye'nin ileride nasıl idare edileceğine dair hiçbir önemli karar almadan çok büyük ganimetle ve ünlü Şam sanatkarlarinıisanatkarlarını da kapsayan cokçok sayidasayıda esirle baskentibaşkenti [[Semerkand]]'a donusedönüşe basladibaşladı.

Harabe halindeki Suriye tekrar Memluklular eline gectigeçti. Timur'un Suriye'yi terk etmesi haberini ilk alan ve bunu Kahire'ye ulaştıran ilk Memluklu Emir Muhammed Şeyh olmuştu. Bundan dolayı Emir Şeyh el-Mahmûdî 1401'de Sam valisi olarak atandı.

Ama 1401de Şam'dan ordusunu geride bırakıp kaçan Sultan Farac'a karşı Mısır'da bir iç savaş çıkmıştı ve Sultan Farac aleyhine hazırlanan komplolar bitmemekteydi. 1404de taht naibi olan Emir Yasbak bu görevinden atılmış ve Mısır'dan Suriye'ye sürgüne gönderilmişti. Şeyh el-Mahmûdî de Emir Yasbak'in kliğinden olarak Suriye'de Sultan Farac'a isyan etti. Bu iki emir Suriye'de Sultan Farac'ı tutanlara karşı bazı galibiyetler kazandılarsa da sonunda Sultan Farac taraftarları tarafından yenilgiye uğratildılaruğratıldılar ve Şeyh el-Mahmûdî Suriye valiliği görevini kaybetti ve yerine Emir Nevruz adlı bir memluklu atandı.<ref name="michaud"/>

Şam emiri olan, Emir Nevruz, Şeyh el-Mahmûdî'i Memluk Devleti sultanı olarak kabul etmedi ve daha önce sultanlık yapmış olan Abbâsî Halifesi [[Mustain (Abbası Memluk)|Mustain]]'in hala sultan olduğunu iddia ederek Şeyh el-Mahmûdî aleyhine bir kutsal cihat ilan etti. Fakat Muavyed Seyh ordusu ile Temmuz 1414'te yapilanyapılan carpismadaçarpışmada Nevruz ordusu yenildi ve Emir Nevruz Şam'a cekildiçekildi ve orada bir müddet kuşatmaya alındıktan sonra teslim olunca idam edildi. Böylece Memluk Sultanı Şeyh el-Mahmûdî tekrar Suriye'yi Mısır Memlulukluları idaresi altına aldı.

Sultan Şeyh el-Mahmûdî Kahire'ye döndüğü zaman şehrin bir keşmekeş içinde bulunduğunu gördü. Kahire'de büyük bir veba salgını olup şehrin nüfusunun büyük bir kısmı, zengin fakir farketmeden, bu salgında hayatlarını kaybetmişlerdi. Salgın Kahire'ye yiyecek tedariki sistemini de çok aksatmış ve şehirde açlık alıp yürümüştü. Bu büyük felakatlerfelaketler ülkenin mali durumunu çok kötüye götürmüş; vergiler toplanamadığı için ve vergi bazının çok küçüldüğü için Memluk devleti idaresi yürütülemez olmuştur. Tedavüldeki para yetişmez olmuş ve enflasyon almış yürümüştü. Çöllerde devamlı haydutlukla uğraşan bedevi Araplar gittikçe azmışlar ve köy, kasaba ve hatta büyük şehirlerde eşkiyalıkeşkıyalık faaliyetlerine girişmişlerdi.

Sultan Şeyh el-Mahmûdî ülkesini ve Kahire'yi bu keşmekeşten kurtarmak için hemen tedbirler almaya başladı. EşkiyalıkEşkıyalık yapan bedevi Arapları ve şehirlerde bulunan haydut çetelerini askeri ve polis tedbirleri ile sindirdi ve bu hareketler son buldu. Tedavülde bulunan parayı gereken ekeonomikekonomik faaliyeti karşılayabilecek şekilde ıslah ettirdi. Zahire üretimini artırmak için tedbirler aldırıp; Kahire'ye zahire ve besin malları tedarik sistemini kontrol altına aldı. Zahire fiyatlarının artmasını önlemek için iyi uygulanan biraz düşük seviyede narh koydurdu. Bunun zahire ve tarım üretimine aksi tesirleri olmaması için de bu sektör üretimini teşvik edici tedbirler de aldı.

[[1403]]de Fransız komutanı Mareşal [[Boucicaut]] Lusığnan hanedanıdan Kıbrıs Kralı olan [[Janus]] ile birlikte Memluklukların elinde bulunan önemli liman şehirleri oalnolan [[Iskenderiye]] ve [[Beyrut]] üzerine donanma filoları ile iki deniz seferi yapmışlardı ama her iki sefer de hiçbir başarı kazanamamışdi. Yapılan barış anlaşmasına rağmen Kıbrıslı korsanların Memluk gemilerine ve salihlerine hücumları devam etmişlerdi. Bu devamlı hücumlara karşılık olarak [[1410]] da Sultan [[Farac]] bir çıkartama yapmıştı, [[1413]] ise Kıbrıs'lılar şimdi Lübna'da olan [[Dubar]] sahil şehrine bir çıkartma ve hücum yaptılar. Yeni Memluk Sultanı Şeyh el-Mahmûdî buna büyük karşı tepki gösterip hemen bir Memluk filosunu ve ordu birlikleinibirliklerini Kıbrıs'a çıkartma yapmak için gönderdi. Kıbrıs Kralı Janus bir barış anlaşması zorunda kaldı. Fakat Kıbrıs'ı üs olarak kullanan ve Doğu Akdeniz'de korsanlık yapıp Memluklu gemilerini ve Memluklulara ait Suriye ve Mısır salih şehirlerini vuran korsanlar Katalan asıllı idiler. Kıbrıs Kralı ne bu korsanları ülkesinden atacak ne de onlrionları kontrol edebilecek güçte değildi ve korsanlık devam etti<ref name="clot"/>