Prix de Rome: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Tarkovsky (mesaj | katkılar)
→‎Tarihçe: kaynakça ekleme
düzeltme, yazış şekli: vaat ede → vadede AWB ile
1. satır:
[[Dosya:Palazzo_Mancini.jpg|sağ|küçükresim|280x280pik| Palazzo Mancini, Roma, 1725'den beri Académie'nin koltuğu. Giovanni Battista Piranesi, 1752 tarafından gravür. ]]
[[Dosya:Villa_Medici_Roma_01.jpg|sağ|küçükresim|280x280pik| Villa Medici bugün göründüğü gibi. ]]
'''Prix de Rome''' {{IPA|-|pʁi də ʁɔm}} veya '''Grand Prix de Rome''' <ref>{{Oxford2e|Grand orx}}</ref>, sanat öğrencileri için, öncelikle ressam ve heykeltraşlara 1663'te [[XIV. Louis|Fransız Louis XIV]] döneminde yapılan yarışma ve sonucunda sağlanan burstur. Yarışmayı kazananlara, üç ila beş yıl arasında Roma'da kalmalarını sağlayan devlet bursu sağlanırdı. Yarışma, 1720'de mimari öğrencilerini, 1803'te müzik ve 1804'de gravür öğrencilerine sağlanacak şekilde genişletilmiştir. Bu prestijli olanak 1968'de Kültür Bakanı [[André Malraux]] tarafından kaldırıldı.
 
== Tarihçe ==
Prix de Rome başlangıçta, [[XIV. Louis|Louis XIV]] döneminde Fransa'da 1663'te ressamlar ve heykeltraşlar için oluşturulmuştu. Çok zor bir eleme yarışmasını tamamlayarak yeteneklerini kanıtlamış olan gelecek vaat edenvadeden sanatçılara verilen yıllık bir burstu. ''Académie Royale de Peinture et de Sculpture'' (Kraliyet Resim ve Heykel Akademisi) tarafından düzenlenen ödül öğrencilere açıktı. Ödül kazananlar, 1666’dan itibaren Fransa Kralı himayesinde Roma’daki Palazzo Mancini’de üç ila beş yıl kalabildi. 1720 yılında, Académie Royale d'Architecture mimarlık dalında bir ödül vermeye başladı. Altı ressam, dört heykeltıraş ve iki mimar <ref>Lee, S. "Prix de Rome", ''Grove Dictionary of Art online''</ref>, 1666'dan Jean-Baptiste Colbert tarafından kurulan Roma'daki Fransız Akademisi'ne gönderilecekti.
 
140 yıl sonra beş kategoriye genişleyen yarışma, 1663 yılında iki kategori olarak başlamıştı: resim ve heykel. Mimarlık kategorisi 1720 yılında eklendi. 1803'te müzik eklendi ve 1804'ten sonra da gravür için bir ''burs'' eklendi. Birinciliği kazanan "Büyük Ödülü" (''agréé'') <ref>Clarke, Michael. ''The Concise Oxford Dictionary of Art Terms'', Oxford University Press, 2001</ref> alırken ikincilere de "İkincilik Ödülleri" verilirdi.
 
1803 yılında [[Napolyon Bonapart]], [[Fransız Devrimi]] tarafından tehlikeye giren bu kurumu korumak amacıyla Roma'daki Fransız Akademisini, Villa Medici'ye taşıdı. Önceleri, villa ve bahçeleri kötü durumdaydı ve Prix de Rome'nın kazananlarını barındırmak için yenilenmeleri gerekiyordu. Bonapart böylece, genç Fransız sanatçıların, antik ve Rönesans'ın başyapıtlarını görme ve kopyalama fırsatını sağlamayı umuyordu.
 
[[Jacques-Louis David]], ödülü üç yıl üst üste kazanamamış, intihar etmiştir. [[Édouard Manet]], [[Edgar Degas]], Ernest Chausson ve [[Maurice Ravel]], Prix de Rome'a katıldılar ancak kazanamadılar. Ravel, ödülü kazanmayı beş kez denedi ve 1905'teki son başarısız girişim o kadar tartışmalıydı ki, [[Paris Konservatuarı|Paris Konservatuarı'nın]] yönetimini yeniden yapılanmasına yol açtı.
 
II. Dünya Savaşı sırasında (1939-45) ödül kazananlar Nice'teki Villa Paradiso'da ağırlandılar.<ref name="harv">{{web kaynağı |soyadı1=Moulin |ad1=Jean |başlık=Nice, cité-refuge ? |url=http://enligne.cg06.fr/jean-moulin/bottaro.html |yayıncı=Conseil général des Alpes-Maritimes |erişimtarihi=28 Ocak 2015 |tarih=2014}}</ref> Prix de Rome, 1968 yılında çıkan öğrenci olaylarının ardından o dönemin Fransa Kültür Bakanı [[André Malraux]] tarafından kaldırıldı.<ref>{{Britannica||Prix de Rome}}</ref> O zamandan beri çeşitli yarışmalar düzenlenmeye devam etti ve Kültür Bakanlıkları akademileri, Institut de France ile birleştirdi. Seçilenler, Villa Medici'deki Roma Fransız Akademisi'ndeki 18 aylık (bazen 2 yıllık) bir süre çalışma fırsatı elde etmekte.
 
Prix de Rome’nın en parlak zamanı on sekizinci yüzyılın sonları ve on dokuzuncu yüzyılın başlarındaydı.<ref>Lee, ''ibid''</ref> Daha sonra Prix Abd-el-Tif ve [[Abd el-Tif Villası|Villa Abd-el-Tif]] gibi Cezayir'de bir benzeri, 1907-1961 yılında arasında ve 1920–1939 arasında Ecole des Beaux-Arts de l'Indochine'in açtığı Prix d'Indochine ile [[Hanoi]]'de sağlanan de bir diğer burs ve 1929’dan günümüze dek süren Madrid’deki Casa de Velázquez’de benzeri yarışmalar ve burs programları oluşmuştu.
 
== Prix de Rome (Hollanda) ==
Genç sanatçıları ve mimarları ödüllendirmek için [[Hollanda Krallığı (Bonapart Hanedanı)|Hollanda Krallığı'nda]] [[Louis Bonaparte|Lodewijk Napoleon]] tarafından bir Prix de Rome kuruldu. 1807-1810 yılları arasında ödül kazananları Paris'e ve daha sonra da çalışmaları için Roma'ya gönderildi. 1817'de [[Hollanda]] bağımsızlığını kazandıktan sonra, [[I. Willem|Kral Willem I]] ödülü yeniden başlattı; ancak Amsterdam ve Anvers’in yeni “Kraliyet Akademileri” jürilerini organize etmeleri 1823’e kadar sürdü. 1851'de askıya alındı, 1870'de [[III. Willem|Hollandalı William III]] tarafından tekrar başlatıldı. O zamandan beri, kazananlar Amsterdam'daki Rijksakademie tarafından mimarlık ve görsel sanatlar ana başlıkları altında birinciler seçildi.
 
== Prix de Rome (Belçika) ==
Belçika Prix de Rome (Prijs van Rome), orijinal Fransız Prix de Rome örneğini izleyerek 1832'de oluşturulan genç sanatçılar için bir yarışmadır. Anvers Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi, burs programını ulusal hükümetin devraldığı 1920 yılına kadar düzenledi. Birincilik ödülüne bazen Grand Prix de Rome denirdi. Mimari, resim, heykel ve müzik için farklı kategoriler vardı.
 
== Ayrıca bakınız ==
30. satır:
* Roma'daki İngiliz Okulu
* Deutsches Archäologisches Enstitüsü Rom
* Roma Ödülü
 
== Kaynakça ==
39. satır:
* [http://www.culture.gouv.fr/ENSBA/Rome.html Prix de Rome Resim Yarışması]
* [http://www.nella-buscot.com/prix_de_rome_liste_1.php Prix de Rome, Heykelde Kazananlar (Fransızca)]
* [http://www.musimem.com/palmares.htm Prix de Rome şampiyonlarını tamamlayın]
 
[[Kategori:Fransa'da verilen ödüller]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Prix_de_Rome" sayfasından alınmıştır