Doğu Türkistan: Revizyonlar arasındaki fark

'''Doğu Türkistan''' ([[Uygurca]]: {{ug-textonly|شەرقىي تۈركىستان}} ''Sherqiy Türkistan''; [[Kazakça]]: {{lang|kk|شىعىستىق تۇركىستان}} ''Shyǵystyq Turkystan''; {{Çince|c=東突厥斯坦|p=Dōng Tūjuésītǎn}}), veya '''Uyguristan''', bağlam ve kullanıma bağlı olarak birden çok anlamı olan bir terimdir.Tarihsel olarak, bu terim 19. yüzyılda Nikita Bichurin gibi Rus Türkologlar tarafından, Qing hanedanlığının Sincan eyaletinin güneybatı kesimindeki Tarim Havzası'na atıfta bulunan bir başka Batı terimi olan Çin Türkistanının yerini almak için icat edildi. Orta Çağ Farsça toponymi "Türkestan" ve türevleri, daha fazla bölgenin yerel nüfusu tarafından kullanılmadı ve Çin, Çin’in Çin’den kontrol ettiği kısımları ile Batı Bölgeleri olarak Han Hanedanı’ndan beri üst üste gelen bir alan için kendi adına sahipti. 18. yüzyıldan itibaren. Tarim Havzası'nın tarihi Uygur ismi Uygurca'da "Altı Şehir" anlamına gelen Altishahr'dur.

 

 

 

Doğu Türkistan, 1991 yılında kurulan, Bildirilmemiş Milletler ve Halklar Örgütü'nün (UNPO) kurucu bir üyesidir.<ref name="UNPO">{{Cite web|title=UNPO: East Turkestan|publisher=[[Unrepresented Nations and Peoples Organization]]|access-date=24 April 2019|url=https://unpo.org/members/7872|date=16 December 2015}}</ref>

1990'larda [[Sovyetler Birliği'nin dağılması]] ve küresel İslamcılığın ve pan-Türkçülüğün yükselişiyle ortaya çıkan küresel eğilimler, Xinjiang'daki ayrılıkçı duyguları canlandırdı ve 1990 ile 2001 arasında 162 kişiyi öldüren bir siyasi şiddet dalgasına yol açtı.<ref name="Rumer3">{{Cite book|title=Central Asia: Views from Washington, Moscow, and Beijing|author1=Rumer, Eugene B.|author2=Trenin, Dmitrii|author3=Huasheng Zhao|year=2007|pages=141–143}}</ref> 2001 yılında Çin hükümeti, [[11 Eylül saldırıları]] sonrasında dünyaya Xinjiang'daki siyasi şiddet ve militan teröristler hakkında dünyaya açılmasının parçası olarak "Uyguristan" veya "Doğu Türkistan" terimlerini kullanarak devlet medyasındaki yasağını kaldırdı.<ref name="APCSS2">{{Cite web|url=http://www.apcss.org/Publications/APCSS--%20Uyghur%20Muslim%20Separatism%20in%20Xinjiang.doc|title=Uyghur Muslim Ethnic Separatism in Xinjiang, China|author=Van Wie Davis, Elizabeth|authorlink=Elizabeth Van Wie Davis|publisher=[[Asia-Pacific Center for Security Studies]]|date=January 2008|quote=The desired outcome by groups that use violence is, broadly speaking, a separate Uyghur state, called either Uyghuristan or Eastern Turkistan, which lays claim to a large part of China.... The largest [Muslim] group, the Hui who have blended fairly well into Chinese society, regard some Uyghurs as unpatriotic separatists who give other Chinese Muslims a bad name.... China's official statement on "East Turkestan terrorists" published in January 2002 listed several groups allegedly responsible for violence}}</ref><ref name="Rumer2">{{Cite book|title=Central Asia: Views from Washington, Moscow, and Beijing|author1=Rumer, Eugene B.|author2=Trenin, Dmitrii|author3=Huasheng Zhao|year=2007|pages=141–143}}</ref>

 

 

== Ayrıca bakınız ==