Praetorian muhafızlar: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yzkoc (mesaj | katkılar)
düzeltme
2. satır:
 
== Tarihi ==
"Praetorian" terimi, [[Roma Ordusuordusu]]na komuta eden General ya da [[praetor]]'un arazideki çadırı (karargâhı) anlamındaki ''[[praetorium]]'' kelimesinden gelir. Romalı generallerin, değişik sınıftaki askerler arasından hem karargahlarının (çadırlarını) hem de kendilerinin güvenliğini sağlayacak özel birlikler seçme alışkanlıkları vardı. Bu birlikler hem [[Piyade]] hem de [[Süvari]] sınıfından seçilirlerdi. Ünlü mensupları arasında [[Jül Sezar|Julius Caesar]], [[Marcus Antonius]] ve [[Caesar Divi Filius Augustus|Augustus]]'un da (Octavian) bulunduğu bu [[Kohort]]lar, ''cohors praetoria'' olarak bilinirdi. Sezar'ın [[Lejyon X Equestris|Lejyon X ''Equestris'']] sayesinde keşfettiği gibi güçlü bir birlik yoldaş Lejyonlardan daha tehlikeli olabiliyordu. Augustus [[MÖ 27]] yılında [[Roma İmparatorluğu]]nun ilk hükümdarı olunca, böyle bir oluşumun sadece savaşta değil politik olarak da kullanışlı olabileceğine karar verdi. Böylece eyaletlerde bulunan Lejyonların sınıflarından Praetorian Muhafızlar devşirililmeye başlandı.
 
=== Erken Muhafızlar ===
10. satır:
[[Caesar Divi Filius Augustus|Augustus]]'un [[19 Ağustos]] [[14]] tarihinde ölmesi üzerine, Praetorian muhafızların kendi gündemlerini zorla kabul ettirmek için Roma'nın politik yaşamının bir parçası olmak amacıyla sahip oldukları askeri gücü kullanmayı düşünmedikleri tek dönem olan Praetorian sükunet dönemi sona erdi. Augustus, Praetorian Muhafızların tam sadakatine sahip tek İmparator olarak tarihe geçti. Onun ölümünden sonra, Praetorianlar en çok ilgilerini çeken şeye hizmet etmeye başlayacaklardı. Hırslı [[Praetorian Prefect|prefectleri]] [[Sejanus|Lucius Aelius Sejanus]]'un entrikaları sonucu İtalya'ya dağılmış olan kışlaları Roma'ya taşındı. Sejanus 23 yılında imparator [[Tiberius]]'u [[Castra Praetoria]]'nın (Praetorianların ordugâhı) Roma'nın hemen dışında inşa edilmesine ikna etti. Bu kohortlardan biri İmparatorluk sarayının günlük güvenliğinin sağlanmasından sorumlu oldu. Bundan sonra muhafızların tamamı imparatorun tasarrufundaydı ancak artık hükümdarların kaderi de muhafızların merhametine terk edilmiş oluyordu. Bu gerçek 31 yılında [[Tiberius]]'un Sejanus taraftarlarına karşı kendi ''cohors praetoria'' kohort'una güvenmek zorunda kalmasıyla anlaşıldı. Praetorian muhafızlar Tiberius'a sadık kaldığı halde onların potansiyel politik güçleri artık net olarak ortaya çıkmıştı.
 
Praetorianlar, savaş sırasında Roma Ordusununordusunun herhangi bir birimine eşitti. Başlangıçta savaşlarda nadiren kullanılmışlarsa da, 69 yılından itibaren etkili biçimde sahneye çıkmışlardır. İlk olarak [[Bedriacum savaşı]]'nda [[Otho]] için savaştılar. [[Domitian]] ve [[Trajan]] zamanında ise muhafızlar [[Daçya]]'dan [[Mezopotamya]]'ya kadar uzanan savaşlarda yer alırken [[Marcus Aurelius]]'la birlikte yıllarca Tuna cephesinde savaştılar. Muhafızlar 3. yüzyıl boyunca da İmparatorlara çeşitli savaşlarda destek vermeye devam ettiler.
 
=== Politik rolleri ===