İo (uydu): Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k kaynak gösterme hatası giderildi |
inceleme ve bilgi eklendi |
||
33. satır:
İo, [[Europa (uydu)|Europa]] ve [[Ganymede (uydu)|Ganymede]] ile 1:2:4 oranında bir Laplace resonansı içinde gezegeni etrafında dönmektedir.
[[Dosya:Galilean moon Laplace resonance animation.gif|365px|İo'nun [[Europa (uydu)|Europa]] ve [[Ganymede (uydu)|Ganymede]] ile Laplace resonansı|sol|thumb]]▼
== İo'nun keşfi ve yapılan gözlemler ==
Satır 43 ⟶ 42:
[[Galileo uzayaracı]], [[1995]]'te Jüpiter'e ulaştı ve [[1999]]'un sonlarında İo'nun yanından geçti. Galileo, İo'ya diğer bütün sondalardan daha fazla yaklaştı, birçok fotoğraf çekti, püsküren volkanlar gözlemledi ve İo'nun [[Güneş Sistemi]]'ndeki kayaç iç gezegenler gibi büyük bir demir çekirdeği olduğunu keşfetti.
== Temel özellikler ==
▲[[Dosya:Galilean moon Laplace resonance animation.gif|365px|İo'nun [[Europa (uydu)|Europa]] ve [[Ganymede (uydu)|Ganymede]] ile Laplace resonansı|sol|thumb]]
Io, Jüpiter'den 421.700 kilometre uzaklıktadır ve günde 24 saat, 18 saat, 27 saat ve 34 saat içinde hareket eder. Neredeyse dairesel yörüngesi ekvatoruna hafif eğimli bir düzlem oluşturur. Gerçek çapı 3.643 km'ye ulaşır (bu nedenle Ay'dan daha büyüktür) ve yıldız boyutu 5.5'tir (yaklaşık altıncı boyutunda).
== volkanik faaliyet ==
[[dosya:PIA01129 Interior of Io.jpg|thumb|left|Virüsün içi. Manto (kırmızı ve turuncu) nemlidir ve magmadan oluşur. Çekirdek sağlam ve Demir ve Nikel'den oluşuyor.]]
[[dosya:Tvashtarvideo.gif|thumb|left|Volkan patlama animasyonu]]
Jeolojik olarak Güneş Sistemimizdeki en aktif yapıdır, çünkü Jüpiter ile komşu Avrupa'nın uydusu Ganymede ve Callisto arasında sürekli farklı açılardan çeken yerçekimi tuzağında tutulur. Bu gelgit kuvvetlerinde, Virüs toprağının yüzeyi sürekli yükselir.Gelgitler kükürt gazları ile birlikte şiddetli volkanik patlamalarla yüzeye çıkan, kayaları eriterek iç mekanı ısıtıyor. 400 aktif yanardağının bir kısmı yüzlerce kilometre akkor materyali tükürürken, kükürt dioksit bacaları iç kısımdan salınıyor ve yükseliyor ve donuyor ve Io'yu kaplayan güzel bir 10 inç renkli kar gibi yere düşüyor. Bu hızla, Io sadece birkaç milyon yıl içinde kendi kendine dönebilirdi. Volkanik aktivitesi, yüzeyini çeşitli kırmızı, sarı, beyaz, yeşil ve siyah tonlarında boyar. Aynı yoğun aktivite, bazı dağlarının Everest Dağı'ndan daha yüksek bir yüksekliğe ulaşması nedeniyle yüksek rakımdır. İçinde 900 kilometre çapında metalik bir çekirdek (muhtemelen demir ve demir sülfat) bulunurken, yeni bilgiler bu uydunun iki katmandan oluştuğunu göstermektedir. Çekirdeğin üstünde, kısmen sıvı kayaların bulunduğu bir manto ve ince ağaç kabuğu.<ref>https://www.bbc.co.uk/newsround/28661380</ref><ref><ref>http://www.hurriyet.com.tr/dunya/juno-ioda-volkan-buldu-40899167</ref>
== Kaynakça ==
| |||