Babür: Revizyonlar arasındaki fark

Babür Şah,14 Şubat 1483 tarihinde günümüzde [[Özbekistan]] sınırları içerisinde yer alan [[Andican]], [[Fergana]]'da doğdu.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.sscnet.ucla.edu/southasia/History/Mughals/Babar.html |yayıncı=University of California Los Angeles |erişimtarihi=2008-04-02 |çalışma=Manas |başlık=Babar | arşivurl= http://web.archive.org/web/20080515223744/http://www.sscnet.ucla.edu/southasia/History/Mughals/Babar.html| arşivtarihi= 15 May 2008 <!--DASHBot-->| ölüurl= no}}</ref> Babası, Timur'un üçüncü oğlu Miran Şah'ın torunlarından Fergana valisi Ömer Şeyh Mirza,<ref>{{Web kaynağı | alıntı = On the occasion of the birth of Babar Padishah (the son of Omar Shaikh) | url = http://depts.washington.edu/silkroad/texts/rash1.html | başlık = Mirza Muhammad Haidar | yayıncı = University of Washington | çalışma = Silk Road Seattle | erişimtarihi = 2006-11-07 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150416044122/http://depts.washington.edu:80/silkroad/texts/rash1.html | arşivtarihi = 16 Nisan 2015}}</ref> annesi ise [[Cengiz Han]]'in torunlarından [[Yunus Han]]'ın kızı Kutluğ Nigâr Hanım'dır. Doğduğunda Timurlu hanedanı Orta Asya'nın küçük bir bölgesine hükmetmekteydi. Babasının ölümünden sonra 1494 yılında 12 yaşında Fergana'da tahta çıktı. Babür, babasının tahtına oturduğu zaman amcası Semerkant Hanı Sultan Ahmet ve dayısı Taşkent Hanı Mehmet, Fergana’ya hücum etmekteydiler. Babür, babasının kumandanları sayesinde bu tehlikeyi atlattı. Babür 1497 yılında, büyük atası Timur’un başkenti olan Semerkant’ı ele geçirmeyi başardı.<ref name="Afghanistan">{{citeKitap bookkaynağı |title= Afghanistan: A Short History of Its People and Politics |last=Ewans |first=Martin |isbn=0-06-050508-7 |publisher=HarperCollins |month=September | year=2002 |pages=26–7}}</ref> Fakat Özbeklerin Hanı Şeybânî’ye mağlup oldu. 1501'de Semerkant'ı tekrar ele geçirse de 1503'te tekrar Özbeklere bıraktı. Timur'un soyundan gelen hükümdarların idaresindeki küçük devletler [[Özbekler]] tarafından ortadan kaldırılıp Timurluların önemli şehirleri [[Semerkant]], [[Buhara]], [[Herat]], Özbeklerin eline geçip hanedandan olan prensler mirzaların birer birer hayatını kaybetmesi ile Timurlu hanedanından bölgede bir tek Babür kalmıştır. Timur'un mirasına sahip çıkmaya çalışan Babür de, Özbek Hanı Şeybani Han karşısında sürekli mağlup olmaktaydı. Bir keresinde ablasını onun eline bırakıp birkaç sadık adamıyla kaçmak zorunda kalmıştır.

Şeybani Han, 1510 yılında [[Şah İsmail]] tarafından yenilip öldürülünce bölgede doğan boşluk sonucu, Babür ata topraklarını kurtarmak için [[Safevi]]lerin yardımıyla 1512-1513'te Buhara ve Semerkand'ı yeniden ele geçirdi.<ref>{{citeKitap bookkaynağı |title=Merriam-Webster's Encyclopedia of World Religions |last=Doniger |first=Wendy |isbn=0-87779-044-2 |month=September | year=1999 |pages=539 |publisher=Merriam-Webster |accessdate=2006-11-10}}</ref> Şah İsmail'in öğretisi Anadolu'da taraftar toplamasına rağmen Orta Asya'da halk [[Şii]]liği sevmemişti ve büyük tepki göstermişti.<ref>Erdogan, Eralp, "Babür İmparatorluğu’nun Kuruluş Safhasında Şah İsmail ile Babür İttifakı", History Studies, Volume 6 Issue 4, p. 31-39, July 2014</ref>

Babür ise politik bir davranış sergileyerek Özbek hanını mağlup eden Şah İsmail ile ittifakı, eski topraklarını ele geçirmek için bir fırsat olarak görmüştür.<ref>{{citeKitap bookkaynağı |title=The Islamic World in Ascendancy: From the Arab Conquests to the Siege in Vienna |last=Sicker |first=Martin |isbn=0-275-96892-8 |month=August | year=2000 |pages=189 |accessdate=2006-11-10 |quote=Ismail was quite prepared to lend his support to the displaced Timurid prince, Zahir ad-Din Babur, who offered to accept Safavid suzerainty in return for help in regaining control of Transoxiana.}}</ref> [[Sünnilik|Sünni]] olarak yetişmesine rağmen Şah İsmail'e tabi olmuştur. Semerkant'ta kılınan ilk cuma namazında hutbeyi kendi adına değil Şah İsmail ve [[On İki İmam]] adına okutmuş, Şah İsmail'e bağlananlar gibi kırmızı başlık giymiştir. Hatıratında pek bahsetmediği bu yıllarda Şiilik inancının esaslarını kabul etmiş ya da kabul eder gibi görünmüştür.