Jineoloji: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
1. satır:
{{Feminizm}}
'''Jineoloji''' ([[Kürtçe]]: jineolojî‎), [[Abdullah Öcalan]]'ın teorize ettiği [[feminizm]] ve cinsiyet eşitliğini içeren [[doktrin]]. [[Kürtçe]] kadın anlamına gelen "jin" kelimesinden türetilen jineoloji kadın bilimi olarak tarif edilir. Çeşitli kaynaklarda "Kürt feminizmi" olarak anılır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://deepgreenresistancegreatbasin.org/resistance-culture/radical-feminism/jineology-kurdish-feminism/ | title = Jineology: Kurdish Feminism - Deep Green Resistance Great Basin | date = 5 Nisan 2015 | yayıncı = | arşivurl = http://web.archive.org/web/20190726215511/https://deepgreenresistancegreatbasin.org/resistance-culture/radical-feminism/jineology-kurdish-feminism/ | arşivtarihi = 26 Temmuz 2019}}</ref> Öcalan, bölgesel toplumlarda yaşayan kadınları baskı altına alan [[namus]] temelli [[din]] ve [[kabile]] kuralları temelinde “kadınların özgür olmadığı sürece bir ülkenin özgür olamayacağını” ve "kadın özgürlüğünün toplumdaki özgürlük düzeyini belirlediğini" ifade eder.<ref name="argentieri-qt">{{citeHaber newskaynağı | url = http://qz.com/467159/these-female-kurdish-soldiers-wear-their-femininity-with-pride/ | date = 30 Temmuz 2015 | erişimtarihi =27 Temmuz 2019 | first = Benedetta | last = Argentieri | yayıncı = Quartz | title = These female Kurdish soldiers wear their femininity with pride}}</ref><ref name="reuters-argentieri">{{citeHaber newskaynağı | url = http://blogs.reuters.com/great-debate/2015/02/03/the-pro-woman-ideology-battling-islamic-state/ | date = 3 Şubat 2015 | erişimtarihi =27 Temmuz 2019 | first = Benedetta | last = Argentieri | yayıncı = [[Reuters]] | title = One group battling Islamic State has a secret weapon – female fighters}}</ref><ref name="ppg-argentieri">{{citeHaber newskaynağı | url = http://www.post-gazette.com/opinion/Op-Ed/2015/02/08/Women-vs-the-Islamic-State-The-Kurds-have-a-secret-weapon-against-the-jihadists/stories/201502080049 | date = 8 Şubat 2015 | erişimtarihi =27 Temmuz 2019 | first = Benedetta | last = Argentieri | yayıncı = Pittsburgh Post-Gazette | title = Women vs. the Islamic State: The Kurds have a secret weapon against brutal jihadists — female fighters}}</ref>
 
Jineoloji, [[Suriye Kürdistanı]]'nın temel ideolojilerinden biridir.
19. satır:
== Pratikte jineoloji ==
[[Dosya:Viyan_Antar.jpg|thumb|sol|200px|[[Asya Ramazan Antar]], tanınan bir Kürt feministi ve [[YPJ]] savaşçısıydı.]]
Jineoloji [[KCK]] yapılanmasının temel bir ilkesi olarak benimsenmiştir ve [[Suriye Kürdistanı]] gibi [[Kürtler]]in fiilen yönetimde olduğu [[Suriye Kürdistanı]] bölgesinde [[PYD|Demokratik Birlik Partisi]] tarafından uygulanmaktadır.<ref name="opendemocracy" /> Zira [[Suriye Kürdistanı çatışmaları|Rojava Savaşı]]'nda Kürt kadın milislerinin oranı %40 civarındadır.<ref name="argentieri-qt" /><ref name="reuters-argentieri" /><ref name="opendemocracy" /><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-ria-turkey-rebels/fsa-commander-says-25000-syrian-rebels-back-turkish-force-in-syria-idUSKBN1FA0OK | title = FSA commander says 25,000 Syrian rebels back Turkish force in Syria | first = Suleiman | last = Al-Khalidi | yayıncı = | arşivurl = http://web.archive.org/web/20190726215501/https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-ria-turkey-rebels/fsa-commander-says-25000-syrian-rebels-back-turkish-force-in-syria-idUSKBN1FA0OK | arşivtarihi = 26 Temmuz 2019}}</ref> Kadınlar [[YPG|Halk Savunma Birlikleri]]'nde (YPG) [[YPJ|Kadın Koruma Birlikleri]] (YPJ) olarak kendi birimlerini oluşturarak erkeklerle birlikte savaşmaktadır.<ref name="argentieri-qt" /><ref name="reuters-argentieri" /> YPJ içerisindeki kadınlar için jineoloji bir temeldir ve Öcalan'ın politik teorileri ile eğitim almaktadır.<ref name="argentieri-qt" /><ref name="reuters-argentieri" /> Dolayısıyla Suriye'de yönetimde bulunduğu alanlarda politik cinsiyet eşitliği savunulmaktadır, zira kurulan yerel meclisler en az %40 kadınlardan oluşur.<ref>{{CiteHaber newskaynağı|url=https://www.newyorker.com/magazine/2017/11/06/dark-victory-in-raqqa|title=Dark Victory in Raqqa|last=Mogelson|first=Luke|date=30 Ekim 2017|work=The New Yorker|access-date=27 Temmuz 2019 |language=İngilizce|issn=0028-792X}}</ref> Bununla birlikte üniversiteler, siyasi ofisler, polis birimleri ve ordu eşbaşkanlık olarak bir erkek ve bir kadın tarafından yönetilmektedir.<ref>{{CiteHaber newskaynağı|url=https://nzzas.nzz.ch/international/das-utopia-der-syrischen-kurden-ld.1351776|title=Augenschein im Utopia der syrischen Kurden |last=Rakka|first=Petra Ramsauer,|work=NZZ am Sonntag|access-date=27 Temmuz 2019 |language=Almanca}}</ref>
 
Benzer olarak Türkiye faaliyet yürüten [[Halkların Demokratik Partisi]] ve [[Demokratik Bölgeler Partisi]] de aynı sistemi vurgulamakta ve eşbaşkanlık sistemiyle siyasi cinsiyet eşitliğini uygulamaktadır.<ref>{{CiteHaber newskaynağı|url=https://www.nytimes.com/2016/12/07/world/middleeast/turkey-kurds-womens-rights.html|title=Crackdown in Turkey Threatens a Haven of Gender Equality Built by Kurds|last=Nordland|first=Rod|date=12 Temmuz 2016|work=The New York Times|access-date=27 Temmuz 2019|language=İngilizce|issn=0362-4331}}</ref>
 
"Kadınları sınırlayan namus temelli dini ve kabile kurallarını yıkmaya çalışmak" jineolojinin temelli gündemlerinden biridir.<ref name=underage>{{Web kaynağı | url = http://aranews.net/2016/11/syrian-kurds-tackle-underage-marriages-polygamy/ | title = Syrian Kurds tackle conscription, underage marriages and polygamy | eser = ARA News | date = 15 Kasım 2016 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20180724225925/http://aranews.net/2016/11/syrian-kurds-tackle-underage-marriages-polygamy/ | arşivtarihi = 24 Temmuz 2018}}</ref> Bununla birlikte bu fikir altyapısı tartışmaya açıktır ve Suriye'nin kuzeyindeki muhafazakar toplumun çeşitli kesimlerinde tartışmalara neden olmaktadır. Jineoloji Suriye'de faaliyet yürüten Kongreya Star Kadın Akademisi'nde sunulan bir dizi kurstan biridir.<ref name="billings-newsweek">{{citeHaber newskaynağı | url = http://europe.newsweek.com/women-leading-social-revolution-rojava-report-506611?rm=eu | date = 6 Ekim 2016 | erişimtarihi =27 Temmuz 2019 | first = Lucy | last = Clarke-Billings | newspaper = [[Newsweek]] | location = New York City | title = The Women Leading a Social Revolution in Syria's Rojava}}</ref>
 
Jineoloji, kadınların özgürleşmesi ve [[Töre ve namus suçları|töre venamus cinayetleri]], [[Irza geçme|tecavüz]], [[aile içi şiddet]] gibi konularda [[Meşru müdafaa|öz savunma]] yapması gerektiğini savunur.<ref name="argentieri-qt" /> [[Türkiye]] özelindeki [[Kürt siyasi hareketi]] içerisinde kadınların aile içinde şiddete uğrayan kadınlara toplum merkezlerinde eğitim verilmektedir. Zira tarihsel yapıdaki geleneksel Kürt toplumunda bir [[Cinsiyet rolü|kadının rolü]] erkeklere bağlıydı.<ref name="argentieri-qt" />
 
Kürt Jineoloji Komitesi, [[PKK]] tarafından kurulan ve [[demokrasi]], [[sosyalizm]], [[ekoloji]] ve [[feminizm]]in yaygınlaştırılmasını amaçlayan bir kadın komitesidir.<ref name="saenz-worldpost">{{citeHaber newskaynağı | url = http://www.huffingtonpost.com/beverly-bell/women-up-in-arms-zapatist_b_6891494.html | date = 18 Mart 2015 | erişimtarihi =27 Temmuz 2019 | first = Charlotte | last = Maria Sáenz | yayıncı = The Huffington Post | eser = The WorldPost | title = Women Up in Arms: Zapatistas and Rojava Kurds Embrace a New Gender Politics}}</ref>
 
== Ayrıca bakınız ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Jineoloji" sayfasından alınmıştır