Sasani İmparatorluğu: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile |
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Yazım düzenleme |
||
118. satır:
[[Dosya:Taq-e Bostan - tree of life.jpg|thumb|200px|Hayat ağacı, [[Tak-ı Bostan]].]]
I. Ardeşir, ilerleyen birkaç yıl içinde, imparatorluk etrafında yerel isyancıları takibederek [[Sistan]], Gorgan, [[Horasan, İran|Horasan]], [[Merv]] (günümüz [[Türkmenistan]]'ında), [[Belh]], ve [[Harezm]] vilayetlerini de ele geçirerek imparatorluğunu doğu ve kuzeybatı yönlerinde genişletti. [[Bahreyn]]'i ve [[Musul]]'u da Sasani egemenliğine aldı. Sonraki Sasani yazıtları, Kuşan, [[Turan]] ve Mekran krallarının da Ardeşir'e tabi olduklarını iddia etseler de, [[
I. Ardeşir'in oğlu I. Şapur'un annesi bir Part kralının, büyük ihtimalle IV. Artabanus'un ya da Suren-Pahlav klanının üyelerinden birinin kızıydı. I. Şapur, bu ilerlemeyi devam ettirdi. [[Baktria]]'yı ve Kuşan'ı fethetti. Roma'ya karşı birden fazla seferi yönetti. Roma topraklarının içine kadar ilerleyen I. Şapur, [[Antakya]]'yı ele geçirdi ve talan etti (253 veya 256). En sonunda Roma İmparatorları [[III. Gordian]]'ı, [[Arap Philip]]'i ve [[Valerianus]]'u mağlup etti. Sonuncusu Edessa savaşından sonra 259 yılında İran tarafından hapsedildi. Bu olay uzun süre Romalılar için çok büyük bir utanç kaynağı oldu. I. Şapur, zaferini [[Nakş-ı Rüstem]]'de etkileyici kaya kabartmaları oyarak kutladı. 260 ve 263 yılları arasında bu yeni kazanılan bölgelerden bir kısmı bir Roma müttefiki olan Odanathus'a kaptırıldı.
261. satır:
Politik olarak, ortak düşman olan [[Akhunlar]]'a karşı, Sasanilerin ve Çinlilerin birkaç defa ittifak kurma teşebbüsünde bulunduğunu görürüz. Orta Asya'da göçebe Türk devletlerinin verdikleri zarar üzerine, Türklerin ilerlemelerini durdurabilmek için Çin ve Sasani Devleti arasında işbirliği olarak adlandırılabilecek girişimleri de görürüz. Mogh dağından edinilen belgeler bir Çin generalinin Arap saldırıları esnasında Sogdiana kralının emrinde olduğunu da naklederler.
İran'ın Müslüman Araplar tarafından ele geçirilmesinin ardından, [[III. Yezdigirt]]'in oğlu [[Firuz]] birkaç Fars asilzadesiyle beraber kaçtı ve Çin kraliyet maiyetine sığındı. Hem Firuz'a hem de oğlu [[Nerseh]]'e ([[Çince]] ''nen-şie'') Çin maiyetinde yüksek derecede unvanlar verildi. En azından iki defasında, sonuncusu muhtemelen 670 yılında, yanında giden Çin birlikleri Firuz'un Sasani tahtına yeniden yerleşebilmesi için yardımda bulundu. Çeşitli sonuçları olan bu olaya ait elimizde kalan birkaç
==== Hindistan'a yayılması ====
| |||