Kul Ali: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nushirevan11 (mesaj | katkılar)
k Sabircan tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Vikiçizer tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
Etiket: Geri döndürme
Sabircan (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
1. satır:
{{Öksüz|tarih=Şubat 2016}}
{{Yazar bilgi kutusu
| adı = Kul Ali قل علی
| resim = |
| resim_boyutu =
31. satır:
| dipnot =
}}
'''Âli Kul Gali''' ([[Tatarca]]: ''قل علی''، ''Qol Ğali'', ''Kul Ali'', ''GulQul Gali'', ''Harezmli Gali'', ''Ali Mihrhocaoğlu'' isimleriyle de billinir) (d. [[1183]] - ö. [[1234]]-[[1240]] arası), 12. yüzyıl sonu 13. yüzyıl başında [[Harezm]] civarında veya [[Volga Nehri|İdil]] boyu [[Bulgar (şehir)|Bulgar ilinde]] yaşamış Türk şair.
 
"''Kıssa-iı Yusuf''"(''قصه یوسف'') “adlı manzum eserin müellifi olarak tanınır. Eserin sonundaki dörtlükte geçen "''Kul Ali''" mahlası ile edebiyat tarihine ile geçmiştir; gerçek adı kesin olarak bilinmez.
 
Kıssa-iı Yusuf günümüze ulaşan tek eseridir. Bu eserin Türk, İran, Arap edebiyatında pek çok kimse tarafından işlenmiş dini kaynaklı ''Yusuf ile Züleyha'' hikayesini anlatan ilk Türkçe eser olması nedeniyle edebiyat tarihinde Kul Ali'nin önemli yeri vardır. Eseri hangi şive ile yazdığı kesin olarak anlaşılamamıştır. [[Tatarlar|Tatar]] edebiyat tarihçilerine göre eser, Tatar edebiyatının başlatıcılarından biridir ve müellifi Kul GaliAli Tatar edebiyatının ilk büyük şairi kabul edilir<ref name=ekitap/> [[1983]]'te doğumunun 800. ve Kıssa-ı Yusuf'un yazılışının 750. yıldönümü [[Moskova]] ve [[Kazan, Tataristan|Kazan]]'da Türk medeniyetinin büyük şöleni kabul ederek kutlanmıştır.<ref name=ekitap/>
 
== Yaşamı ==
Şair hakkındaki bir kısım bilgiler şecerelerde, rivayetlerde ve efsanelerde saklanmıştır.<ref name=ekitap>[http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/12181,kulalipdf.pdf?0 '''Kul Ali''', ''Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi, Erişim tarihi, 10.03.2013'']</ref>
 
Türkmen kaynaklarında Kıssa-ı Yûsuf yazarı, “''Ali Mihrhocaoğlu''” şeklinde geçmektedir.<ref name=Alicin>[http://www.turkishstudies.net/Makaleler/1024674789_11cinali.pdf Ali Cin, '''Karışık Dilli Eserlerden Ali’ni Yusuf ile Züleyha Hikayesi''', ''Turkish Studies, Cilt 5/1, Kış 2010'']</ref> Ali Mihrhocaoğlu, Ortaçağda yaşayan ve eser veren büyük bir Türkmen şairi olarak değerlendirilir. O, Harezm'de yaşayan aşiretlerden birinde dünyaya gelmiş, hayatının kırk yıldan fazlasını Harezm’de geçirmiştir. O devirlerde Ali, [[Urgenç]] medreselerinde müderrislik yapmış; Kıssa-yı Yûsuf adlı eserini 1233 yılında 50 yaşında iken tamamlamıştır.
 
Tatar kaynaklarına göre ise Kul Ali, İdil-Çuman bölgesinde dünyaya gelmiş ve Bulgar devleti şehzadelerinden Abdullah Bey’in torunudur.<ref name=Alicin/> Harezm’de okumuş ve uzun yıllar ders vermiştir. Harezm ve Urgenç’e [[Moğol istilası|Moğol istilâları]] başlayınca Kırgız bozkırlarına göçmüş ve bir süre sonra da ata yurdu olan Zey’e geçmiştir. Kul Ali, Moğollara karşı yapılan savaşta hayatını kaybetmiştir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kul_Ali" sayfasından alınmıştır