Vincent van Gogh: Revizyonlar arasındaki fark

}}

'''Vincent Willem van Gogh''' (telaffuz: {{Audio|Vincent_willem_van_gogh.ogg|[ˈvɪnsɛnt ˈʋɪləm vɑn ˈɣɔx]}}; 30 Mart 1853 - 29 Temmuz 1890), [[Hollandalılar|Hollandalı]] [[ard izlenimcilik|art izlenimci]] [[resim|ressam]]. [[Batı dünyası]] sanat tarihinin en tanınmış ve en etkili şahsiyetlerinden biridir. On yıldan biraz fazla bir süre içinde aralarında 860 yağlı boya tablonun da olduğu 2.100 kadar resim ve çizim çalışması üretti ve bunların çoğu yaşamının son iki yılında yapıldı. Bunların arasında [[Ağaçlar ve çalılıklar (Van Gogh serisi)|manzaralar]], [[Vincent van Gogh'un natürmort resimleri (Paris)|natürmortlar]], [[Vincent van Gogh'un yaptığı portreler|portreler]] ve [[Vincent van Gogh'un otoportreleri|otoportreler]] bulunmaktadır ve [[modern sanat]]ın temelleri sayılan cür'etkâr renkler ile canlı, fevrî ve ifade dolu fırça darbeleriyle ayırt edilirler. 37 yaşında yıllardır süren zihin rahatsızlığı ve yoksulluğun ardından intihar etti.

 

Üst [[orta sınıf]] bir aileye doğan van Gogh çocukken ciddi, sessiz ve saygılıydı ve resim de yapmaktaydı. Gençliğinde [[sanat simsarı]] olarak çalıştı ancak [[Londra]]'ya gönderildikten sonra bunalıma girdi. Dine döndükten sonra [[Belçika]]'nın güneyinde [[Protestanlık|Protestant]] [[misyoner]] olarak çalıştı. Sağlığı bozulup yalnızlık içinde yaşadıktan sonra ebeveynlerinin yanına döndü ve 1881 yılında resim yapmaya başladı. Küçük kardeşi [[Theo van Gogh (sanat simsarı)|Theo]] tarafından maddi olarak desteklendi ve ikisi yıllarca [[Vincent van Gogh'un mektupları|mektupla yazıştılar]]. Çoğunlukla [[Vincent van Gogh'un natürmort resimleri (Hollanda)|natürmortlar]] ve [[Köylü karakter çalışmaları (Van Gogh serisi)|çalışan köylülerin]] tasvirlerinden oluşan ilk çalışmalarında daha sonraki eserlerinin ayırt edici niteliği olan canlı renkler görülmez. 1886 yılında taşındığı [[Paris]]'te, [[izlenimcilik|izlenimci]] hassasiyete karşı tepki gösteren ve aralarında [[Émile Bernard]] ile [[Paul Gauguin]]'in de bulunduğu ''[[avangart]]'' üyeleriyle tanıştı. Çalışmaları geliştikçe natürmortlara ve [[Montmartre (Van Gogh serisi)|yerel manzaralara]] yeni bir yaklaşım getirdi. Resimlerinde daha parlak renkler kullanmaya başladı ve daha sonra 1888'de [[Fransa]]'nın güneyinde kaldığı [[Arles]]'da ustalaşacağı kendine özgü bir üslûp geliştirdi. Bu dönemde [[Zeytin Ağaçları (Van Gogh serisi)|zeytin ağaçları]], selviler, [[Buğday Tarlaları (Van Gogh serisi)|buğday tarlaları]] ve [[Ayçiçekleri (Van Gogh serisi)|ayçiçekleri]] de tuvallerine konu olmaya başladı.

1885'in başlarında Paris'ten bir sanat simsarı Van Gogh'un resimleri ile ilgilendi.{{Kdş|Naifeh|Smith|2011|p= 436}} Theo Vincent'a sergilemeye hazır resmi olup olmadığını sordu.{{Kdş|van Uitert|van Tilborgh|van Heugten|1990|p=29}} Mayıs ayında Van Gogh ilk önemli eseri ''[[Patates Yiyenler]]'' ve birkaç yıllık çalışmanın sonucu olan "[[Köylü karakter çalışmaları (Van Gogh serisi)|köylü karakter çalışmaları]]" serisi ile karşılık verdi.{{Kdş|McQuillan|1989|p= 127}} Kardeşi Theo'ya yeteri kadar resim satamadığı için sitem ettiğinde, Theo Paris'te renkli izlenimci resimlerin çok sattığını, Van Gogh'un resimlerinin ise fazla karanlık bulunduğunu yazdı.{{Kdş|Tralbaut|1981|p= 123–160}} Ağustosta çalışmaları ilk defa olmak üzere Lahey'de Leurs galerisinde sergilendi. One of his [[Köylü karakter çalışmaları (Van Gogh serisi)#Kadın|Genç köylü modellerinden biri]] 1885 Eylül'ünde hamile kalınca Van Gogh kızı hamile bırakmakla suçlandı ve kasabanın rahibi kasabalıların Van Gogh'a modellik yapmasını yasakladı.{{Kdş|Walther|Metzger|1994|p= 709}}

 

Dosya:Vincent van Gogh - Worn Out (F997).jpg|''[[Sonsuzluğun Eşiğinde|Tükenmiş]]'', 1882. Van Gogh Müzesi, Amsterdam {{Kdş|Naifeh|Smith|2011|p= 820}}|alt=Kafasını ellerinin arasında tutarak sandalyede oturan yaşlı bir adamın çizimi

Dosya:Van Gogh - Holzsammler im Schnee.jpeg|''Karda Odun Toplayanlar'', 1884, Özel koleksiyon|alt=Karda yürüyen dört kişilik bir köylü ailesi, üçünün sırtında topladıkları çalı çırpı var.

İki kardeşin arası biraz açılmıştı. 1886'nın sonlarına doğru Theo artık Vincent ile yaşamayı "hemen hemen dayanılmaz" bulmaya başlamıştı.{{Kdş|Walther|Metzger|1994|p= 710}} 1887'nin başlarında ise araları düzelmiş ve Vincent Paris'in kuzeybatı banliyölerinden [[Asnières-sur-Seine|Asnières]]'e taşınmıştı. Van Gogh burada Signac ile tanıştı. Tuvale çok sayıda küçük renkli noktanın uygulanması ile uzaktan bakıldığında renklerin birbirine karıştığı optik bir etki bırakan Noktacılık tekniğinin ögelerini kullanmaya başladı. Bu ekolde mavi ve turuncu gibi tamamlayıcı renklerin çarpıcı kontrastlar yaratması özelliği vurgulanır.{{Kdş|van Uitert|van Tilborgh|van Heugten|1990|p=29}}{{Kdş|Walther|Metzger|1994|p= 710}}

 

Dosya:Van Gogh - la courtisane.jpg|''[[Vincent Van Gogh'un yaptığı kopyalar#Keisai Eisen kopyası|The Courtesan]]'' ([[Keisai Eisen|Eisen]]'den), 1887. Van Gogh Müzesi, Amsterdam|alt=Ukiyo-e tarzı resimde Japon bir kadın sola bakmaktadır

Dosya:Van Gogh - Portrait of Pere Tanguy 1887-8.JPG|''[[Père Tanguy'in Portresi]],'' 1887. Rodin Müzesi, Paris|alt=Sakallı yaşlı bir adam otururken

Van Gogh ''Gece Kahvesi'' ile "kafenin birinin kendini mahvedebileceği, çıldırabileceği ya da suç işleyebileceği bir mekan olduğu düşüncesini göstermek istediğini" yazmıştır.{{Kdş|Tralbaut|1981|p= 266}} Haziran ayında [[Saintes-Maries-de-la-Mer]]'e gittiğinde [[Zouave]] [[asteğmen]]i [[Van Gogh'un yaptığı portreler#Paul-Eugène Milliet|Paul-Eugène Milliet]]'e ders verdi{{Kdş|Pomerans|1997|p= 356, 360}}; [[Saintes-Maries (Van Gogh serisi)|denizde ve köyde kayıkları]] resmetti.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.vangoghmuseum.nl/en/collection/s0028V1962 | başlık = "Fishing Boats on the Beach at Saintes-Maries-de-la-Mer, 1888" | eser = Permanent Collection | yayıncı = Van Gogh Muzesi | erişimtarihi = 23 Şubat 2016 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20170111003217/https://www.vangoghmuseum.nl/en/collection/s0028V1962 | arşivtarihi = 11 Ocak 2017}}</ref> MacKnight Van Gogh'u, bazen Fontvieille'da kalan Belçikalı ressam [[Eugène Boch]] ile tanıştırdı ve ikisi Temmuz ayında karşılıklı olarak birbirlerini ziyaret etti.{{Kdş|Pomerans|1997|p= 356, 360}}

 

Dosya:Van Gogh - Weizenfeld mit Hocken und Schnitter.jpg|''Ekin Demetleri ve Hasatçılar ile Buğday Tarlası'', 1888. Nationalmuseum, [[Stockholm]]|alt=İki köylü hasat yaparken, ekin demetleri toplanmış buğday tarlası

Dosya:Vissersboten op het strand van Les Saintes-Maries-de-la-Mer - s0028V1962 - Van Gogh Museum.jpg|''Saintes-Maries Sahilinde Balıkçı Kayıkları'', Haziran 1888. Van Gogh Müzesi, Amsterdam|alt=Deniz kıyısında dört kayık ve sahilde dört kayık

Van Gogh ve Gauguin 1888 Aralık ayında gittikleri [[Montpellier]]'de [[Fabre Müzesi|Musée Fabre]]'da [[Gustave Courbet|Courbet]] ve [[Eugène Delacroix|Delacroix]]'nın resimlerini gördüler.{{Kdş|Pickvance|1984|p= 195}} İlişkileri kötüleşmeye başladı; Gauguin'e hayranlık duyan Van Gogh ona eşitmiş gibi davranılmasını istiyordu, ancak Gauguin'in küstahlığı ve baskın karakteri Van Gogh'u hayalkırıklığına itiyordu. Sıklıkla tartışıyorlardı; Van Gogh giderek Gauguin'in kendisini terkedeceğinden korkuyordu ve Van Gogh'un "aşırı gerilim"li olarak tarif ettiği durum hızla kriz noktasına doğru ilerledi.{{Kdş|Gayford |2006|p= 274–277}}

 

Dosya:Le café de nuit (The Night Café) by Vincent van Gogh.jpeg|''[[Gece Kahvesi]]'', 1888. Yale Üniversitesi Sanat Galerisi, New Haven, Connecticut|alt=Kafenin ortasındaki bilardo tablosunun çevresinde masalar vardır. Bilardo masasının arkasında beyaz elbiseli bir adam ve masalarda da müşteriler vardır.

Dosya:red vineyards.jpg|''[[Kırmızı Üzüm Bağı]]'', Kasım 1888. [[Puşkin Müzesi]], Moskova. [[Anna Boch]]'a satılmıştır, 1890|alt=Gökyüzünde çok büyük ve parlak bir güneş altında çok sayıda kişi üzüm toplamaktadır.

Van Gogh 1889'da yaptığı ''Doktor Félix Rey'in Portresi'' tablosunu Dr. Rey'e vermiştir. Resimden hoşlanmayan doktor önce tavuk kümesini onarmak için resmi kullanmış sonra da birisine tabloyu vermiştir.<ref name=":0">{{Haber kaynağı|url=http://www.irishtimes.com/news/world/europe/gun-used-by-vincent-van-gogh-to-kill-himself-goes-on-display-1.2719415|başlık=Gun used by Vincent van Gogh to kill himself goes on display|soyadı=Cluskey|ad=Peter|tarih=12 Temmuz 2016|eser=|gazete=The Irish Times|erişimtarihi=2016-10-22}}</ref> 2016'da portre [[Moskova]]'da [[Puşkin Müzesi]]'nde bulunmaktadır ve değerinin 50 milyon ABD$'nın üzerinde olduğu tahmin edilmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.vangoghstudio.com/portrait-of-doctor-felix-rey/ | başlık = Portrait of Doctor Felix Rey Oil Painting Reproduction, 1889 | websitesi = van gogh studio | erişim tarihi = 2016-10-22 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20161023061312/http://www.vangoghstudio.com/portrait-of-doctor-felix-rey/ | arşivtarihi = 23 Ekim 2016}}{{nl icon}}</ref>

 

Dosya:Vincent Willem van Gogh 106.jpg|''Sargılı Kulak ve Pipo ile Otoportre'', 1889, özel koleksiyon

Dosya:Van Gogh - Garten des Hospitals in Arles1.jpeg|''Arles'daki Hastane Avlusu'', 1889, Oskar Reinhart Koleksiyonu "Am Römerholz", Winterthur, İsviçre

1890 yılının Şubat ve Nisan ayları arasında rahatsızlığı tekrar nüksetti. Depresyonda olan ve yazı yazamayan van Gogh yine de resim ve çizim yapmaya muktedirdi.{{Kdş|Hulsker|1990|p= 440}} Sonradan Theo'ya "hafızadan&nbsp;... [[Auvers'deki Evler#"Kuzey'in Anıları"|Kuzey'in anıları]]"nı gösteren birkaç küçük tablo yaptığını yazar.{{Kdş|Van Gogh|2009|p=[http://vangoghletters.org/vg/letters/let863/letter.html letter 863]|ps= . Theo van Gogh to Vincent, Saint-Rémy-de-Provence, Tuesday, 29 Nisan 1890.}} Bunların arasında ''[[Vincent van Gogh'un yaptığı kopyalar|Günbatımında Karla Kaplı Tarlayı Kazan İki Köylü Kadın]]'' tablosu da vardır. Hulsker, bu küçük tablo grubunun van Gogh'un o sırada çalıştığı birçok çizim ve eskizin çekirdeğini oluşturduğuna inanmaktadır. Bu kısa dönemin van Gogh'un hastalığının çalışmaları üzerinde etkisini gösterdiği tek dönem olduğunu söyler.{{Kdş|Hulsker|1990|p= 390, 404}} Van Gogh annesine ve kardeşine 1880'lerin başında çalıştığı çizim ve eskizlerini göndermelerini yazdı, böylece eski çizimlerinden yararlanarak yeni tablolar yapmak istiyordu.{{Kdş| Rewald|1978|p= 326–329}} Bu döneme ait olan renkli ''[[Sonsuzluğun Eşiğinde|Kederli Yaşlı Adam ("Sonsuzluğun Eşiğinde")]]'' çalışmasını Hulsker "geçmişin diğer bir anısı" olarak tanımlar.{{Kdş|Naifeh|Smith|2011|p= 820}}{{refn|{{harvp|Hulsker|1990|loc= 390, 404}}; {{harvp|Tralbaut|1981|loc= 287.}}}} Son dönem tabloları sanat eleştirmeni Robert Hughes'a göre "az ile çok anlatmayı ve zarafeti arayan" yeteneklerinin doruğunda bir ressamı gösterir.{{Kdş|Hughes|1990|p= 144}}

 

Dosya:Vincent Willem van Gogh 037.jpg|''[[Tutuklular Çemberi]]'' ([[Gustave Doré|Doré]]'den), 1890. [[Puşkin Müzesi]], Moskova.

Dosya:The Sower.jpg|''Tohum Serpen Adam,'' ([[Jean-François Millet|Millet]]'den), 1888. [[Kröller-Müller Müzesi]], Otterlo

1888 Aralık ayında, ayçiçekleri kadar iyi bir figür olduğunu düşündüğü ''La Berceuse'' tablosunu yaptı. Tablo sınırlı renklere, değişken fırça darbelerine ve basit konturlara sahipti.{{Kdş|van Uitert|van Tilborgh|van Heugten|1990|p=21}} Bu tablo Kasım ile Aralık ayları arasında Arles'da tamamladığı Roulin ailesine ait portrelerin doruk noktası olarak görülmektedir. Portreler ''Postacının Portresi'' tablosundaki akıcı, sınırlı fırça darbeleri ve eşit yüzeylerden ''Madam Rouline ve Bebeği'' tablosundaki coşkulu tarza, kaba yüzeylere, geniş fırçalara ve palet bıçağının kullanımına kadar farklı üslûplar gösterir.{{Kdş|Pickvance|1986|p= 224–228}}

 

Dosya:Van Gogh - Bildnis der Mutter des Künstlers.jpeg|''Ressamın Annesinin Portresi'', Ekim 1888, Norton Simon Museum of Art, Pasadena, California

Dosya:Vincent van Gogh - Eugène Boch - Google Art Project.jpg|''[[Eugène Boch]], (Yıldızlı Geceye Karşı Şair)'', 1888, [[Musée d'Orsay]], Paris

Van Gogh'un bakışları nadiren izleyiciye dönüktür. Otoportreler yoğunluk ve renk açısından farklılıklar gösterir ve özellikle 1888 Aralık ayından sonra yapılanların canlı tonları derisinin bitkin solgunluğunu öne çıkarır.{{Kdş|Sund|2002|p= 261}} Bazılarında sakllı bazılarında sakalsızdır. Kulağını yaralamasının ardından yapılanlarda sargılar görülür. Yalnızca çok azında kendini bir ressam olarak tasvir etmiştir.{{Kdş|McQuillan|1989|p= 15}} Saint-Rémy'de yapılanlar başını sağdan, kesik kulağının aksi istikametinden gösterir; kendisini aynadaki aksine bakarak resmetmiştir.{{Kdş|Walther|Metzger|1994|p= 535–537}}{{Kdş|Cohen|2003|p=305–306}}

 

Dosya:Vincent van Gogh - Self-portrait with grey felt hat - Google Art Project.jpg|''Gri Fötr Şapkalı Otoportre'', 1887–88 Kışı. Van Gogh Müzesi, Amsterdam

Dosya:Van_Gogh_Self-Portrait_with_Straw_Hat_1887-Metropolitan.jpg|''[[Vincent van Gogh'un otoportreleri|Hasır Şapkalı Otoportre]]'', Paris, 1887–88 Kışı. Metropolitan Museum of Art, New York

Ayçiçekleri, Gauguin'in ziyaretine hazırlık olsun diye duvarları dekore etmek amacıyla yapılmıştır ve Van Gogh bu tabloları Arles'daki ''[[Sarı Ev için Dekorasyon|Sarı Ev'in konuk odasının]]'' duvarlarına asmıştır. Oldukça etkilenen Gauguin sonradan Paris versiyonlarının ikisini yanında götürmüştür.{{Kdş|Walther|Metzger|1994|p= 411}} Gauguin'in ayrılmasından sonra Van Gogh ayçiçeklerinin iki önemli versiyonunu ''Berceuse Triptiği''{{'}}nin kanatları olarak düşünmüş ve [[Vincent van Gogh'un 1890 Les XX sergisi|Brüksel'deki ''Les XX'' sergisine]] dahil etmiştir. Günümüzde serinin ana tabloları ressamın en çok tanınmış tabloları arasında yer alır. Ayçiçekleri tabloları sarı rengin hastalıklı çağrışımları, Sarı Ev ile bağlantıları, fırça darbelerinin abartılı dışavurumculuğu ve koyu arka planlarla yaptığı kontrast ile bilinirler.{{Kdş|Walther|Metzger|1994|p= 417}}

 

Dosya:Vincent Willem van Gogh 128.jpg|''[[Ayçiçekleri (Van Gogh serisi)|Natürmort: Oniki Ayçiçekli Vazo]]'', Ağustos 1888. Neue Pinakothek, Münih

Dosya:Irises-Vincent van Gogh.jpg|''[[İrisler (tablo)|İrisler]]'', 1889. J. Paul Getty Müzesi, Los Angeles

Bu dönemdeki diğer eserleri arasında ''[[Zeytin Ağaçları (Van Gogh serisi)|Alpilles Önünde Zeytin Ağaçları]]'' (1889, bir mektubunda bu tablo hakkında Theo'ya şöyle yazmıştır: "Sonunda zeytin ağaçları ile bir manzaraam var."{{Kdş|Pickvance|1986|p= 101}}), ''Selviler'' (1889), ''İki Figürlü Selvi'' (1889–90), ve ''[[Selvili ve Yıldızlı Yol]]'' (1890).{{Kdş|Pickvance|1986|p= 101}} Saint-Rémy'de iken Van Gogh zamanını dışarıda zeytin bahçelerinde ağaçları resmederek geçirmiştir. Bu eserlerde doğal yaşam, doğal dünyanın kişileştirilmesi gibi eğri büğrü ve çarpık çurpuk resmedilmiştir ve bu tablolar Hughes'a göre "doğanın bir tezahürü olduğu sürekli bir enerji alanı" ile doludurlar.{{Kdş|Hughes|2002|p= 8–9}}

 

Dosya:Van Gogh Starry Night Drawing.jpg|''Yıldızlı Gece'de Selviler'', 1889'da yapılan tablodan Van Gogh tarafından yapılan [[kamış kalem]] çizim.

Dosya:Van Gogh - Zypressen mit zwei weiblichen Figuren.jpeg|''Selviler ve İki Kadın'', 1890. Kröller-Müller Müzesi, Otterlo, Hollanda

Bu dönemde Van Gogh gölgelere hükmederek ışık kullanımında ustalaşmış ve hemen hemen kutsal bir tarzda ağaçları ışık kaynağı gibi resmetmiştir.{{Kdş|Walther|Metzger|1994|p= 331–333}} Ertesi yılın başında aralarında ''[[Arles'dan Manzara, Çiçekli Meyve Bahçeleri]]'' de olan daha küçük bir grup resim yapmıştır.{{Kdş|Hulsker|1980|p=385}} Fransa'nın güneyindeki manzara ve bitki örtüsünden büyülenen Van Gogh sıklıkla Arles yakınlarında çiftlik bahçelerini gezmiştir. [[Akdeniz iklimi]]nin canlı ışığında paletinde kullandığı renkler de önemli ölçüde parlaklaşmıştır.{{Kdş|Fell|1997|p= 32}}

 

Dosya:Vincent van Gogh - De roze boomgaard - Google Art Project.jpg|''Pembe Meyve Bahçesi'' aynı zamanda ''Çiçek Açan Kayısı Bahçesi'', Mart 1888. Van Gogh Müzesi, Amsterdam

Dosya:Van Gogh - Blühender Obstgarten, von Zypressen umgeben.jpeg|''Çevresi Selvili Çiçek Açan Meyve Bahçesi'', Nisan 1888. Kröller-Müller Müzesi, Otterlo, Hollanda

10 Temmuz 1890'da Theo'ya yazdığı mektupta "karışık gökyüzü altında muazzam buğday tarlaları"ndan bahsetmiştir.{{Kdş|Van Gogh|2009|p=[http://vangoghletters.org/vg/letters/let898/letter.html Letter 898]|ps= . Vincent to Theo van Gogh and Jo van Gogh-Bonger. Auvers-sur-Oise, on or about Thursday, 10 Temmuz 1890.}} ''[[Buğday Tarlası ve Kargalar]]'' tablosu ressamın son günlerindeki ruh hâlini gösterir; Hulsker tabloyu "tehditkâr gökyüzü ve kötü alâmet içeren kargalarla kötü kaderle dolu bir resim" olarak tanımlar.{{Kdş|Hulsker|1990|p=478–479}} Koyu renkleri ve ağır fırça darbeleri bir tehdit hissi uyandırır.{{Kdş|Walther|Metzger|1994|p= 680}}

 

Dosya:Vincent Willem van Gogh 007.jpg|''Yükselen Güneş ile Buğday Tarlası'' Mayıs 1889, Kröller-Müller Müzesi, Otterlo, Hollanda

Dosya:Vincent Willem van Gogh, Dutch - Rain - Google Art Project.jpg|''Yağmur'' ya da ''Yağmur Altında Buğday Tarlası,'' Kasım 1889, Philadelphia Sanat Müzesi, [[Philadelphia]]