Bney Menaşe: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile |
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme |
||
32. satır:
|ilgili gruplar = [[Mizo]], [[Kuki]], [[Çin (Hindistan)|Çin]]
}}
'''Bney Menaşe''' ({{Dil|he|בני מנשה|dil_adı=e}}, "[[Menaşe kabilesi|Menaşe]] oğulları") [[Hindistan]]'ın kuzey doğusundaki [[Manipur]] ve [[Mizoram]] eyaletlerinde, [[Kayıp On Kabile|İsrail'in kayıp kabilelerinden]] geldiklerini iddia eden 9000'i aşkın kişiden oluşan topluluktur. Bu iddia, bir [[Pentakostalizm|Pentakostalistin]] 1951'de, rüyasında [[Hristiyanlık]] öncesi dinleri olan [[Yahudilik|Yahudiliğe]] ve anavatanları [[İsrail]]'e dönmesini görmesiyle ortaya çıkmıtır. Bney Menaşe dilsel olarak [[Tibet-Burma dilleri|Tibet Burma]] dil grubunun ve halk olarak [[Mizo]], [[Kuki]] ve [[Çin (Hindistan)|Çin]] halklarının bir parçasıdır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.languageinindia.com/july2005/morphologynortheast1.html | başlık = Issues in Morphological Analysis of North-East Indian Languages |
Bağlantılarına göre her kabile kendisine Kuki, Mizo, [http://www.zogam.org/history.asp Zomi] veya Çin demektedir. Bu grupların içinde kendine has lehçe ve kimlikleri barındıran alt kabileler bulunmaktadır.
Bunlardan ayrılan Yahudi grubuna "Bney Menaşe" ismi [[Eliyahu Avichail]] tarafından verildi<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.grassrootsoptions.org/index.php?module=Pagesetter&func=viewpub&tid=2&pid=1 | başlık = The politics of ‘Lost Tribe’ | erişimtarihi =4 Mart 2007| eser =GrassrootsOptions | arşivurl = http://web.archive.org/web/20110726130648/http://www.grassrootsoptions.org/index.php?module=Pagesetter&func=viewpub&tid=2&pid=1 | arşivtarihi = 26 Temmuz 2011}}</ref> çünkü inançlarına göre Kuki-Mizo'nun efsanevi atası [[Manmasi]]'dir<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.manipuronline.com/Features/January2003/israeliteorigin26_3.htm |
== Tarih ve efsaneler ==
19. yüzyılda [[Hristiyanlık|Hristiyanlığa]] geçmeden önce dalgalar halinde [[Doğu Asya]]'dan Kuzeydoğu [[Hindistan]]'a göç eden Çin-Kuki-Mizolar kelle avcısı [[animizm|animist]] bir halktı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.chro.org/updir/dynamicPDFcache/BE-Description-scholar_section-the_role_of_christia-1173049576.pdf | başlık = The Role of Christianity in Chin Society | erişimtarihi =4 Mart 2007|
Bney Menaşe'nin inancına göre, Hmar dilinde söylenen geleneksel Mizo-Kuki-Hmar hasat bayramı ezgisi olan "Sikpui Hla (Sikpui Ezgisi)" [[Çıkış (Tevrat)|Çıkış kitabıyla]] paralellikler göstermektedir. Ezgide, düşmanların kendilerini kızıl renkli denizde kovaladıkları,<ref name="epao">{{Web kaynağı | url = http://www.e-pao.net/epSubPageExtractor.asp?src=leisure.Essays.Mizo-Kukis_Claim_Of_Their_Jewish_Origin | yazar = Isaac L. Hmar | başlık = Mizo-Kuki's Claim Of Their Jewish Origin: Its impact on Mizo society | erişimtarihi =4 Mart 2007| eser =E-Pao |
{{Alıntı|
65. satır:
== Dini uyanış ==
Galli misyonerler önderliğinde Hristiyanlık uyanışı Mizo Tepelerinden 1906'da geçti; yerli festivaller, bayramlar, geleneksel ezgiler ve ilahiler misyonerlerce yasaklandı. Bu politika 1919-24 dini uyanış hareketinde terkedildi ve Mizolar kendi ilahilerini yerli unsurlara dayandırarak tekrar yazdı; böylece kendilerine has bir ibadet şekli oluşturdular.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www1.pcts.ac.kr/wwwroot2/jboard/skin/zBoard/pds/zboard01/(1)%EA%B9%80%EC%B0%BD%ED%99%98(%EC%98%81%EB%AC%B8).pdf | başlık = 'Showers of Blessing': Revival Movements in the Khassia Hilss and Mukti Mission in Early Tewentieth-Century India | erişimtarihi =4 Mart 2007|
== Chalianthanga'nın görümü ==
Bney Menaşe'ye göre, 1951'de Buallawn köyünden Chalianthanga veya Mela Chala (MC) isimli bir pentakostalist rüyasında Tanrı'nın kendisiyle konuştuğunu, Hristiyanlık öncesi dinlerine dönmelerini, bu dinin [[Yahudilik]] olduğunu ve orijinal anavatanları [[İsrail]]'e dönmelerini söylediğini gördü.<ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.time.com/time/asia/magazine/99/0906/mizos.html |başlık=Lost Tribe of Israel? |
Bu başarısızlığa rağmen inananların sayısı istikrarlı bir şekilde artmaya devam etti. Son yıllarda tahmini nüfusu artışı %50'dir. 1980'lerde kendi kendini geliştiren araştırmacı Zaithanchhungi'nin [[animizm]] ve Ahitsel Yahudilik arasında kurban olayları gibi benzerlikleri keşfedince Bney Menaşe'nin iddiaları güven kazandı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.shavei.org/article.php?id=506 | başlık = Mizoram, Manipur believe they are lost tribes of Israel | erişimtarihi =4 Mart 2007|
== Amişav ve Şavey İsrael ==
85. satır:
"Bu ayırıma Kuki-Mizo kabileleri arasındaki çekişme de etken oldu. Freund örgütten bağımsız olarak varlıklı olduğu için Şavey İsrael daha iyi finanse edilmektedir dolayısıyla özellikle Aizawl ve Imphal'da olmak üzere Bney Menaşe'ye daha çok Yahudilik eğitimi ve aktiviteler sunmaktadır."<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.grassrootsoptions.org/index.php?module=Pagesetter&func=viewpub&tid=4&pid=0 | başlık = Interview with Hillel Halkin | erişimtarihi =3 Mart 2007| eser =grassrootsoptions | yazar = Linda Chhakchhuak | arşivurl = http://web.archive.org/web/20110726130651/http://www.grassrootsoptions.org/index.php?module=Pagesetter&func=viewpub&tid=4&pid=0 | arşivtarihi = 26 Temmuz 2011}}</ref>
Freund'un dediğine göre: "Bney Menaşe İsrail devleti için bir kutsamadır. Kendilerini Yahudiliğe ve [[Siyonizm]]e adadıklarını ıspatlamışlardır ve İsrail'e göç etmelerine izin verilmemesi için hiçbir sebep göremiyorum".<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.deccanherald.com/deccanherald/sep10/n18.asp | başlık = NE Jews pine for ‘Promised Land’ | yazar = Anirban Bhaumik | erişimtarihi =3 Mart 2007| eser =Deccan Herald |
'''Temmuz 2005''': [[Mizoram]]'da, İsrailli [[haham]]lar gözetiminde [[Yahudiliğe geçiş]] için yapılan [[mikve]] tamamlandı.<ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2005/09/17/windia17.xml |başlık=India's lost tribe recognised as Jews after 2,700 years |
== Kabul ==
'''1 Nisan 2005''': İsrail'in iki baş hahamından biri olan [[Sefarad]] Rabbi [[Şlomo Amar]], örnek teşkil edecek şekilde kendilerini Yahudiliğe adadıkları için Bney Menaşe'nin iddialarını kabul etti.<ref>{{Haber kaynağı|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4400957.stm |başlık=Rabbi backs India's 'lost Jews' |
Çoğu, serbest bırakılmadan önceki [[Gazze]] ve [[Batı Şeria]]'ya olmak üzere 1700 Bney Menaşe son yirmi yıl içinde İsrail'e göç etti.<ref>[http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/123481 "More than 200 Bnei Menashe arriving in Israel"], ''Israel National News''</ref> İbranice öğrenmek özellikle yaşlılar için çok zordu. Gençler bu konuda daha başarılı olup daha kolay iş bulabildiler.<ref name="exodus">{{Web kaynağı | url = http://in.rediff.com/news/2006/nov/21jews.htm | başlık = Exodus of Indian Jews from north-east to Israel | erişimtarihi =3 Mart 2007| eser =rediff news | yazar = Harinder Mishra |
== İsrail'in Gazze ve Bney Menaşe ile bağlantıyı kesmesi ==
Başbakan [[Ariel Şaron]]'un tek taraflı [[Gazze]] ile [[Batı Şeria]]'dan çekilme ve buradaki Yahudi yerleşim birimlerinin boşaltılması planı özellikle bu bölgelerde yaşayan Bney Menaşe cemaatini etkiledi. İsrail'in geri çekilmesinden önce Gazze'de en kalabalık göçmen cemaatini Bney Menaşe oluşturmaktaydı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.haaretz.com/hasen/pages/ShArt.jhtml?itemNo=607909 | başlık = Indians make up largest immigrant group in Gaza | erişimtarihi =3 Mart 2007| eser =Haaretz.com |
Hindistan'daki Bney Menaşe üyeleri, [[İSK]] ile yerleşimciler arasında olası bir çatışmadan endişe duydu. Bir diğer endişeleri de [[Gazze]]'yi gelecekteki evleri olarak görmekten kaynaklanmaktaydı. Her ne kadar bir grup Bney Menaşe süre dolmadan Gazze'yi terkettilerse de son ana kadar orada kalmayı tercih eden bir kısım ise zorla çıkarıldılar.<ref name="withdrawal">{{Web kaynağı | url = http://www.metimes.com/articles/normal.php?StoryID=20050829-051546-1650r | başlık = 'Lost Tribe' Jews move again with Gaza withdrawal | erişimtarihi =3 Mart 2007|
== İsrail'de ihtilaf ==
104. satır:
Rabbi Birnbaum'un dediğine göre Bney Menaşe finansal açıdan acı çekmektedir çünkü onları [[İsrail]]'e gelme konusunda harekete geçiren şey maddi çıkar sağlamaktan ziyade [[Kutsal Topraklar]]a dönmektir.<ref name="deadlink" />
Michael Freund, Bney Menaşe'nin İsrail'in demografi sorununa yardım edeceğini belirtip şunu söylemiştir: "İnanıyorum ki İsrail ve Yahudi halkı için Bney Menaşe gibi gruplar, geniş ve dokunulmamış demografik ve ruhani birikim oluşturmaktadır".<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.jewishaz.com/jewishnews/021227/tribe.shtml | başlık = 'Lost Tribe' makes aliyah | yazar = Jessica Steinberg |
Mart 2005'te Rabbi Amar'ın kararıyla göç konusu münazaraya açık hale geldi: Bney Menaşe'nin [[Ortodoks Yahudilik|Ortodoks]] yolla [[Yahudiliğe geçme|din değiştirmeleri]] bundan sonra Hindistan'da gerçekleşecektir, böylece tam anlamıyla Yahudi olup İsrail'e gelebileceklerdir. Ne var ki bu çözüm, Hindistan hükümeti nedeniyle kısa sürdü; Mizo-Kuki kiliselerinin baskısıyla Hindistan hükümeti, vatandaşlarının din değiştirmesine karşı çıktı.
111. satır:
Din değiştirmedeki yükseliş güçlü evanjelist Mizo-Kuki kiliselerini telaşa soktu ve Mizoram'da kızışan ihtilafı alevlendirdi; en sonunda televizyonda tartışma programlarına konu oldu.
[[Aizawl]] Hristiyan Araştırma Merkezi'nden Dr. Biaksiama'nın dediğine göre, "yabancı rahipler tarafından topluca din değiştirmeler sosyal istikrara zarar vermekle kalmayıp ulusal güvenliğe de tehdit oluşturacaktır. Yüksek sayıda halk, yabancı vatandaşlıklar kazanınca Hindistan'a sadakatten uzaklaşacaktır". ''Mizo Nge Israel?'' (Mizo mu İsrailli mi?) adlı kitabında "bizim gerçek kimliğimizi söyleyin, Tanrı ve dünya tarafından kabul edilen kimliğimizi" demektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://farshores.org/a04mizo2.htm | başlık = New Book X-Rays 'Baseless' Mizo Israel Identity |
'''Mart 2004''': Dr. Biaksima, ayrılıkçı Mizo örgütü olan Çhinlung İsrail Halkı'nın Kurultayı (CIPC) kurucusu [[Lalchanhima Sailo]] ile televizyonda tartışma programına çıktı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.travelblog.org/Asia/India/blog-4257.html | başlık = Mizoram: A State of Israel in South East Asia | erişimtarihi =3 Mart 2007|
<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.travelblog.org/Asia/India/blog-4468.html | başlık = An emerging Israel in Mizoram | yazar = Simon Says |
'''Nisan 2005''': Aizawl İlahiyat Koleji'nden Peder Chuauthuama, [[Deccan Herald]]'a şunları söyledi: "Dünyadaki herhangi iki cemaatin geleneklerinde benzerlikler bulunabilir. Mizoların bazı gelenekleri İsrailoğullarınınkini çağrıştırabilir. Fakat, bu bizim atalarımızın İsrailoğulları veya Yahudi olduğu anlamına gelmemektedir".<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.deccanherald.com/deccanherald/apr222005/national154442005421.asp | başlık = Judaism threatens Church in Mizoram, Manipur |
== İsrail'in din değiştirmeleri durduruşu ==
123. satır:
Bney Menaşe tarafından İsrail hükümeti eleştiri oklarının hedefi oldu çünkü Hindistan hükümetine dinlerini yaymaya çalışmadıklarını, sadece hali hazırda Yahudiliği seçmiş Bney Menaşe'nin dinlerini resmileştirmek için orada olduklarını anlatamadı.
Hindistan'ın bu hareketi Hindistan'daki [[Hindu]]lar tarafından da eleştirildi çünkü onlara göre hükümet, Hristiyan şikayetlerini kendi şikayetlerine oranla daha ciddiye almaktaydı; dört yıl boyunca Hristiyanların dini yayma çabalarını şikayet eden Hindulara hükümet sessiz kalmıştı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.organiser.org/dynamic/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=113&page=14 | başlık = UPA Government goes out to help conversion | yazar = Surya Narain Saxena |
'''Temmuz 2006''': İsrail Göçmen Kabul Bakanı Zeev Boim, bu 218 Bney Menaşe'nin ülkeye girmelerine izin verildiğini fakat ilk olarak hükümetin resmi olarak sonradan din değiştirecekler hakkındaki politikalarına karar vermesi gerektiğini söyledi.<ref>{{Web kaynağı | url = http://fr.jpost.com/servlet/Satellite?cid=1150885896057&pagename=JPost/JPArticle/ShowFull | başlık = Bnei Menashe aliya, conversions halted pending government review | erişimtarihi =3 Mart 2007| yazar = Hilary Leila Kreiger | eser =Jerusalem Post |
Freund, Bney Menaşe'lerin hemen ülkeye getirilmesi için olanak sağlanmazsa Bakanı Yüksek Mahkeme'ye vermekle tehdit etti.
151. satır:
* Eylül 2005: [[Bet din]], 700 Bney Menaşe'yi resmen Yahudiliğe geçirdi. Yahudi olarak kabul edilmesi için din değiştirmesi gereken 9000 civarında Bney Menaşe olduğu tahmin edilmektedir.
* Kasım 2005: Hindistan hükümetinin baskısıyla İsrail, Bney Menaşe'nin din değiştirme eylemlerini durdurdu. Rabinik ekibin tamamı ülkeyi terketti.
* Kasım 2006: Mizoram'dan ilk 100 kişilik 'Kayıp Yahudi' grup İsrail için yola çıktı.<ref name="exodus"/><ref>{{Web kaynağı | url = http://sify.com/news/fullstory.php?id=14331822 | başlık = Mizoram’s ‘lost Jews’ leave for Israel | erişimtarihi =4 Mart 2007| eser =Sify | arşivurl = http://web.archive.org/web/20090929005015/http://sify.com:80/news/fullstory.php?id=14331822 | arşivtarihi = 29 Eylül 2009}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.hindu.com/2006/11/22/stories/2006112208452200.htm |başlık=Indian Jews immigrate to Israel |
* Ağustos 2007: 200'den fazla Bney Menaşe İsrail'e vardı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/123481 | başlık = More Than 260 Bnei Menashe Arriving in Israel | erişimtarihi =27 Ağustos 2007| eser =Arutz Sheva | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150321125121/http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/123481 | arşivtarihi = 21 Mart 2015}}</ref>
* Ocak 2009: 200'den fazla Bney Menaşe İsrail'e göç etti.
|