Yer çekirdeği: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k düzen
3. satır:
'''Yer çekirdeği''', [[Dünya]]'nın en iç kısmını oluşturur. En kalın yer katmanıdır ([[geosfer]]).
 
[[Manto (jeoloji)|Manto]]dan [[Wiechert-Gutenberg süreksizliği]] ile ayrılır. 2.890 kilometre derinlikten Dünya'nın merkezine (6.370 km) kadar uzanır; yani 3.480 kilometre kalınlıktadır. Yoğunluğu dış sınırında 10 g/cm³, Dünya'nın merkezî kısmında ise 13 g/cm³ kadardır. Esas olarak [[demir]]-nikel ve [[nikelalaşımı]]denndan oluştuğu sanılmaktadır. Çekirdek, eski literatürde ''nife'' terimiyle açıklanan kısma karşılık gelir. [[Deprem dalgaları]]nın yayılışına bakılarak yapılan araştırmalar, çekirdeğin iki kısımdan meydana geldiğini göstermektedir:
 
Çekirdek, [[dış çekirdek]] ve [[iç çekirdek]] olmak üzere iki kısma ayrılır. Dış çekirdek, 2.890–5.000 kilometre arasında yer alır ve kalınlığı 2.110 km'dir. Burada yoğunluk 5,5'dan 10'a kadar çıkar ve P dalga hızı ise 13.6 km/s'den 8.1 km/s'ye düşer. Enine deprem dalgaları (S dalgaları) bu kısma sokulmadıklarından dış çekirdeğin sıvı olduğu sonucuna varılmıştır. İç çekirdek ise 5.000-6.370 kilometreler arasında, yani Dünya'mızın tam merkezinde yer alır ve katıdır. Kalınlığı 1.370 kilometredir. Dış ve iç çekirdek arasındaki yoğunluk 12,3, sıcaklık ise {{Dönüştürme|4300|C|K}}'i bulur. Dış ve iç çekirdek arasındaki en önemli fark, dış çekirdekte demir/-nikel karışımıalaşımı [[magma]] ergimiş hâlde iken iç kısımda çok yüksek [[basınç]] etkisiyle [[kristal]] hâlinde olmasıdır. İç çekirdekte yoğunluk 13,6 g/cm³, sıcaklık ise {{Dönüştürme|6300|C|K}}'dir. İç çekirdeğe yoğunluğunun çok fazla olması sebebiyle ağırküre anlamında barisfer de denilir.
 
Yukarıda da görüldüğü gibi yerkürenin yoğunluğu yeryüzünden mantoya doğru artmaktadır. [[Granit]]ik yer kabuğunda 2,7–2.8 g/cm³ civarında olan yoğunluk, merkezde 13 g/cm³'ü bulmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Yer_çekirdeği" sayfasından alınmıştır