Ankara: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Objective (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme
44. satır:
|website = <center>[http://www.ankara.bel.tr/ Ankara Büyükşehir Belediyesi] <br /> [http://www.ankara.gov.tr/ T.C. Ankara Valiliği]</center>
}}
'''Ankara''', [[Türkiye]]'nin [[başkent]]i ve en kalabalık ikinci [[il]]i.<ref name="başkent">{{Web kaynağı | url = http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/anayasa.uc?p1=3 | başlık = TBMM resmi sitesi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası sayfası | erişimtarihi = 29 Mayıs 2009 | quotealıntı = 1982 Anayasası Madde 3 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150630012558/https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/anayasa.uc?p1=3 | arşivtarihi = 30 Haziran 2015}}</ref> Nüfusu 2018 itibarıyla 5.503.985 kişidir.<ref>01 Şubat 2019 TUİK verileri</ref> Bu nüfus, 25 ilçede, 1425 mahallede bulunmaktadır. İl genelinde nüfus yoğunluğu 215'dir. Coğrafi olarak Türkiye'nin merkezine yakın bir konumda bulunur ve Batı Karadeniz Bölgesi'nde kalan kuzey kesimleri hariç, büyük bölümü [[İç Anadolu Bölgesi]]'nde yer alır. Yüzölçümü olarak ülkenin üçüncü büyük ilidir. Etrafı [[Bolu (il)|Bolu]], [[Çankırı (il)|Çankırı]], [[Kırıkkale (il)|Kırıkkale]], [[Kırşehir (il)|Kırşehir]], [[Aksaray (il)|Aksaray]], [[Konya]] ve [[Eskişehir]] illeri ile çevrilidir.
 
Ankara'nın başkent ilan edilmesinin ardından (13 Ekim 1923) şehir hızla gelişmiş ve günümüzde Türkiye'nin ikinci en kalabalık ili olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında ekonomisi [[Türkiye'de tarım|tarım]] ve [[hayvancılık|hayvancılığa]] dayanan ilin topraklarının yarısı hâlâ tarım amaçlı kullanılmaktadır. Ekonomik etkinlik büyük oranda [[ticaret]] ve [[sanayi]]ye dayalıdır. Tarım ve hayvancılığın ağırlığı ise giderek azalmaktadır. Ankara ve civarındaki gerek kamu sektörü gerek özel sektör yatırımları, başka illerden büyük bir nüfus göçünü teşvik etmiştir. [[Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanı|Cumhuriyetin kuruluşu]]<nowiki/>ndan günümüze, nüfusu ülke nüfusunun iki katı hızda artmıştır. Nüfusun yaklaşık dörtte üçü hizmet sektörü olarak tanımlanabilecek memuriyet, ulaşım, haberleşme ve ticaret benzeri işlerde, dörtte biri sanayide, %2'si ise tarım alanında çalışır. Sanayi, özellikle [[tekstil]], [[gıda]] ve [[inşaat]] sektörlerinde yoğunlaşmıştır. Günümüzde ise en çok savunma, metal ve motor sektörlerinde yatırım yapılmaktadır. Türkiye'nin en çok sayıda [[üniversite]]<nowiki/>ye sahip ili olan Ankara'da ayrıca, üniversite diplomalı kişi oranı ülke ortalamasının iki katıdır. Bu eğitimli nüfus, [[teknoloji]] ağırlıklı yatırımların gereksinim duyduğu iş gücünü oluşturur. Ankara'dan [[otoyol]]lar, [[demiryolu|demir yolu]] ve hava yoluyla Türkiye'nin diğer şehirlerine ulaşılır.
164. satır:
Ankara topraklarının kuzey kısımları [[volkan]]iktir. Burada [[andezit]]ik ve [[trakit]]ik kayalar, kuzeydoğuda [[granit]] türü kayalar, kuzeybatıda ise [[kireç taşı|kireç taşları]] ve [[kumtaşı|kumtaşları]] görülür. İlin güney ve güneydoğu bölgeleri [[mezozoik]] (II. zaman) oluşumlardan meydana gelir. Sakarya Nehri çevresinde [[Tersiyer]], Polatlı civarında [[Eosen]], Tuz Gölü dolaylarında [[Neojen]] (III. zamanın son sistemi), çukur ve düz alanlar ile akarsu boylarında [[Kuaterner]] oluşukları bulunmakadır. Başkent bölgesi büyük ölçüde [[volkan]]ik yüzey malzemesine sahiptir. İlin büyük bölümü [[kireç taşı|kireç taşlarından]] oluşmuştur, bu yüzden çok kireçli topraklarla kaplıdır. Akarsu boylarında tarıma uygun [[alüvyon]] topraklarına rastlanır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ankaravizyon.com/ankara/jeolojik-yapi | başlık = Ankara'nın Jeolojik Yapısı | erişimtarihi =4 Ekim 2009| arşivurl = http://web.archive.org/web/20130829081040/http://www.ankaravizyon.com:80/ankara/jeolojik-yapi | arşivtarihi = 29 Ağustos 2013}}</ref> Bu jeolojik yapıların bazıları oluştukları döneme ait [[fosil]]ler içerir ve o dönemlerin canlıları hakkında fikir verir.
 
Neojen dönem oluşuklar fosil bakımından zengindir. [[Kızılcahamam]]'da Sinap yakınlarındaki bir fosil yatağında Neojen memeli kalıntıları ve adını Ankara'dan alan [[Ankarapithecus meteai]] adlı bir [[hominoid]] (insansı) türe ait fosil keşfedilmiştir. Bu canlının [[evrim]]de insansılar ile insanların ortak atası olduğu öne sürülmüştür.<ref name="pmid8684462">{{Dergi kaynağı|authoryazar=Alpagut B, Andrews P, Fortelius M, Kappelman J, Temizsoy I, Celebi H, Lindsay W |titlebaşlık=A new specimen of Ankarapithecus meteai from the Sinap Formation of central Anatolia |journal=Nature |volumecilt=382 |issuesayı=6589 |pagessayfalar=349–51 |yearyıl=1996 |month=Temmuz |pmid=8684462 |doi=10.1038/382349a0 |url=}}</ref>
 
Güneybatıda kalan [[Polatlı]] çevresindeki kireç taşları fosil açısından oldukça zengindir. Bölgede, alt [[Paleosen]]den kalma sığ deniz bitkilerinin fosilleri bulunmuştur. [[Çamlıdere]]'deki Taşlaşmış Ağaç Fosil Ormanı, Erken [[Miyosen]]’de (23–15 milyon yıl öncesi) gelişmiş olan çam ve meşe ağaçlarının bulunduğu karışık bir ormanın fosil kalıntılarından oluşur.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/2bb90e8976aab52_ek.pdf | başlık = Çamlıdere (Ankara) Taşlaşmış Ağaç Fosil Ormanı | erişimtarihi =13 Ekim 2009| yazar = Atabey, E.\ Saraç G. | arşivurl = http://web.archive.org/web/20130228174944/http://www.jmo.org.tr:80/resimler/ekler/2bb90e8976aab52_ek.pdf | arşivtarihi = 28 Şubat 2013}}</ref>
952. satır:
[[Türkiye Cumhuriyeti Genelkurmay Başkanlığı|Genelkurmay Başkanlığı]] ve Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı [[Türk Kara Kuvvetleri|Kara]], [[Türk Hava Kuvvetleri|Hava]], [[Türk Deniz Kuvvetleri|Deniz]] ve [[Jandarma Genel Komutanlığı|Jandarma Komutanlıkları]] başkent Ankara'da bulunur.
 
Ankara il sınırları içinde üç önemli hava üssü vardır: [[Akıncı Hava Üssü|Akıncı]], [[Etimesgut Hava Üssü|Etimesgut]] ve [[Güvercinlik Havaalanı|Güvercinlik]]. Hava Kuvvetlerine bağlı olan Akıncı'da üç [[Jet uçağı|jet]] filosu, Etimesgut'ta ise hava ulaşım uçakları konuşlanmıştır. Güvercinlik üssünde başlıca helikopterler bulunur, Kara Kuvvetleri, Jandarma ve Genelkurmay'a bağlı Özel Hava Grup Komutanlığı tarafından paylaşılır.<!--?--><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.scramble.nl/mil/4/thk/orbat.htm | başlık = Turkish Air Force Order of Battle | erişimtarihi =20 2009-10-2009Ekim 2009| tarih =16 Ekim 2004| yazar = Scramble Magazine | arşivurl = http://web.archive.org/web/20120504011253/http://www.scramble.nl:80/mil/4/thk/orbat.htm | arşivtarihi = 4 Mayıs 2012}}</ref> Ahlatlıbel'deki radar üssü, Türk hava sahasındaki sivil ve askerî hava trafiğini izlemekte kullanılır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=131298 | başlık = Türkiye'nin havadaki gözü | erişimtarihi =20 2009-10-2009Ekim 2009| tarih =16 Ekim 2004| yazar = Radikal | arşivurl = http://web.archive.org/web/20140426233458/http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=131298 | arşivtarihi = 26 Nisan 2014}}</ref>
 
Bunun dışında Ankara'da kayda değer (tümen ve üstü) bir muharebe birliği yoktur, ancak hava ve kara kuvvetlerine ve jandarma teşkilatına bağlı çeşitli idari, lojistik ve eğitim birimleri yer alır. Bunların bazıları: Kara Kuvvetlerine bağlı [[Kara Harp Okulu]], [[MEBS Okulu|Muhabere Elektronik Bilgi Sistemler (MEBS) Okulu]], Kara Havacılık Okulu (Güvercinlik), Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim Tümen Komutanlığı (Etimesgut); ve Beytepe'de Jandarmaya bağlı [[Jandarma Eğitim Komutanlığı]] ve [[Jandarma Okullar Komutanlığı]] sayılabilir. Ayrıca ilde çeşitli askerî hastaneler vardır, bunların en önemlisi [[Gülhane Askerî Tıp Akademisi]]'dir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ankara" sayfasından alınmıştır