Marino Ghetaldi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Düzeltmeler yapıldı.
Düzeltmeler yapıldı.
1. satır:
{{YazarBilim insanı bilgi kutusu
{{Çalışma}}
| ad = Marino Ghetaldi
{{Yazar bilgi kutusu
|name resim = Marino Ghetaldi.gif
| resim_boyutu =
|alt=
| başlık =
|pseudonym=
| kendi_dilinde_adı = Marin Getaldić
|birth_date=2 October 1568
| kendi_adının_dili = Hırvatça
|birth_place=[[Dubrovnik]], [[Republic of Ragusa]] (modern [[Croatia]])
| doğum_adı =
|death_date={{D-da|11 April 1626|2 October 1568}} Dubrovnik, Republic of Ragusa (modern Croatia)
| doğum_tarihi = {{Doğum tarihi|1568|10|2}}
|death_place=Dubrovnik, Republic of Ragusa
| doğum_yeri = [[Dubrovnik]], [[Ragusa Cumhuriyeti]] (günümüzde [[Hırvatistan]])
|occupation=[[mathematician]], [[physicist]],
| ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1626|4|11|1568|10|2}}
|nationality=
| ölüm_yeri = Dubrovnik, Ragusa Cumhuriyeti
|period=
| dalı = [[Matematikçi]], [[fizikçi]]
|genre=
| öğrenim = [[Accademia dei Lincei]]
|movement=
| çocukları = 3
|notableworks=
}}
'''Marino Ghetaldi''' ( {{Dil-la|Marinus Ghetaldus}} ; {{Dil-hr|Marin Getaldić}}; d. 2 Ekim 1568, [[Dubrovnik]], [[Ragusa Cumhuriyeti]] - ö. 11 Nisan 1626, Dubrovnik, Ragusa Cumhuriyeti) [[Ragusa Cumhuriyeti|Ragusan]] bilim insanıydıinsanı. [[İtalya]] , [[İngiltere]] ve [[Belçika|Belçika]]'da]] okuyan bir [[matematikçi]] ve [[fizikçi]]. [[Fizik]] alanında, özellikle [[optik]] ve [[matematik]] konularında çalışmalar yapmıştır. [[François Viète|François Viète]]'nin]] birkaç öğrencisinden biriydi.
 
== Biyografi ==
[[Dosya:Ghetaldi_-_Variorum_problematum_collectio,_1607.jpg|küçükresim| ''Variorum problematum collectio isimli eseri'' , 1607 ]]
Ghetaldi soylu ailesindebir ailede doğdu. Ailenin altı çocuğudan biriydi. ''[[Cebir']]in'' geometriye uygulanması ve üzerine ''Promotus Archimedus'' (1603) ve, ''De resolutione et'' ve ''Compositione matica'' (1630) eserleri başta olmak üzere 7 eserkitap yazdı. [[Geometrik optik]] alanındaki araştırmalarıyla ''tanınmaktadır''tanındı. Ayrıca 1607 yılında 42 geometrik problemin, ''Variorum problematum colletio'nun'' çözümlerini içeren bir broşür hazırladı. Bu eser [[Geometri|Geometrinin]]nin cebirselleşmesinin temellerini belirlediattı. Geometriye katkıları, İngiltere'de [[Halley kuyruklu yıldızı]] olarak bilinen yıldızın yörüngesini hesaplayan Hollandalı [[fizikçi]] [[Christiaan Huygens]] ve [[Edmond Halley]] tarafından kaynak olarak gösterildi.
 
Ghetaldi parabolik aynayı tasarladı. Bu ayna günümüzde [[Londra|Londra'daki]]'daki [[Ulusal Denizcilik Müzesi]]'nde sergilenmektedir. Ayrıca konik lens yapımında öncü oldu.<ref>{{Cite web|url=http://www.vodice.org/Default.aspx?PageContentID=40&tabid=571|title=history and culture|website=www.vodice.org|access-date=2016-04-10}}</ref> [[Padova|Padua’da]]’da geçirdiği süre boyunca düzenli olarak yazıştığı [[Galileo Galilei]] ile tanıştı. [[Fransa|Fransız]] matematikçi [[François Viète|François Viète]]'nin]] iyi bir arkadaşıydı. [[Avrupa|Avrupa]]'daki]] en prestijli üniversitelerinden biri olan [[Belçika|Belçika]]'daki]] [[Leuven|Leuven]]'de]] matematik [[Profesör|profesörüprofesör]]ü olarak [[Profesör|görev]] yaptı.
[[Dosya:Marino_Getaldi.jpg|sağ|küçükresim|121x121pik| Ghetaldi. ]]
 
Siyasetlede uğraştı. 1606'da [[Konstantinopolis|Konstantinopolis'teki]] [[Ragusa Cumhuriyeti|Ragusa Cumhuriyeti'nin]] elçisi ve [[Ragusa Cumhuriyeti|Cumhuriyet'in]] siyasi organları olan Büyük ve Küçük Konseyler üyesiydi. Marija Sorkočević ile evlendi. çiftin üç kızı vardı.
Bir dönem siyasetlede uğraştı. Ragusa Cumhuriyeti'nin siyasi organları olan Büyük ve Küçük Konseyler üyesiydi. 1606'da [[Konstantinopolis]]'teki [[Ragusa Cumhuriyeti]]'nin elçisi olarak görev aldı. Marija Sorkočević ile evlendi. Çiftin üç kızı vardı.
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
 
== Kaynaklarİleri okuma ==
* {{cite journal|last=Vujić|first=Marko|title=Marin Getaldić - Život i djelo|url=http://www.mathos.unios.hr/~mdjumic/uploads/diplomski/VUJ36.pdf|publisher=SVEUČILIŠTE JOSIPA JURJA STROSSMAYERA U OSIJEKU ODJEL ZA FIZIKU}}
 
* Vujić, Marko. "Marin Getaldić - iivot i djelo" (PDF) . SVEUČILIŠTE JOSIPA JURJA STROSSMAYERA KUAFÖRÜ
 
== Bibliyografi ==
*A. Favaro, "Marino Ghetaldi," Amici e corrisponsdenti di Galileo, 3 vols. (Firenze, 1983), 2, 911-34.
 
* AH. FavaroWieleitner, "Marino Ghetaldi", 3und yıldie önceAnfänge Galileo’nunder galibi.Koordinatengeometrie," Bibliotheca (Firenzemathematica, 1983)3rd ser., 213,911-34. pp.&nbsp;242–247.
* HG. WieleitnerBarbieri, "Marino Ghetaldi," vein AnfängePietro derF. Koordinatengeometrie"Martecchini, BibliothecaGalleria mathematica,di 3.Ragusei ser.illustri, 13(Ragusa, s1840). &nbsp; 242-247.
* G. Barbieri, "Marino Ghetaldi", Pietro F. Martecchini, Galleria di Ragusei illustri, (Ragusa, 1840).
 
== Dış bağlantılar ==
{{commonscat|Marin Getaldić}}
 
* {{MacTutor|id=Ghetaldi}} <span data-ve-ignore="true">.</span><span data-ve-ignore="true">.</span>
* "{{cite web|title=Ghetaldi [ Ghettaldi ] , Marino" .|publisher=The Galileo ProjesiProject|url=http://galileo. rice.edu/Catalog/NewFiles/ghetaldi.html}}
* {{OL yazar|1284401A}}
 
[[Kategori:1568 doğumlular]]
[[Kategori:Dubrovnik doğumlular]]
[[Kategori:1626 yılında ölenler]]
[[Kategori:Dubrovnik'te ölenler]]
[[Kategori:Hırvat fizikçiler]]
[[Kategori:Hırvat matematikçiler]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Marino_Ghetaldi" sayfasından alınmıştır