Marksizm-Leninizm: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Günümüzde: düzeltme AWB ile
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme
105. satır:
Günümüzde Marksizm-Leninizm [[Çin]], [[Kuzey Kore]], [[Küba]], [[Vietnam]] ve [[Laos]]'taki devlet yönetimlerinin belirleyici ideolojisidir.
 
Bununla birlikte şu an dünyanın ülkesinde faaliyet gösteren birçok silahlı örgüt kendisini Marksist-Leninist olarak tanımlamakta ve bu ilkelerin uygulandığı bir rejim kurmak istemektedir. Bu örgütlere [[Türkiye]]'de faaliyet gösteren [[Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi]]<ref>Rodoplu, U., Arnold, J., Ersoy, G. ''Terrorism in Turkey'', {{ing}} Prehospital and Disaster Medicine, 2003, cilt 18, sayı 2, s. 152-160.</ref> ve [[Marksist Leninist Komünist Parti]] <ref>{{Web kaynağı | url = http://www.broadleft.org/tr.htm | titlebaşlık = Leftist Parties of Turkey {{ing}} | yayıncı = | erişimtarihi = 8 Kasım 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150216044726/http://www.broadleft.org:80/tr.htm | arşivtarihi = 16 Şubat 2015}}</ref>
, [[Filipinler]]'de faaliyet gösteren [[Yeni Halk Ordusu]]<ref>{{Haber kaynağı|last1soyadı1=Romero|first1ad1=Alexi|titlebaşlık=AFP to NPA: No choice but to talk peace|url=https://ph.news.yahoo.com/afp-npa-no-choice-talk-000000779.html|accessdateerişimtarihi=8 Kasım 2015|agency=Philippine Star|datetarih=Mart 30, 2015}} {{ing}}</ref> ya da [[Kolombiya]]'da faaliyet gösteren [[Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri]]<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-11400950 | titlebaşlık = BBC News - Profiles: Colombia's armed groups {{ing}} | eser = BBC News | erişimtarihi = 8 Kasım 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160124044749/http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-11400950 | arşivtarihi = 24 Ocak 2016}}</ref> örnek olarak gösterilebilir.
 
====Çin Halk Cumhuriyeti====
{{Ana madde|Çin değerleri ile sosyalizm}}
[[Dosya:Mao proclaiming the establishment of the PRC in 1949.jpg|150px|thumb|sağ|[[Mao Zedong]] [[Çin Devrimi]] sonucu kurulan [[Çin]]'i ilan ederken, 1 Ekim 1949]]
1949'da [[Mao Zedong]] önderliğinde gerçekleşen [[Çin Devrimi]]'nin ardından kurulan [[Çin]], Marksist-Leninist temelli yönetim politikalarını benimsemiş ve uygulamıştır. 1970'li yıllara kadar Mao'nun etkisinin yüksek olduğu Çin Halk Cumhuriyeti (bu politikalar [[Maoizm]] olarak anılır), 1980'li yıllarda [[Deng Xiaoping]] yönetiminde devlet kontrolündeki piyasa ekonomisini benimsemiştir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.ca/books?id=mDS0GW7FH_0C&pg=PA179&dq=#v=onepage&q=&f=false |titlebaşlık=China in the Era of Deng Xiaoping {{ing}}|publisheryayıncı=Books.google.ca |accessdateerişimtarihi=25 Ekim 2015}}</ref>
 
[[Çin anayasası]]nın birinci maddesi şöyledir: ''"Çin Halk Cumhuriyeti işçilerin ve köylülerin ittifakı üstünde kurulan ve işçi sınıfı tarafından liderliği yapılan halkın demokratik diktatörlüğü egemenliğinde sosyalist bir devlettir."''<ref>[http://en.people.cn/constitution/constitution.html Constitution of the People's Republic of China], {{ing}} Erişim tarihi: 25 Ekim 2015</ref> Bu madde, devletin Marksist-Leninist terminolojideki işçiler ve köylüler ittifakı üzerinde kurulduğunu ve koruyucusu olarak [[öncü parti]]nin, yani komünist partinin yetkin kılındığını ifade eder.
121. satır:
 
====Küba====
[[Küba]]'daki mevcut anayasa ülkenin Marksist-Leninist ilkelere göre yönetildiğini açıkça belirtir. Anayasanın 5 ve 9. maddelerine göre iktidardaki komünist parti, toplumu oluşturan bireylere geçimlerini sağlayacak ve yeteneklerine uygun bir iş, özürlülere para yardımı, tüm çocuk ve gençlere ücretsiz tıbbi yardım ve eğitim, herkese ücretsiz eğitim, kültür ve spor yapabilme hakkını sağlamakla yükümlü devletin [[öncü parti]]si olarak tanımlanır.<ref>{{Kitap kaynağı|authoryazar=Aviva Chomsky|titlebaşlık=A History of the Cuban Revolution {{ing}}|url= https://books.google.com/books?id=094JHT5JtCAC&pg=PA37|accessdateerişimtarihi=25 Ekim 2015-10-25|datetarih= 23 Kasım 2010|publisheryayıncı= John Wiley & Sons|isbn= 978-1-4443-2956-8|pagessayfalar= 37–38}}</ref>
 
====Laos====
127. satır:
 
====Vietnam====
[[Vietnam]], 1976 yılından bu yana Marksist-Leninist ilkeler ile yönetilmektedir. [[Sovyetler Birliği'nin dağılması]]nı izleyen 1990'lı yıllarda ekonomik ve siyasi izolasyon nedeniyle küçük anayasa değişiklikleri yapsa da iktidardaki komünist partiye verilen görevler hala bu ilkelere göre dizayn edilmiştir.<ref>{{Haber kaynağı| url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3752682.stm | workeser=BBC News | titlebaşlık=Vietnam's new-look economy {{ing}}| datetarih=18 Ekim 2014 | accessdateerişimtarihi= 25 Ekim 2015}}</ref>
 
==Temel ilkeler==
159. satır:
Fakat devrim, fakir ve gelişmemiş bir ülkedeki mücadele sonucu tarihsel olarak başlayabilirse burada gerek mevcut kapitalist devletin gerekse uluslararası dış güçlerin baskısı sonucu çelişkili bir durum ortaya çıkar. Lenin; bu duruma iki çözüm yolu önermektedir;<ref name=Emper />
 
1. Çok sayıda gelişmemiş ülke [[federal]] bir yapılanma ile birleşerek büyük ve yekpare bir yapı kurabilir. Bu sayede kapitalist ve emperyalist büyük devletlerin karşısına aynı güçlükle çıkabilecek, onlara karşı direnebilecek ve kendi içerisinde sosyalizmi kurmayı başaracaktır. [[Ekim Devrimi]]'nden ve [[Rus İç Savaşı]]'ndan sonra birleşen ve dağılana kadar 15 cumhuriyetten oluşan [[Sovyetler Birliği]]'nin kurulmasının temel fikri budur.<ref>{{Kitap kaynağı |lastsoyadı=Talari |firstad=Pekka T. |titlebaşlık=State Succession in Respect of Debts: The Effect of State Succession in the 1990's on the Rules of Law {{ing}} |pagesayfa=167 |volumecilt=2 |seriesseri=The Finnish Yearbook of International Law |publisheryayıncı=Martinus Nijhoff Publishers |yearyıl=1996 |url=https://books.google.com/books?id=9nKKnb8uiHsC&pg=PA167 |isbn=9789041104694}}</ref>
 
2. Gelişmemiş ülkelerde başlayan devrim gelişmiş kapitalist ülkelerdeki işçileri heyecanlandırıp bu devletlerdeki ayaklanmaları tetikleyebilir. Lenin, eserlerinde Rusya gibi geri kalmış bir ülkede gerçekleştirilen [[Ekim Devrimi]]'nin o döneme göre gelişmiş [[Almanya]]'da bir devrimi ateşleyebileceğini ummuştu. Ardından devrimi yapan gelişmiş ülke böylece sosyalizmi kuracak, ve gelişmemiş ülkelere yardım edecektir. [[II. Dünya Savaşı]] sonrası kurulan [[Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi]] (COMECON)<ref>"East Germany", Library of Congress Country Study, [http://memory.loc.gov/frd/cs/germany_east/gx_appnb.html Appendix B: The Council for Mutual Economic Assistance] {{ing}}</ref> ve [[Varşova Paktı]]<ref>McDonnell, Tim, [https://www.wilsoncenter.org/event/warsaw-pact-wartime-statutes-instruments-soviet-control ''"Warsaw Pact: Wartime Status-Instruments of Soviet Control"''], {{ing}} Wilson Center, Eylül 2012, Erişim tarihi: 27 Ekim 2015.</ref> temelinde kurulan örgütlenmeler buna örnek gösterilebilir.