Şavuot: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Şablon güncelleme
düzeltme AWB ile
19. satır:
'''Şavuot festivali''' ( [[İbranice]]: שבועות) [[Sivan]] ayının 6. günü kutlanan bir Yahudi bayramıdır. Genelde Mayıs ya da Haziran ayının ilk yarısına denk gelir. Şavuot, Tanrı’nın Sina dağı’nda toplanan İsrail milletine [[Tevrat]]’ı vermesinin yıl dönümünü anar. Tevrat’ta Şavuot ve Tanrı’nın Tevrat’ı göndermesi arasındaki ilişki açık olmamasına rağmen, Şavuot, üç hac festivalinden biridir ([[Şaloş Regalim]].) Omer’in Sayılması’nın '''''Sefirat ha Omer'''''sonuçlandığını gösterir.
Şavuot’un tarihi direkt olarak Hamursuz Bayram’ıyla bağlantılıdır. Tevrat’ın verdiği talimata göre, yedi haftalık ‘'''''Omer’in sayılması'''''’ (Hamursuz Bayram’ının ikinci günü başlar) Şavuot ile sonuçlanır. Günleri ve haftaları saymak olan bu davranış, Tevrat’ın gönderilmesine duyulan şevki ve beklentiyi anlatır. Hamursuz Bayramı’nda Yahudiler, Firavun’un kölesi olmaktan kurtarıldı; Şavuot’ta ise bu millet, Tevrat’la birlikte, Tanrı’ya hizmet etmeye bağlanmış bir millet oldu.
Şavuot, İsrailliler tarafından oldukça bilinen ve kutlanan bir festivalken, diaspora Yahudiler, bu festivali çok bilmezler <ref name="forward">{{Web kaynağı | url = http://forward.com/articles/127963/ | başlık = Shavuot: The Zeppo Marx of Jewish Holidays | last = Goldberg | first = J.J. | publisheryayıncı = [[The Forward]] | date = 12 May 2010 | accessdateerişimtarihi = 24 May 2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20120305041834/http://forward.com/articles/127963/ | arşivtarihi = 5 Mart 2012}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.rabbiwein.com/Jerusalem-Post/2010/05/517.html | başlık = Shavuot Thoughts | last = Wein | first = Rabbi Berel | workeser = [[The Jerusalem Post]] | date = 21 May 2010 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20120314013329/http://www.rabbiwein.com/Jerusalem-Post/2010/05/517.html | arşivtarihi = 14 Mart 2012}}</ref>.
Yahudi kanunlarına göre, İsrail’de bir gün, diasporada iki gün olarak kutlanır. [[Reformist Musevilik|Reformist cemaatler]] (İsrail ve diaspora) bir gün olarak kutlar <ref>[http://www.myjewishlearning.com/holidays/Shavuot/TO_Shavuot_Community.htm My Jewish Learning on Shavuot] - see 7th paragraph</ref>
 
== Tevrat’ta ==
{{portal|Yahudilik}}
Tevrat’ta Şavuot; ‘Haftaların Festival”i ([[İbranice]] חג השבועות, '''''Ḥag ha-Shavuot''''', Exodus 34:22, [[Tesniye]] 16:10.) ve ‘İlk Meyvelerin Günü’ (İbranice הבכורים, '''''Yom ha-Bikkurim''''', ) olarak adlandırılır. [[Talmud]], bu günde çalışmanın yasak olduğunu ve Hamursuz Bayramı’nın sona erdiğini anlatmak için, Şavuot’u; [[Atzeret]] <ref>[[Pesachim]] 68b.</ref> (İbranice עצרת, uzak durmak) olarak görür <ref name="sichos">{{Web kaynağı | url = http://www.sichosinenglish.org/books/vedibarta-bam/shavuot.htm | başlık = Vedibarta Bam – And You Shall Speak of Them | last = Bogomilsky | first = Rabbi Moshe | year = 2009 | accessdateerişimtarihi = 6 June 2011 | publisheryayıncı = Sichos in English | arşivurl = http://web.archive.org/web/20130526114850/http://www.sichosinenglish.org/books/vedibarta-bam/shavuot.htm | arşivtarihi = 26 Mayıs 2013}}</ref>). Hamursuz’dan tam 50 gün sonra başladığı için, Helenistik Yahudiler, Şavuot’a [[Pentecost]] (πεντηκοστή – '''''ellinci gün''''') adını verdi.
Tanrı’nın Sina Dağı’nda Tevrat’ı ([[On Emir|On Emri]] içeren) Yahudilere gönderdiği gün olmasının önemi yanı sıra, Şavuot aynı zamanda İsrail’de tahılların hasat zamanıyla da alakalıdır. Antik çağda, tahıl hasadı yedi hafta sürerdi ve bu dönem memnuniyet zamanıydı. (Jer. 5:24, [[Tesniye]]. 16:9-11, Isa. 9:2). Bu sezon, Hamursuz Bayramı boyunca arpaların hasadıyla başladı ve buğdayların Şavuot’ta hasat olmasıyla sona erdi. Bu nedenle, [[Sukot]] nasıl meyve hasadının sona eriş festivaliyse; Şavuot, tahıl hasadını bitiren festivaldir.
 
31. satır:
 
== İlk meyvelerin töreni; Bikkurim ==
Şavuot ayrıca, bireylerin, ilk meyveleri '''''Bikkurim''''' Kudüs’teki Tapınağa getirdikleri gündü (Mişna Bikkurim 1:3). Bikkurim’ler, İsrail’in hakkında övüldüğü yedi türden geliyordu: Buğday, üzüm, nar, zeytin, incir ve hurma ([[Tensiye]] 8:8.) Büyük ölçüde tarımsal antik İsrail toplumunda, Yahudi çiftçiler, bu yedi türün ilk olgunlaşan meyvelerinin etrafına birer kamış bağlardı. Hasat zamanında, çiftçiler bu belirlenmiş meyveleri keser ve altın ya da gümüşten örülmüş sepetlerin içine yerleştirirdi. Sonra çiftçi bu sepetleri, boynuzları yaldızlanmış ve çiçekli çelenk takılmış öküzlere yüklerdi. Öküzler, sahipleri ve sahiplerinin arkadaşlarıyla, Kudüs’e doğru büyük bir geçitte yer alırdı ve bu geçit esnasında çiftçilere, müzik ve tören eşlik ederdi <ref name="temple">{{Web kaynağı | url = http://www.templeinstitute.org/shavuot.htm | başlık = The Festival of Shavout: Bringing the Firstfruits to the Temple | accessdateerişimtarihi = September 5, 2007 | publisheryayıncı = The Temple Institute | authoryazar = The Temple Institute | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160423233918/https://www.templeinstitute.org/shavuot.htm | arşivtarihi = 23 Nisan 2016}}</ref>.
Tapınakta, her çiftçi kendi Bikkurim’ini bir [[Kohen]]’e sunardı ve sonrasında Yahudilerin Mısır’daki sürgünlükleri, tutsaklıkları ve ezilmişliklerini anlatan hikayeler anlatılırdı. Ardından Tanrı’ya ilk meyveler ve tarih boyunca Yahudilere yaptığı rehberlikten dolayı şükranlar sunulurdu.
 
50. satır:
=== Süt ürünleri ===
[[Dosya:100 0774.JPG|sağ|thumb|Peynirli Krepler [[blintz]], Aşkenaz Yahudiler tarafından Şavuot'ta sunulur.]]
Aşkenaz Yahudiler arasında <ref>{{Web kaynağı | url = http://www.aish.com/h/sh/r/48967071.html | başlık = Cheese & Flowers | last = Wein | first = Rabbi Berel | date = 10 May 2005 | accessdateerişimtarihi = 24 May 2011 | publisheryayıncı = [[Aish HaTorah|Aish.com]] | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160201094206/http://www.aish.com:80/h/sh/r/48967071.html | arşivtarihi = 1 Şubat 2016}}</ref>, Cheesecake, peynirli puf böreği <ref name="mama">{{Web kaynağı | url = http://www.inmamaskitchen.com/Shavuot/shavuot.html | başlık = Shavuot – Hag ha'Bikkurim or Festival of the First Fruits | publisheryayıncı = In Mama's Kitchen | accessdateerişimtarihi = 24 May 2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20130615171941/http://www.inmamaskitchen.com/Shavuot/shavuot.html | arşivtarihi = 15 Haziran 2013}}</ref> ve peynirli hamur köfteleri; Suriyeli Yahudiler arasında, Peynirli [[Samsa]] <ref name="sam">{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com/books?id=ojc4Uker_V0C&pg=PA524&lpg=PA524&dq=shavuot+sambusak&source=bl&ots=NOfPEuIJfI&sig=pcmUofLMlilpQshNKQx1PN-ovXg&hl=en&ei=qAbcTYv0CYePswaZq-DvDg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CBUQ6AEwAA#v=onepage&q=shavuot%20sambusak&f=false |başlık=Encyclopedia of Jewish Food |last=Marks |first=Gil |page=524 |year=2010 |publisher=[[John Wiley & Sons]]|isbn=9780470391303}}</ref>, peynirli mantı ve peynir dolgulu krepler <ref>Marks, ''Encyclopedia of Jewish Food'', p. 87.</ref>; Tunuslu ve Faslı Yahudiler arasında, yedi katlı kek (yedi cennet) geleneksel olarak Şavuot zamanında yapılmaktadır. Yemeni Yahudiler Şavuot’ta süt ürünleri tüketmezler.
=== Rut kitabı ===
60. satır:
 
=== Bütün Gece Tevrat Öğrenme ===
Şavuot’ta bütün gece uyumayıp Tevrat öğrenmek (Tikkun '''''Leil Shavuot'''''- İbranice: תקון ליל שבועות‎ olarak bilinir) Midraş’ta bulunan köklerine dayanır. Tevrat inmeden bir gece önce, ertesi gün gerçekleşecek büyük olay için iyi dinlenmek amacıyla erkenden uyudular ama uyuyakaldılar ve Musa onları, Tanrı dağın tepesinde beklediğinden uyandırmak zorunda kalır <ref>''Shir Hashirim Rabbah'' 1:57.</ref>. Bu milletçe kabullenilmiş kusuru telafi etmek için, dindar Yahudiler, bütün gece uyumayıp Tevrat öğrenirler <ref name="sleepless">{{Web kaynağı | url = http://www.ohr.org.il/yhiy/article.php/1688 | başlık = Sleepless Shavuot in Shicago | accessdateerişimtarihi = 5 September 2007 | publisheryayıncı = [[Ohr Somayach, Jerusalem|Ohr Somayach]] | date = 22 May 2004 | last = Ullman | first = Rabbi Yirmiyahu | arşivengelli = evet}}</ref>.
Gece boyunca Tevrat öğrenme geleneği 1533 ‘lere kadar gider. [[Şulhan Aruh]] ( Kurulul Masa) yazarı, haham [[Shlomo Halevi Alkabetz]] (Osmanlı zamanında Selanik’te yaşarken) ve diğer arkadaşları, 3 gün önceden hazırlandıkları, Şavuot gecesinde bütün gece uyanık kalıp Tevrat çalışırlardı. Bu gecelerin birinde, bir melek göründü ve onlara Yahudilik kanunlarını öğretti <ref>{{Web kaynağı | url = http://www.jewish-studies.info/Tikkun-Leil-Sha.htm | başlık = Tikkun Leil Shavuot of R. Joseph Karo and the Epistle of Solomon ha-Levi Elkabetz | date = 22 December 2008 | accessdateerişimtarihi = 8 June 2011 | last = Altshuler | first = Dr. Mor | publisheryayıncı = jewish-studies.info | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160402130120/http://www.jewish-studies.info/Tikkun-Leil-Sha.htm | arşivtarihi = 2 Nisan 2016}}</ref><ref name="haaretz">{{Web kaynağı | url = http://www.haaretz.com/hasen/spages/862344.html | başlık = 'Let each help his neighbor' | accessdateerişimtarihi = 5 September 2007 | workeser = [[Haaretz]] | date = 22 May 2007 | first = Mor | last = Altshuler | arşivurl = http://web.archive.org/web/20090531221311/http://www.haaretz.com:80/hasen/spages/862344.html | arşivtarihi = 31 Mayıs 2009}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/JosephKaro.html | başlık = Joseph Karo | year = 2011 | publisheryayıncı = [[Jewish Virtual Library]] | accessdateerişimtarihi = 8 June 2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160304034831/http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/JosephKaro.html | arşivtarihi = 4 Mart 2016}}</ref>
Şavuot gecesinde herhangi bir konu çalışılabilir ama [[Talmud]], [[Mişna]] ve [[Tevrat]] bu çalışma listesinin başındadır. Erkekler tek başlarına ya da bir chavruta (çalışma arkadaşı), ya da gece geç [[shiurim]]’lere ve çalışmalara katılabilir <ref name="Fendel"/>. Bazı toplumlarda, gece vakti öğreni kadınlar için de mümkündür.
Kudüs’te binlerce insan, gece öğrenimleri bitirip, Ağlama Duvar’ına yürüyüp, güneşin doğuşundaki törene katılırlar <ref name="Fendel">{{Web kaynağı | url = http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/131615 | başlık = Who Replaced My Cheese with Torah Study? | last = Fendel | first = Hillel | publisheryayıncı = [[Arutz Sheva]] | date = 28 May 2009 | accessdateerişimtarihi = 8 June 2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160402185727/http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/131615 | arşivtarihi = 2 Nisan 2016}}</ref><ref name="wein">{{Web kaynağı | url = http://www.torahwomen.com/index.php?option=com_content&view=article&id=461:shavuot-sleepless-nights&catid=16:general&Itemid=37 | başlık = Shavuot: Sleepless Nights | last = Wein | first = Rabbi Berel | authorlink = Berel Wein | date = 16 May 2002 | accessdateerişimtarihi = 8 June 2011 | publisheryayıncı = Torah Women.com | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141129040823/http://www.torahwomen.com/index.php?option=com_content&view=article&id=461:shavuot-sleepless-nights&catid=16:general&Itemid=37 | arşivtarihi = 29 Kasım 2014}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.cross-currents.com/archives/2006/05/31/celebrating-shavuos-alone/ | başlık = Celebrating Shavuos Alone | last = Rosenblum | first = Jonathan | date = 31 May 2006 | workeser = Cross-Currents | accessdateerişimtarihi = 8 June 2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160503183633/http://www.cross-currents.com/archives/2006/05/31/celebrating-shavuos-alone/ | arşivtarihi = 3 Mayıs 2016}}</ref>
 
=== Tikkun leil Şavuot ===
74. satır:
=== Kibbutz Kutlaması ===
[[Dosya:Shavuot bikkurim.jpg‎|225px|sol|thumb|[[Nahalal]]da Bikkurim sunuşları.]]
Hasatla olan bağlantısından dolayı, [[Kibbutz]] ve [[Moshav]]’larda Şavuot, özel faaliyetlerle kutlanır. Bu tarımsal yerleşimciler, tarlalarında ürettikleri meyveleri göstermek için, törenler ve özel kutlamalar yaparlar <ref name="go">{{Web kaynağı | url = http://www.goisrael.com/Tourism_Eng/Tourist+Information/Discover+Israel/Holidays/Shavuot.htm | başlık = Jewish holidays: Shavuot | publisheryayıncı = [[Ministry of Tourism (Israel)|Israel Ministry of Tourism]] | date = 2005 | accessdateerişimtarihi = 24 May 2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20111129154748/http://www.goisrael.com/Tourism_Eng/Tourist+Information/Discover+Israel/Holidays/Shavuot.htm | arşivtarihi = 29 Kasım 2011}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.haaretz.com/print-edition/news/on-kibbutz-shavuot-means-first-fruits-even-when-they-re-made-of-plastic-1.276957 | başlık = On kibbutz Shavuot means first fruits – even when they're made of plastic | workeser = [[Haaretz]] | date = 31 May 2009 | accessdateerişimtarihi = 24 May 2011 | last = Edelman | first = Ofra | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151202123132/http://www.haaretz.com/print-edition/news/on-kibbutz-shavuot-means-first-fruits-even-when-they-re-made-of-plastic-1.276957 | arşivtarihi = 2 Aralık 2015}}</ref> Tarımsal makineler ve ekipmanlar da gösterime sunulur ve halk da bu kutlamalara davetlidir <ref name="go"/><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.sdjewishworld.com/?p=5795 | başlık = A Shavuot celebration in the wheat fields of Kibbutz Ruhama | last = Hadar | first = Ulla | accessdateerişimtarihi = 24 May 2011 | workeser = San Diego Jewish World | arşivengelli = evet}}</ref>
 
=== Tarih Üzerine Tartışma ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Şavuot" sayfasından alınmıştır