|
'''Lipofili''' veya '''lipofiliklik''' ([[Yunanca]] "yağ" ve " [[wiktionary:φίλος|λος]] "dostça" kelimelerinden türetilmiştir), [[Bileşik|kimyasal bir bileşiğin]] [[Yağ (beslenme)|yağlarda]], [[Lipit|lipitlerde]] ve [[Hekzan|heksan]] ya da [[toluen]] gibi [[Çözücü (kimya)|polar olmayan çözücülerde]] çözünme kabiliyetini ifade eder. Bu tür polar olmayan çözücüler lipofiliktir ("yağ seven"<ref> [http://goldbook.iupac.org/L03572.html Lipofilik] [[Compendium of Chemical Terminology|Kimyasal Terminoloji Özeti,]] 15 Ocak 2007 [[Compendium of Chemical Terminology|tarihine girmiştir]] . </ref><ref name="Johnson1999">Alyn{{Kitap William Johnson (1999). ''[https://books.google.com.tr/books?id=0X4cQus2gz8C&pg=PA283&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false Invitation to Organic Chemistry]''. Jones & Bartlett Learning. p. 283. ISBN [[:en:Special:BookSources/978-0-7637-0432-2|978-0-7637-0432-2]].kaynağı}}</ref> olarak tercüme edilmiştir) ve "benzer benzerde çözünür" aksiyomu genellikle doğrudur. Bu nedenle lipofilik maddeler diğer lipofilik maddelerde çözülme eğilimindedir, fakat [[Hidrofili|hidrofilik]] ("su seven") maddeler suda ve diğer hidrofilik maddelerde çözülme eğilimindedir.
Lipofili, hidrofobi ve kutupsallık, terimleri sıklıkla birbirlerinin yerine kullanıldığı için, [[London dispersion force|Londra dağılma kuvvetine]] katılım eğilimi aynı olabilir. Bununla birlikte, "lipofilik" ve " [[Hidrofobi|hidrofobik]] " terimleri, hidrofobik olan ancak lipofilik olmayan [[Silikon|silikonlar]] ve [[Florokarbon|florokarbonlarla]] görülebileceği gibi eşanlamlı değildir.
== Yüzey aktif maddeler (Sürfaktanlar) ==
[[Hidrokarbon]] bazlı [[Yüzey aktif madde|yüzey aktif maddeler]], [[Amfifil|amfifilik]] (veya amfipatik), maddelerdir; hidrofilik, su etkileşimli bir "uç" veya "baş grubu" ve uzun bir grup hidrokarbon fragmanından oluşan "kuyruk"tan oluşur. Düşük yüzey enerjili yüzeylerde toplanır, Hava-su arayüzünü ([[Yüzey gerilimi|yüzey gerilimini]]) düşürür ve su ile karışmayan damlacıkların yüzeyleri dahil olmak üzere yağ/su [[Emülsiyon|emülsiyonlarında]] yüzeyler arası [[Yüzey gerilimi|gerilimi]] düşürür. Bu yüzeylerde doğal olarak kendilerini kafa grubu suda, ve kuyrukları su dışına çıkacak (su-hava ara yüzünde olduğu gibi) veya yapışacak şekilde yönlendirirler veya suya karışmayan fazda çözünürler (emülsifiye yağ damlacığında olduğu gibi). Her iki yapılandırmada da baş grupları suyla güçlü bir şekilde etkileşime girerken kuyruklar suyla temastan kaçınır. Sürfaktan molekülleri ayrıca, kafa gruplarının yapışıp uçları birbirine yapışmış [[Misel|miseller]] halinde suda birikir. [[Misel|Miseller]], hidrofobik merkezlerine yağlı maddeler [[Misel|çeker]]; kişisel temizlik ve çamaşır yıkamak için kullanılan sabun ve deterjanların temel etkisi bu şekildedir. Miseller ayrıca, yağ bileşenlerinin (büyük ölçüde yağ asitleri ve 2-monogliseritleri) emilimine yol açan ilk adımda, yağlı maddelerin ince bağırsak yüzeyinde taşınması için biyolojik olarak önemlidir.
Hücre zarları esas olarak iki uzun alkil kuyruğuna bağlanmış yüksek su etkileşimli, iyonik [[fosfat]] kafa gruplarına sahip moleküller olan [[Fosfolipit|fosfolipidlerden]] oluşan iki katmanlı yapılardır.
Fakat, [[Fluorosurfactant|florosürfaktanlar]] amfifilik veya [[deterjan]] değildir çünkü florokarbonlar lipofilik değildir.
Güneşten koruyucularda sıkça kullanılan yaygın bir kozmetik bileşen olan [[Oxybenzone|oksibenzon]] özellikle nüfuz edicidir, çünkü çok lipofilik değildir.<ref> Hanson KM, Gratton E, Bardeen CJ. 2006. </ref> İdrar atılımlarında ölçülene göre bir topikal güneş koruyucu uygulamasından sonra% 0.4 ila% 8.7 oksibenzon absorbe edilebilir. <ref> H. Gonzalez, H., Farbrot, A., Larko. </ref>
== Ayrıca bakınız ==
* [[Lipofobi|Lipophobicity]]
* [[Lipophilic bacteria|Lipofilik bakteri]]
* [[Microemulsion|Mikroemülsiyon]]
* [[ITIES]]
* [[Ionic partition diagram|İyonik bölüm diyagramı]]
== Kaynakça ==
| 