Cenevre Anlaşması (1988): Revizyonlar arasındaki fark

Nisan 1978'de gerçekleşen ve [[Sevr Devrimi]] adı verilen askerî darbeyle var olan [[Afganistan Cumhuriyeti]] yıkıldı ve [[Afganistan Demokratik Halk Partisi]] yönetiminde oluşturulan hükûmetle [[Afganistan Demokratik Cumhuriyeti]] kuruldu.<ref>{{dergi kaynağı |başlık=A rocky revolution |dergi=[[Economic and Political Weekly]] |dil=İngilizce |cilt=15 |sayı=3 |tarih=19 Ocak 1980 |sayfalar=101 |ilk=Mohan |son=Ram}}</ref><ref name="Gibbs">{{dergi kaynağı |başlık=Does the USSR Have a 'Grand Strategy'? Reinterpreting the Invasion of Afghanistan |dergi=[[Journal of Peace Research]] |dil=İngilizce |cilt=24 |sayı=4 |tarih=Aralık 1987 |sayfalar=371-372 |ilk=David |son=Gibbs |issn=0022-3433}}</ref> Yeni hükûmete karşı olan bazı kesimler, mevcut hükûmete karşı [[Afganistan Savaşı (1978-günümüz)|ayaklanma]] başlattı.<ref name="Gibbs"/> [[Afganistan]] hükûmetinin isteği sonrasında, 1979 Aralık'ında, [[Sovyetler Birliği]] ülkeye [[Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi|askerî müdahalede]] bulundu.<ref name="Gibbs"/> Afganistan'da yaşanan çatışmalarda Sovyetlere karşı mücadele eden [[mücahit]]leri destekleyen komşu ülke [[Pakistan]] çatışmalar sebebiyle bazı endişeler yaşamaya başlamış, diğer taraftan 3 milyon kadar Afgan mülteci de Pakistan'a sığınmıştı.{{sfnKdş|Nurani|1988|p=51}}

1981'de, [[Birleşmiş Milletler]] tarafından [[Cenevre]] süreci olarak adlandırılan barış girişimleri başlatıldı.{{sfnKdş|Nurani|1988|p=52}} 1983 itibarıyla anlaşma taslağı oluşturulmuş ve Sovyet güçlerinin Afganistan'dan çekilme süreciyle ilgili olan dördüncü madde dışındaki üç maddede anlaşma sağlanmıştı.{{sfnKdş|Nurani|1988|p=52}} Ülkedeki çatışmalar devam ederken, [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri]] [[Mihail Gorbaçov]], 9 Şubat 1988'de yaptığı açıklamada Sovyet güçlerinin on aylık bir periyotta Afganistan'dan çekileceğini belirtti.{{sfnKdş|Nurani|1988|p=53}} 14 Nisan 1988'de, Afganistan ile Pakistan arasında, [[Amerika Birleşik Devletleri]] ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin garantörlüğünde Cenevre Anlaşması imzalandı.{{sfnKdş|Şahi|2008|p=143}} Dört temel maddeden oluşan anlaşmanın maddeleri şu şekildeydi:{{sfnKdş|Şahi|2008|p=143}}

Anlaşmada belirtildiği gibi Sovyet güçlerinin çekilişi 15 Mayıs günü başladı ve 15 Şubat 1989'da tamamlandı.{{sfnKdş|Şahi|2008|p=156}} Sovyet güçlerinin çekilmesinden yaklaşık üç yıl sonra, Nisan 1992'de Afganistan hükûmet devrildi<ref>{{kitap kaynağı |yazar=Yazar kadrosu |başlık=Regional Surveys of the World: Far East and Australasia 2003 |yayımcı=[[Routledge]] |yıl=2002 |dil=İngilizce |isbn=978-1-85743-133-9 |sayfalar=66}}</ref> ve 24 Nisan 1992'de imzalanan [[Peşaver Anlaşması]] ile [[Afganistan İslam Devleti]] kuruldu.<ref>{{dergi kaynağı |başlık=Understanding Pakistan's Pro-Taliban Afghan Policy |ilk=İcaz Ahmed |son=Han |dil=İngilizce |sayfalar=153 |dergi=Pakistan Horizon |tarih=Nisan 2007 |cilt=60 |sayı=2}}</ref>