Broca alanı: Revizyonlar arasındaki fark

'''Broca alanı''' veya '''Broca bölgesi''' insansı<ref>{{Dergi kaynağı|authoryazar=Claudio Cantalupo & William D. Hopkins |url=http://www.nature.com/nature/journal/v414/n6863/abs/414505a.html |titlebaşlık=Nature Asymmetric Broca's area in great apes |journal=Nature |volumecilt=414 |issuesayı=505 |datetarih=29 NovemberKasım 2001 |doi=10.1038/35107134}}</ref> [[Beyin|beynin]] ses üretimiyle bağlantılı işlevleri yürüten bir bölgesidir.

[[Dil (lisan)|Ses]] üretimi, iki hastada meydana gelen bozulmaları [[Pierre Paul Broca]] bildirdiğinden beri Broca bölgesiyle ilişkilendirilmektedir. O hastalar, beyinlerinin arka alt frontal girusunda meydana gelen yaralanmadan sonra konuşma yetilerini yitirmişlerdi.<ref name="pmid17405763">{{Dergi kaynağı| authoryazar=N. F. Dronkers, O. Plaisant, M. T. Iba-Zizen, and E. A. Cabanis | titlebaşlık=Paul Broca's Historic Cases: High Resolution MR Imaging of the Brains of Leborgne and Lelong| journal=Brain | yearyıl=2007| volumecilt=130| pagesayfa=1432–1441 |pmid=17405763 |doi=10.1093/brain/awm042 | issuesayı=Pt 5 }}</ref> O zamandan beri, tanımlamış olduğu yaklaşık bölge Broca bölgesi ve ses üretimi eksikliği de Broca afazisi diye anıldı. Broca bölgesi şimdi, Brodmann'ın sitoarkitektonik haritasında 44 ve 45 numaralı alanlara karşılık gelen, alt frontal girusun pars opercularis ve pars triangularis kısımları olarak tanımlanmaktadır.<ref name="pmid17405763" /> Kronik afazi çalışmaları çeşitli dil ve konuşma işlevlerinde Broca bölgesinin önemli bir rol oynadığını ortaya çıkarmıştır. Ayrıca, işlevsel MRI çalışmaları Broca bölgesindeki çeşitli dil görevleriyle ilişkili aktivasyon dokularını tanımladı. Fakat, beyin [[tümör]]leri tarafından Broca bölgesinin yavaş yıkımının konuşma yetilerini nispeten bozulmamış olarak bırakması, bölgenin işlevlerini beynin yakınlardaki bölgelerine kaydırdığını <span class="goog-gtc-fnr-highlight">akla getirmektedir</span>.<ref name="Plaza">[6] ^ Plaza K, Gatignol P, Leroy M, Duffau H. (2009). Tümör parça alımından sonra Broca bölgesi olmadan konuşma. Neurocase.9:1-17. PMID 19274574</ref>

Broca bölgesi genellikle, beyin [[Topoğrafya|topografi]]sinin ya sulki gibi dış yapı işaretleri ya da belirli bir referans alanındaki koordinatlarının belirtilmesi aracılığıyla görsel denetimi ile tanımlanır. Şu an kullanılmakta olan Talairach ve Tournoux atlası Brodmann'ın sitoarkitektonik haritasını bir şablon beyin üzerine yansıtır. Çünkü Brodmann'ın bölümlendirmesi sitoarkitektonik sınırların öznel görsel denetimine dayalıydı ve ayrıca Brodmann yalnızca bir beynin sadece bir yarıküresini analiz etti. Ayrıca, şekil, boyut ve sulkal ve giral yapıya bağlı konum açısından beyinler arasındaki hatırı sayılır çeşitlilik nedeniyle, ortaya çıkan yerelleşme hassasiyeti sınırlıdır.<ref name="pmid18930695">{{Dergi kaynağı| authoryazar=Yosef Grodzinsky and Andrea Santi| titlebaşlık=The Battle for Broca's Region | journal=Trends in Cognitive Sciences| yearyıl=2008| volumecilt=12| issuesayı=12| pagesayfa=474–480 |pmid=18930695 |doi=10.1016/j.tics.2008.09.001}}</ref>

Bununla beraber sol yarıküredeki Broca bölgesi ve sağ yarıküredeki homologu genellikle alt frontal girusun pars triangularis (PTr) ve pars opercularis (POp) bölümlerini ima etmek için kullanılan isimlerdir. PTr ve POp, yalnızca olasılıksal olarak alt frontal girusu sırasıyla 44 ve 45 numaralı ön ve arka sitoarkitektonik alanlara bölen yapısal işaretler aracılığıyla Brodmann'ın sınıflandırma şemasıyla tanımlanır.<ref name="pmid17533001">{{Dergi kaynağı| authoryazar=Jeremy I. Skipper, Susan Goldin-Meadow, Howard C. Nusbaum, and Steven L. Small| titlebaşlık=Speech-Associated Gestures, Broca's Area, and the Human Mirror System | journal=Brain and Language| yearyıl=2007| volumecilt=101| pagesayfa=260–277 |pmid=17533001 |doi=10.1016/j.bandl.2007.02.008 | issuesayı=3 | pmc=2703472}}</ref>

Uzun bir süre boyunca Broca bölgesinin rolünün dil algısından çok dil üretimine tahsis edildiği sanılıyordu. Ancak, son kanıtlar Broca bölgesinin aynı zamanda dil anlamada da önemli bir rol oynadığını gösteriyor. Broca bölgesinde lezyonları bulunan ve gramer kurallarına uymayarak konuşan hastalar, cümlelerin anlamlarını tespit etmek için sözdizimsel bilgi kullanma yeteneğinden de yoksunluk gösterdiler.<ref name="pmid16881251">{{Dergi kaynağı| authoryazar=David Caplan | titlebaşlık=Why is Broca's Area Involved in Syntax?| journal=Cortex | yearyıl=2006| volumecilt=42| pagesayfa=469–471 |pmid=16881251 | issuesayı=4}}</ref> Ayrıca, birçok beyin görüntüleme çalışmaları karmaşık cümlelerin işlenmesi sırasında Broca bölgesinin ve özellikle sol alt frontal girusunun pars opercularis bölümünün ilişkisini gösterdi.<ref name="pmid15929098">{{Dergi kaynağı| authoryazar=Tanja Crewe, Ina Bornkessel, Stefan Zysset, Richard Wiese, D. Yves von Cramon, and Matthias Schlesewksy | titlebaşlık=The Emergence of the Unmarked: A New Perspective on the Language-Specific Function of Broca's Area| journal=Human Brain Mapping | yearyıl=2005| volumecilt=26| pagesayfa=178–190 |pmid=15929098 |doi=10.1002/hbm.20154 | issuesayı=3}}</ref> Dahası, son zamanlarda fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) deneylerinde fazlaca belirsizlik içeren cümlelerin kurulması sonucunda alt frontal girusun daha etkin bir durumda olduğu bulundu.<ref name="pmid17533001" /> Bu nedenle alt frontal girusun etkinlik seviyesi ve sözcüksel belirsizlik düzeyi, yüksek belirsizlik içeren içerikle ilişkili artan geri alım taleplerinden dolayı birbirleriyle doğrudan orantılıdır.

Son deneyler Broca bölgesinin çeşitli bilişsel ve algısal görevlere katıldığını göstermiştir. Bordmann'ın 44 numaralı bölgesinin motorla ilişkili işlemlere yaptığı bir önemli katkısı daha bulunmuştur. Hareket eden hayvanlara benzeyen anlamlı el gölgelerinin gözlemi frontal dil bölgesini etkinleştirir, bu da Broca bölgesinin kuşkusuz başkalarının eylemlerini yorumlamada rol oynadığını göstermektedir.<ref name="pmid18633777">{{Dergi kaynağı| authoryazar=Luciano Fadiga, Laila Craighero, Maddalena Fabbri Destro, Livio Finos, Nathalie Cotilon-Williams, Andrew T. Smith, and Umberto Castiello| titlebaşlık=Language in Shadow| journal=Social Neuroscience| yearyıl=2006| volumecilt=1| issuesayı=2| pagesayfa=77–89 |pmid=18633777 |doi=10.1080/17470910600976430}}</ref> Kavrama ve manipülasyon eylemleri yürütülürken de Brodmann'ın 44 numaları alanında etkinlik bildirildi.<ref name="pmid16881255">{{Dergi kaynağı| authoryazar=Luciano Fadiga and Laila Craighero | titlebaşlık=Hand Actions and Speech Representation In Broca's Area| journal=Cortex| yearyıl=2006| volumecilt=42| pagesayfa=486–490 |pmid=16881255 | issuesayı=4}}</ref>

Birçok beyin görüntüleme çalışması da anlamlı kol hareketleri gösterildiğinde Broca bölgesinin etkinliğini göstermiştir. Son zamanlarda yapılan bir araştırma sözcük ve jestin, amaç ve gaye gibi belirli jest yönlerinin tercümesi düzeyinde ilişkili olduğuna kanıt oluşturmuştur.<ref name="pmid16839281">{{Dergi kaynağı| authoryazar=Maurizio Gentilucci, Paolo Bernardis, Girolamo Crisi, and Riccardo Dalla Volta| titlebaşlık=Repetitive Transcranial Magnetic Stimulation of Broca's Area Affects Verbal Responses to Gesture Observation | journal=Journal of Cognitive Neuroscience| yearyıl=2006| volumecilt=18| issuesayı=7| pagesayfa=1059–1074 |pmid=16839281 |doi=10.1162/jocn.2006.18.7.1059}}</ref> Jest yönlerinin sözcüklerle tercümesinin Broca bölgesinde yapıldığı bulgusu, evrim açısından dilin gelişimini de açıklar. Nitekim, birçok yazar konuşmanın jestlerden oluşan bir ilkel iletişimden evrildiğini önermiştir.<ref name="pmid18633777" /><ref name="pmid12653308">{{Dergi kaynağı| authoryazar=Philip Lieberman | titlebaşlık=On the Nature and Evolution of the Neural Bases of Human Language | journal=Yearbook of Physical Anthropology| yearyıl=2002| volumecilt=45| pagesayfa=36–62 |pmid=12653308}}</ref> (Aşağıdaki '''Dilin Evrimi''' bölümüne bakın)

Afazi yazma, okuma, konuşma ve dinleme gibi tüm tarzları etkileyen ve beyin hasarı sonucunda oluşan edinilmiş dil bozukluğudur. Genelde kişinin hayatının tüm alanlarında değişiklikler yaratan kronik bir durumdur.<ref name="Ref4">{{Web kaynağı | url = http://www.atlantaaphasia.org | başlık = What is Aphasia | erişimtarihi =1 2008-12-01Aralık 2008| yayımcı = Atlanta Aphasia Association | yıl = 2006 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151121114748/http://atlantaaphasia.org/ | arşivtarihi = 21 Kasım 2015}}</ref>

Başka bir son bulgu da şempanzelerde iletişim amaçlı el jestleri ve ses sinyallerinin üretimi sırasında subkortikal ve neokortikal bölgelerdeki önemli etkinleşme alanlarını gösterdi.<ref name="pmid18308569">{{Dergi kaynağı| authoryazar=Jared P. Taglialatela, Jamie L. Russell, Jennifer A. Schaeffer, and William D. Hopkins | titlebaşlık=Communicative Signaling Activates 'Broca's' Homolog in Chimpanzees| journal=Current Biology| yearyıl=2008| volumecilt=18| pagesayfa=343–348 |pmid=18308569 |doi=10.1016/j.cub.2008.01.049 | issuesayı=5 | pmc=2665181}}</ref> Ayrıca şempanzelerin insanlarla iletişim kurmak için kasıtlı olarak el jestleri ve bunların yanı sıra ses sinyalleri ürettiği bulgusu, insan dilinin öncüllerinin hem davranışsal hem de nöroanatomikal düzeylerde var olduğu izlenimini uyandırmaktadır.