İrâde-i Milliye: Revizyonlar arasındaki fark

Gazetenin çıkarılmasına [[Sivas Kongresi]]’nde karar verilmişti. İlk sayısı 3 gün sonra (14 Eylül 1919) çıkarılan gazetede niçin bağımsızlık savaşına girişildiği ve son durumun ne olduğu halka ve dünya kamuoyuna aktarılmış olduğu için bu yayın, [[Kurtuluş Savaşı]] ve [[Türkiye]] tarihi açısından büyük önem taşır. Ayrıca [[Damat Ferit Paşa]] kabinesininKabinesi'nin düşürülüp, [[Ali Rıza Paşa]] başkanlığında yeni bir kabinenin kurulması; [[Osmanlı Meclis-i Mebusanı]] için seçimlerin yapılması; Meclis-i Mebusan’a millî mücadele taraftarı kimselerin girmesinde rol oynamış bir yayın organıdır.<ref name=pacaci/>

''İrade-i Milliye'', [[Heyet-i Temsiliye]]'nin Sivas'ta bulunduğu günlerde 16 sayı çıkarılmış; heyetinHeyet'in Sivas'tan ayrılıp [[Ankara]]'ya gitmesinden sonra bir yerel gazete hüviyetine bürünmüş; yayın hayatına 1922’nin sonuna kadar devam etmiştir.<ref name=dipnot>Son sayının ne zaman çıktığı bilinmiyor, Mart 1922’de çıktığı sanılıyor</ref> Heyet-i Temsiliye'nin Ankara'ya gidişinden sonra, millî mücadelenin yayın organı olma görevini ''[[Hakimiyet-i Milliye (gazete)|Hakimiyet-i Milliye]]'' gazetesi üstlenmiştir.

Milli Mücadele’nin esaslarını anlatmak, millî mücadele karşıtı propagandalara yanıt vermek üzere bir gazete çıkarılması, Sivas Kongresi’nin 11 Eylül 1919’da gerçekleşen sekizinci oturumunda kararlaştırıldı. Gazeteye mesulMesul müdürMüdür bulma görevi, kongreninKongre'nin Sivas delegesi Rasim Bey (Başar)’e verildi. [[İttihat ve Terakki]] ile ilgisi olmayan birini bulması Rasim Bey’den özellikle istendi.<ref name=fatih>[http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt2/sayi6pdf/dervisoglu_fatih_2.pdf Fatih M. Dervişoğlu, '''Milli Mücadele Döneminde Basın ve İrade-i Milliye Gazetesi''', ''Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 2, Sayı 6, Kış 2009'']</ref> Rasim Bey, o sırada 22 yaşında bir genç olan ''"Demircizade Selahaddin'i (Ulusalerk)''" Mesul Müdür olarak belirledi. Heyet-i Temsiliye üyesi [[Mazhar Müfit Kansu|Mazhar Müfit Bey]] yazıise Yazı işleriİşleri müdürüMüdürü oldu. Gazete, Vilayet Matbaası’nda basıldı.

Gazetenin başlığında haftada iki gün yayınlanır ifadesi yer alıyordu,<ref name=fatih/> ancak başlangıçta haftahaftada bir gün çıkarıldı .<ref name=dipnot<>4 Eylül -15 Aralık 1919 arasında 16 sayı çıkarılmıştır ve bu sayı haftada bir sayıya karşılık gelir</ref>. Zaman içinde haftada iki kere ve daha sonra da günlük olarak çıkarılmıştır.<ref name=pacaci/>

Kimi kaynaklara göre gazetenin adı, bizzat Mustafa Kemal Paşa tarafından konuldukonulduğu söylense de, ancak bu adının konuluşu hakkında kesin bilgi yoktur.<ref name=pacaci>[http://www.tubar.com.tr/TUBAR%20DOSYA/pdf/2003GUZ/t4.paaczadetbar.pdf Burhan Paçacıoğlu, '''Cumhuriyete kadar Sivas Basını ve İrade-i Milliye’nin Yeri''', ''Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, Sayı 14, 2003 Güz'']</ref> Gazetenin başlık altında "Metâlib ve Âmâl-i Milliyenin Müdafiîdir" ("Milletin arzu ve isteklerinin savunucusudur") ibaresi yer almıştır.

''İrade-i Milliye'', 30X50 santimetre boyutlarında iki sütunlu dört sayfadan ibaret bir gazete olarak hazırlandı. Şekil ve sütunlarının durumu sermürettip Mahmut Efendi tarafından yapılıyordu.<ref name=yildirim>[http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=575 Hüseyin Yıldırım, '''İrade-i Milliye Gazetesi''', ''Atatürk Araştırma Merk vermek üzere bir gazete çıkarılması Sivas Kongresi’nin 11 Eylül 1919’da gerçekleşen sekizinci oturumunda kararlaştırıldı. Gazeteye mesul müdür bulma görevi kongrenin Sivas delegesi Rasim Bey (Başar)’e verildi. İttihat ve Terakki ile ilgisi olmayan birini bulması Bey’den özellikle istendi[3] Rasim Bey, o sırada 22 yaşında bir genç olan Demircizade Selahaddin'i (Ulusalerk) Mesul Müdür olarak belirledi. Heyet-i Temsiliye üyesi Mazhar Müfit Bey yazı işleri müdürü oldu. Gazete, Vilayet Matbaası’nda basıldı.

Gazetenin başlığında haftada iki gün yayınlanır ifadesi yer alıyordu[3] ancak başlangıçta hafta bir gün çıkarıldı [4]. Zaman içinde haftada iki kere ve daha sonra günlük olarak çıkarılmıştır.[1]ezi Dergisi, Sayı 2, Cilt 8, Mart 1992'']</ref> Dördüncü sayısından itibaren sütun sayısı üçe çıkarıldı.<ref name=fatih/>

14 Eylül 1919’da çıkan ilk sayıda, gazetenin yayınlanmasından 10 gün önce toplanan Sivas Kongresi'nde [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal]]'in kongreyi açış nutku ile padişahaPadişah'a, sadrazamaSadrazam'a ve itilafİtilaf devletlerineDevletleri'ne çekilen ariza ve muhtıralar yer almaktadır. Gazetede imzalı yazı yayımlamama kararı alınmıştı. Ancak “''Harekât-ı Milliyenin Es-babı''" adlı yazı, Sivas Kongresi’nin İstanbul delegesi olarak katılan gazeteci [[İsmail Hami Danişmend|İsmail Hami Bey]] adıyla yayımlandı.

Gazetenin ikinci sayısında , [[Damat Ferit Paşa]] kabinesineKabinesi'ne karşı duyulan güvensizlik ve bu kabine ile her türlü ilişkinin kesildiğine dair her bölgeden, ilden ve kazadan İstanbul'a, itilafİtilaf devletlerineDevletleri'ne ve Heyet-i Temsiliye'ye çekilen telgraflar yer almaktaydı. Ayrıca İsmail Hami ismiyle "''Ferit Paşa Kabinesiyle Kat-ı Münasebet''" başlıklı yazı yayımlanmıştır.

O güne kadar Sivas’ta çıkan gazetelerin tirajı birkaç yüz olmasına rağmen;<ref name=pacaci/>; ''İrade-i Milliye’ninMilliye''’nin ilk sayısı bin adet basıldı. Gelen yoğun talep üzerine her sayıda baskı sayısı arttırılmış, 5000 adede kadar çıkarılmıştır. Nüshalar, propaganda için başta Müdafaa-i Hukuk Cemiyet’lerine veolmak üzere, diğer cemiyetlere ve belediyelere gönderilmekteydi. İstanbul'a ve işgal altındaki diğer illere ulaştırılabilmesi için çeşitli resmî kurumlardan alınan zarflara konulup sanki resmî evrakmış gibi gönderilmesi sağlandı.<ref name=pacaci/>

Heyet-i Temsiliye, Sivas’tan ayrılırken gazeteyi de beraberinde Ankara’ya götürmek istediyse de Sivas ileri gelenlerinin isteği üzerine ''İrade-i Milliye'', yayın hayatına Sivas’ta devam etti. 10 Ocak 1920’de Ankara’da yayına başlayan ''[[Hakimiyet-i Milliye]]'', Heyet-i Temsiliye’nin resmî yayın organı olarak ''İrade-i Milliye’ninMilliye''’nin yerini aldı.

Gazete, ikinci döneminde Milli Mücadeleyi savunan bir çizgi izlemeyi sürdürdü.<ref name=fatih/> Bir süre İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesi [[Mehmet Halis Tarıkahya|Halis Turgut]]’un mesulMesul müdürlüğündeMüdürlüğü'nde çıkarıldı. 1921’de Halis Turgut’un yönetiminde iken iki defa [[İstiklal Mahkemesi]] tarafından kapatıldı. Gazetenin yayın hayatı 1922’de sona erdi.