Din bilimleri: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
[[Dosya:Religious syms.svg|thumb|Bazı farklı
'''Din bilimleri''', [[din]]le [[teoloji]]k bakış açısıyla ve normatif yöntemlerle ve apolejetik (dini savunma) amaçla ilgilenen [[ilahiyat]]ın aksine dinleri sosyal bilimler perspektifinden ve herhangi bir dini veya dinleri apolejetik (savunmacı) gaye gütmeden ve [[ideoloji]]k muhalefet tavrı içine girmeden olgusal temelde araştıran ve analiz eden çeşitli sosyal bilim disiplinlerinin ortak adı. Araştırma Yöntemleri ve metodolojileri farklı olduğundan din bilimleri (''science of religion'' veya Almanca'daki tabirle ''Religionswissenschaft'') ile teoloji (ilahiyat) birbirinden tümüyle olmasa da önemli ölçüde ayrılmaktadır. Bir teolog ile din bilimci arasındaki fark, birinin dini vahiy eksenli anlamaya diğerinin ise bilim perspektifi içinden bir dini veya tüm dinleri anlama ve açıklamaya çalışmasıdır. Hristiyanlıkta üniversitelerin teoloji bölümlerindeki [[Kitâb-ı Mukaddes|Kutsal Kitap]] çalışmaları, misyonoloji (misyon bilimi); İslam'da ilahiyat fakültelerindeki fıkıh, hadis, tefsir, kelam gibi alanlarla, dinleri sosyoloji, psikoloji, antropoloji, tarih gibi sosyal ve beşeri bilimler perspektifinden ele alan [[din sosyolojisi]], [[din psikolojisi]], [[din antropolojisi]] ve [[din fenomenolojisi]] gibi çeşitli alanlar birbirlerinden önemli ölçüde ayrılmaktadır.
== Din
[[Dosya:Max Muller.jpg|thumb|sağ|[[Max Müller]]]]
10. satır:
Farklı dinlere olan bu ilginin tarihi eski de olsa akademik bir disiplin olarak Dini araştırmaların tarihi yenidir. Bir bilim olarak dini araştırmaların on dokuzuncu yüzyılda başladığı söylenebilir. [[Oxford Üniversitesi]]'nde [[karşılaştırmalı dinler]] alanındaki ilk profesör [[Max Müller]] olmuştur. Müller'in bu alanın ilk önemli eserlerinden biri olan kitabının adı "Introduction to the Science of Religion" (Din Bilimine Giriş)tir.
18. ve 19. asırlardaki bilim, biyoloji, kültür ve tarih şeklinde ayrımlaşan bilgi dallarından kültür ve tarih daha sonra yine [[19. yüzyıl]]da "beşeri bilimler" adını almıştır. [[18. yüzyıl]]da [[Almanya]]'da irrasyonel'i yani duygu, arzu ve hayalin rolünü ön plana çıkaran Sturmund Drang hareketi ve [[
Dini fenomen üzerine yoğunlaşan araştırmalar Fransa'ya da sıçradı ve orada College de France'da tesis edilen Dinler Tarihi kürsüsü Albert Reville'e (1826-1906) teslim edildi. [[Ernest Renan]] (1823-1892) bu harekete katıldı. Tiele ekolü çizgisinde bu hareket, dinin tarihi formlarından çok özü üzerine durdu.
18. satır:
Doğmakta olan dinler bilimi, beşeri bilimlerin tarihi-kültürel ekseninde dokümanter bilgi ve teorik açılımlarla bugüne kadar gelişmiştir.
== Din
Farklı disiplinlere mensup bilim adamlarının dinlere getirdiği tanımlar bulunmaktadır. Din tanımlarını genel olarak teolojik, ahlaki, felsefi, psikolojik ve sosyolojik kategoriler altında ele alabiliriz.
42. satır:
Din bilimleri dinin ve dinlerin teolojik metotlar yerine sosyal bilim alanı içinde araştırılması amacıyla Avrupa'da doğmuşlardır. Başlangıçta sosyoloji, antropoloji, tarih gibi çeşitli alanlarda gelişmiş ve uzmanlaşma ile bu dalların alt dalı olarak gelişmesini sürdürmüştür. Örnek olarak din sosyolojisinin kurucusu aynı zamanda sosyolojinin de isim babası olan Auguste Comte'dur. Durkheim ve Weber'in de din sosyolojine katkısı olan eserleri bulunmaktadır.
== Din
Eserlerin orijinallerinin basım tarihleridir.
68. satır:
* [[Mikhail Apostolios]]. İoannis Argyropoulos’un öğrencisi. Ίωνιά adlı eseri [[X. Leo|Papa X. Leo’ya]] göndermiştir.
== Türkiye'de
İslam ülkelerin tarihine bakıldığında farklı dinlere olan ilginin kaynağının oldukça eski tarihlere kadar geri gittiği görülmektedir. Özellikle Hindistan'daki Türk-Moğol hâkimiyeti sırasında Hint dinlerine geniş bir ilgi olmuştur. Harezmli Biruni'nin gittiği Hindistan'da Sanskritçe öğrenip yazdığı Kitab'üt Tahkîk Mâli'l Hind, Hint dini ve kültürü hakkında geniş bilgi veren dikkat çekici eserlerden biridir. Yine Ekber, Hint kutsal metinlerini çevirmiştir ve hatta Din-i İlahi adında farklı dinlerden unsurları bir araya getirdiği senkretik bir hareket ortaya çıkarmıştır.
74. satır:
Türkiye'ye gelince farklı dinlere duyulan araştırma merakının daha az olduğu görülmektedir. İslam diniyle ilgili ilk bilimsel çalışmaların tarihi de oldukça yenidir. Başta [[Ziya Gökalp]] olmak üzere [[Hilmi Ziya Ülken]], [[Erol Güngör]] gibi yazarlar İslam'ın toplumsal yönü üzerine ilk öncü araştırmaları yapmışlar ancak genel olarak İslam ve özelde de diğer dinler üzerine Batı'daki sosyal bilim disiplini içerisinden yapılan araştırmaların çok kısıtlı sayıda kaldığı görülmüştür. Bunun başlıca iki ana sebebi olduğu söylenebilir:
'''1-''' Türkiye'de din bilimlerinin ilahiyat alanı içinde ve ona destek olmak üzere okutulması gerektiği şeklindeki inanç ve düşünce. Bu yaklaşım sebebiyle din bilimleri alanındaki çalışmaların bir kısmı temel yaklaşımları itibarıyla hala ilahiyat çizgisinden ayrılabilmiş değildir.
'''2-''' Dinin ve dinlerin sosyal bilim mantığı içerisinde araştırılmasının önünde duran engellerden diğeri din veya dinlerin ret veya kabul, iman ve inkar şeklindeki ideolojik ve siyasi seçimlerin çerçevesi içerisinden değerlendirilmeye çalışılmasıdır. Söz konusu iki kutuplu yaklaşımın tarihsel, siyasal ve kültürel bazı gerekçeleri olsa bile günümüzün sosyal bilimlerinin ve din bilimlerinin temel mantığının dinlerin kökenlerini araştırmak, bir ''geneology'' çıkarmak değil dinlerin toplum, kültür ve birey ile ilişkisini olgular düzeyinde araştırmak olduğu unutulmamalıdır.
== Yararlanılan
* Cox, James L.; Kutsalı Anlamak, çev. Fuat AYDIN, İz Yayıncılık, İstanbul, 2003.
119. satır:
* [[Ninian Smart]]
== Makale-
* [http://www.geocities.com/dinbilim/Niniandin.html Din ve İnsan Tecrübesi]
* [http://www.geocities.com/dinbilim/Wachdinbilim.html Din Bilimi]
* [http://www.geocities.com/dinbilim/dinbilimtarihce.html Din Bilimlerinin Tarihçesi]
== Türkçe
* [http://www.dinbilimleri.com/ Dinbilimleri Akademik Araştırma Merkezi]
* [http://www.kuantum.gen.tr]
130. satır:
* [http://www.dinlertarihi.com/ Dinler Tarihi]
== Yabancı
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Religious_studies Religious Studies-Wikipedia]
* [http://www.as.ua.edu/ant/Faculty/murphy/419/419www.htm Anthropology of Religion]
| |||