Titius-Bode yasası: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Bir ilave |
bölüm ilavesi |
||
20. satır:
|-
|Saturn||1433.5||95.8
|}
==Yasanın ortaya çıkışı==
Gezegen yörüngelerinin gezegenlerin birbirlerine olan etkisi sebebiyle zaman içinde biraz değiştiği varsayıldığı için Titus küsuratlı rakamları tam sayıya tamamladı ve 1766 yılında yörünge yarı büyük eksenleri için bir seri oluşturdu: Bu seri 4,7,10,16,52 ve 96 sayılarından oluşuyordu. <ref> Isaac Asimov:Biographical Encyclopaedia of Science and Technology ISBN 0 330 24322 3 sf 290 </ref>Serideki bu rakamlar arasında şöyle bir ilişki kurdu:
:Merkür :4+0=4
:Venüs :4+3*1=4+3*2<sup>0</sup>=7 birim
:Dünya 4+3*2=4+3*2<sup>1</sup>=10 birim
:Mars: 4+3*4=4+3*2<sup>2</sup>=16 birim
:Jüpiter:4+3*16=4+3*2<sup>4</sup>=52 birim
:saturn:4+3*32=4+3*2<sup>5</sup>=100 birim
ya da matematik denklemiyle; Venüz ve sonraki gezegenler için;
::<math>a=4+3 \times 2^m</math>
Burada a yarı büyük eksen, m gezegenin 2. gezegen Venüs^ten başlamak kaydıyla Güneşe yakınlık sıradır.
Bu matematiksel ilişki ilginç bulunmakla birlikte Mars ve Jüpiter arasındaki uyumsuzluk, yani 4+3*2<sup>3</sup> yarı büyük ekseninde bir gezegenin olmaması sebeiyle fazla inandırıcı bulunmuyordu. Ancak üst üste gelen iki keşif durumu değiştirdi.
*1781 yılında Uranüs gezegeni keşfedildi. Uranüs yarı büyük ekseni 2872.5 milyon kilometre yani 192.2 birimdir.
:Uranüs:4+3*2<sup>6</sup>=196 birim
1801 yılında (yani Tütus'un ölümünden sonra) Ceres cüce gezegeni bulundu. Ceres yarı büyük ekseni 414 milyon kilometre yani 27.68 birimdir
:Ceres:4+3*2<sup>3</sup> =28 Birim
Özetle
{| class="wikitable"
!Gezegen!! Bode Titus yasasına göre Yarı büyük eksen!! Ölçülen yarı büyük eksen!! Sapma
|-
|Merkür ||4|3.87|| %3
|-
|venüs||7||7.23|| %3
|-
|Dünya||10|10||
|-
|Mars||16||15.24||%5
|-
|ceres||28||27.68|| % 1
|-
|Jüpiter||52||52.04|| 0
|-
|saturn||100||96|| % 4
|-
|Uranüs||196||192.2||% 4
|}
| |||