Olasılık: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
k maksimum olabilirlik bağlantısı |
||
7. satır:
[[Aristoteles|Aristo]]'nun eserlerinin çevirilerinde ''olasılık'' sözcüğü, bir gerçeğin rastgelirliliğinin nicelikleştirilmesini ifade etmemektedir, ama bir fikrin ne kadarının genel olarak kabul edildiği ile ilgilidir. [[Orta Çağ]] ve sonra [[Rönesans Çağı]]'nda birbirini takip eden açıklamalar ve Aristo'nun eserlerinin çevirilerinde yapılan hatalar ile anlam kaymaları ortaya çıkıp bu sözcük bir fikrin olabilirliğinin tasarlanması anlamına gelmeye başlamıştır. 16. yüzyıl ve 17. yüzyılda etikle ilgili din biliminde bulunan olasıcılık bu anlamda ön plana gelmiştir. 17. yüzyılın ikinci yarısında olasılık konusunun [[Blaise Pascal]] ve [[Pierre de Fermat]] tarafından matematiksel olarak incelenmeye başlanması ile olasılık sözcüğü modern anlamına doğru bir yol almıştır. Matematiksel modern olasılık kuramının geliştirilmesi 19. yüzyılda başlamıştır.
Diğer bir adıyla "olasılıkcılık" olarak anılan, olasılık doktrini bir Katolik etik doktrini olup 16. yüzyılda "Cizvitler" ve "Bartolome de Medina" etkileri ile geliştirilmiştir. Bu teoloji etikine göre "eğer bir fikir olası ise, o fikri geliştirip bir sonuca varmak uygundur; çünkü bu fikir karşıtı fikirden daha olasıdır. Böylece bu doktrin çeşitli karşıt tedbirler arasından herhangi bir tedbir üzerine karar verilmesi gerekmekte iken hangisinin en iyi olduğu bilinemediği zaman bir karar verme yöntemi olarak ''en olası tedbirin'' seçilmesini kabul etmektedir. Bu tip olasılık kullanılarak karar vermeye modern karar verme teorisinde ''[[maksimum olabilirlilik]] (maximum likelihood)'' prensibi adı verilmektedir. Böylece bu türlü Hristiyan Katolik etike taban olan olasılık kavramı, modern ''olabilirlilik'' kavramı analogu olmaktadır.
=== 17. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar olasılık ===
| |||