Vikipedi

Çernezyom: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Acar54 (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
4.398 değişiklik
madde genişletme+kaynak eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.760.117 değişiklik
Arşiv bağlantısı eklendi
1. satır:
[[Dosya:Black dirt in Black Dirt Region.jpg|300px|thumb|sağ|Çernezyom Alanı, Orange County (NewYork, USA)]]
[[Dosya:Chernozem distribution.JPG|300px|thumb|sağ|Çernozyumun dünyaya dağılışı]]
'''Çernezyom''' ([[İngilizce]]: Chernozem, [[Ukrayna dili|Ukraynaca]]: Чорнозем, [[Rusça]]: Чернозём) Dünyanın en verimli yerli toprağıdır<ref name=gıdatarım>{{webWeb kaynağı | başlık = Yatırımcıların gözdesi Ukrayna | url = https://gidatarim.com/manset/yatirimcilarin-gozdesi-ukrayna/73496.html | yayıncı = gidatarim.com | erişimtarihi = 27 Şubat 2019 | tarih = 25 Mart 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20190227122322/https://gidatarim.com/manset/yatirimcilarin-gozdesi-ukrayna/73496.html | arşivtarihi = 27 Şubat 2019}}</ref>, coğrafi olarak yarı nemli [[step]] bölgelerinde yağışın artış gösterdiği yüksek [[plato]]larda görülen topraklardır. Üzerindeki gür bitki örtüsünün düşük sıcaklığa bağlı olarak ayrışamaması nedeniyle [[Humus (tarım)|humus]]ça zengin olan koyu renkli topraklardır. Çernozyomlar humusça zengin olduğundan, üzerinde tarım yapılması durumunda; oldukça verimli topraklardır. Bu nedenle ''kara topraklar'' olarak da bilinir. Tarım için çok elverişlidirler. Çok yüksek oranda (%3-%15) humus, yine yüksek oranlarda fosforik asit,fosfor ve Amonyak içerir. Orta kuşakta yarı nemli bölgelerde dağ çayırlarının altında görülür.Türkiye'de Doğu Anadolu bilhassa Erzurum-Kars platosunda sıkça rastlanır dünyada ise;[[Romanya]], [[Arjantin]], [[Kanada]] ve [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de rastlanır.
 
Dünyada iki adet "Çernezyom Kuşağı" vardır: [[Ukrayna]]'nın kuzeydoğusunda bulunan '''Black Earth Region''' (Siyah Toprak Bölgesi) ile [[Sibirya]]'nın içlerine doğru [[Rusya]]'nın güneyi, ve Kanada'nın batısında bulunan '''Canadian Prairies''' (Kanada Çayırlıkları) bölgesi. Benzer özelliklerde bir toprak çeşidi ise Amerikan'ın [[Texas]] eyaletinde görülür. Ukrayna'daki örneklerinde derinliği 1m'den 6m'ye kadar değişebilmektedir. Bu toprak çeşidi küçük miktarlarda başka yerlerde de bulunabilmektedir ([[Türkiye]], [[Polonya]], [[Hollanda]], [[Çin]]'in kuzeydoğusu).
7. satır:
"Çernezyomsu Topraklar" Kanada'nın toprak sınıflandırma sisteminde ve [[Birleşmiş Milletler]] bünyesindeki [[Gıda ve Tarım Örgütü]]'nün toprak sınıflandırmasında bulunan bir toprak türüdür.
 
Türkiye'de [[Erzurum-Kars platosu]]nda killi ve bazalt üzerinde oluşmuştur. [[Kars]], [[Göle]] ve [[Sarıkamış]]'ta yaygındır<ref>{{webWeb kaynağı | başlık = ESKİ TOPRAK SINIFLAMASINA GÖRE TÜRKİYE TOPRAKLARI | url = http://www.dicle.edu.tr/a/skaradogan/4/3_TURKIYE_TOPRAKLARI(Azonal).pdf | yayıncı = dicle.edu.tr | erişimtarihi = 27 Şubat 2019 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20180517053800/http://www.dicle.edu.tr:80/a/skaradogan/4/3_TURKIYE_TOPRAKLARI(Azonal).pdf | arşivtarihi = 17 Mayıs 2018}}</ref>. Kışın sert ve uzun olduğu iklimde sonbaharda ölen bitkiler, ayrışmaya zaman bulamadan toprağa karışır, yoğun humus oluşumunu sağlar.
 
Çernezyom topraklarının verimi dünya ülkelerinin dikkatini çekmiştir. Ülkeler bu toprak türünün geniş alanlara yayıldığı Ukrayna'dan toprak kiralamaktadır. Çin Ukrayna'nın %5'i kadar toprak satın aldığını duyurmuştur. Alman firmaları da Ukrayna'dan toprak kiralamayı düşünmektedir<ref name=gıdatarım/>.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Çernezyom" sayfasından alınmıştır