Vikipedi

Aksum: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
→‎top: düzeltme AWB ile
Saitcank (mesaj | katkılar)
Devriyeler
9.398 değişiklik
Değişiklik özeti yok
12. satır:
}}
 
[[Dosya:Stela aksum.jpg|thumb|200px|Aksum'da bulunan [[KralAksum Ezana'nın DikilitaşıSteli]]]]
 
'''Aksum''', batı [[Etiyopya]]'da bulunan bir şehir. [[Tigray]]'ın [[Mehakelegnaw Bölgesi]]'nde, [[Adwa]] dağlarının yamaçlarında bulunan şehrin enlemi ve boylamı {{coor dm|14|07|N|38|44|E|}}'dir. [[İsa]]'nın doğumundan sonra ortaya çıkan ve [[7. yüzyıl]]dan sonra bilinmeyen sebeplerden dolayı, büyük bir olasılıkla Etiyopya İmparatorluğu'nun iktidarı ülke merkezine taşımasından sonra, çöküş gösteren [[Aksum Krallığı]]'nın merkezi olmuştur.<ref>G. Mokhtar, ''UNESCO General History of Africa, Vol. II, Abridged Edition'' (Berkeley: University of California Press, 1990), pp. 215-35. ISBN 0-85255-092-8.</ref>
24. satır:
== Aksum Krallığı ve Etiyopya Kilisesi ==
[[Dosya:Ark of the Covenant church in Axum Ethiopia.jpg|thumb|250px|[[Siyon'lu Meryem Ana Kilisesi]] - Yerlilerin inançlarına göre [[Musa]]'ya [[Tanrı]] tarafından verilen ve üzerinde [[On Emir]]'in yazıldığı iki taş tablete ev sahipliği yapmaktadır]]
[[Aksum Krallığı]]nın kendine özgü yazılı dili ([[Ge'ezGeez dili|Ge'ezGeez]]) ve dev dikili taşlardan oluşan farklı bir mimarisi vardı. Bu taşların en eskisi (ufak olmasına rağmen) MÖ 5,000 ve 2,000 yılları arasında inşa edilmiştir.<ref>Herausgegeben von Uhlig, Siegbert, ''Encyclopaedia Aethiopica: D-Ha'' (Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2005), p. 871.</ref> Krallığın yükselişi Kral [[Ezana]]'nın hükümdarlığı sırasında gerçekleşmiştir. Kral Ezana [[4. yüzyıl]]da vaftiz edildikten sonra Abreha ismini almıştır ve [[Hristiyanlık|Hristiyanlığı]] Krallığın resmi dini ilan etmiştir.<ref>J. D. Fage, ''A History of Africa'' (London: Routledge, 2001)". pp. 53-54. ISBN 0-415-25248-2.</ref>
 
[[Etiyopya Ortodoks Tewahedo Kilisesi]]nin inançlarına göre Aksum'da bulunan [[Siyon'lu Meryem Ana Kilisesi]], [[Musa]]'ya [[Tanrı]] tarafından verilen ve üzerinde [[On Emir]]'in yazıldığı iki taş tablete ev sahipliği yapmaktadır.<ref name="Hodd">Hodd, Mike, ''Footprint East Africa Handbook'' (New York: Footprint Travel Guides, 2002), p. 859. ISBN 1-900949-65-2.</ref> Etiyopya kralları yüzlerce sene bu kilisede taçlarını alıp tahta oturdular. [[Fasilides]]'in hükümdarlığında kaldırılan bu gelenek [[IV. Yohannes]] döneminde tekrar uygulandı ve imparatorluğun sonuna kadar sürdürüldü. Etiyopya'nın en kutsal şehri sayılan Aksum hac yolculuğuna çıkanların uğradığı önemli bir yerdir.<ref name=Hodd /> Önemli dini festivalleri [[7 Ocak]]'ta kutlanan T'imk'et Festivali (batı Hristiyanlığında [[Epifani (festival)|Epifani]] olarak bilinir) ve Kasım aylarının sonunda kutlanan [[Meryem Siyon Festivali]]'dir.
 
24 metre uzunluğunda olan 1700 senelik [[Aksum DikilitaşıSteli]], [[1937]] yılında [[İtalya]]n askerler tarafından üç parçaya bölünüp [[Roma]]'ya gemi yoluyla gönderildi. Bu dikilitaş Aksum Krallığı'nın en yüksek döneminde gelişen mühendisliğin en güzel örneği sayılır. Senelerce iki ülke arasında gerginlik yaratan dikilitaş, Nisan [[2005]]'te Etiyopya'ya geri gönderdi. [[2006]] yılında yeniden inşa edilmesi planlanıyor ve devlet bu konuda UNESCO'dan maddi destek alacaktır.<ref>Hoffman, Barbara T., ''Art and Cultural Heritage'' (Cambridge: University Press, 2005), p. 5. ISBN 0-521-85764-3.</ref>
 
== Aksum ve İslam ==
38. satır:
* [[Kuzey Dikilitaş Parkı]] - en fazla sayıda dikilitaşın bulunduğu alan
* [[Büyük Dikilitaş]] - 33 metre uzunluğunda, inşa sırasında kırıldığı tahmin ediliyor
* [[Kral Ezana'nınAksum DikilitaşıSteli]] - 24 metre uzunluğunda, ayakta duran en uzun dikilitaş
* [[Siyon'lu Meryem Ana Kilisesi]] - [[1665]] yılında inşa edilen kilise, yerli inançlara göre üzerinde [[On Emir]]'in yazıldığı iki taş tablete ev sahipliği yapmaktadır
* [[Ezana Taşı]] - üzerinde [[Sabaean]], [[Ge'ez]] ve [[Antik Yunanca]] dillerinde yazılar bulunan, [[Rozeta Taşı]]'na benzer taş
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Aksum" sayfasından alınmıştır