Abdülmecid Efendi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Ulam özelleştirme |
→Sürgün edilmesi: kaynakça eklendi, footnote added. |
||
60. satır:
=== Halifeliği ===
Saltanatı elinden alınan ve "''ihanet-i vataniyye''" ile ithamına karar verilen Vahdettin’in, 16-17 Kasım 1922 gecesi bir İngiliz zırhlısı (HMS ''Malaya'') ile Türkiye’yi terk etmesi üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi Hilafet makamının boşaldığına hükmetti.<ref>İdris Yücel, "[https://www.academia.edu/38112051/FRANSIZ_BELGELER%C4%B0NDE_SON_HAL%C4%B0FE_ABD%C3%9CLMEC%C4%B0D_VE_T%C3%9CRK%C4%B0YE_DE_H%C4%B0LAFET%C4%B0N_KALDIRILMASI Fransız Belgelerinde Son Halife Abdülmecid ve Türkiye'de Hilafetin Kaldırılması"], Atatürk Yolu Dergisi, Sayı 61, Güz 2017.</ref> Meclis, 18 Kasım’da yapılan tartışmaların ardından 19 Kasım 1922 günü halifelik için seçim yaptı. Seçime katılan 162 mebustan 148’inin oyu ile Abdülmecit Efendi halife seçildi. Oylamada dokuz milletvekili çekimser kalmış; II. Abdülhamid’in şehzadelerinden Selim ve Abdürrahim efendilere beş oy verilmişti.<ref name=ayse>[http://arsiv.taraf.com.tr/yazilar/ayse-hur/bir-zamanlar-halifelik-vardi/10343/ Ayşe Hür, '''Evvel Zaman İçinde Halifelik Vardı''', ''Taraf gazetesi, 07.03.2010'']</ref>
TBMM’nin kararını Abdülmecit Efendi’ye tebliğ etmek üzere [[Ahmet Müfit Kurutluoğlu|Müfid Efendi]] başkanlığında kura ile seçilmiş 15 kişilik heyet İstanbul’a gönderildi.<ref name=ayse/> 24 Kasım 1922 günü [[Topkapı Sarayı]]’ndaki [[Hırka-i Şerif Dairesi]]’nde biat töreni gerçekleşti. İlk defa Arapça yerine Türkçe dua edildi. Cuma namazı için gidilen [[Fatih Camii]]’nde, yeni halife adına Müfid Efendi tarafından ilk defa Türkçe hutbe okundu. "''Küçük cihaddan büyüğüne döndük''" mealindeki hadis-i şerifi konu alan hutbede, "büyük cihad" cehalete karşı savaş diye yorumlandı. Yeni halife İslam alemine bir beyanname neşrederek kendisini seçen meclise teşekkür etti.<ref name=tdv>[http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c01/c010313.pdf Cevdet Küçük, '''Abdülmecid Efendi''', ''Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi'']</ref>
69. satır:
=== Sürgün edilmesi ===
Karar Abdülmecit Efendi’ye İstanbul Valisi [[Ali Haydar Yuluğ|Haydar Bey]] ve Polis Müdürü Saadettin Bey tarafından bildirildi. Abdülmecid ve ailesi halkın galeyana gelmemesi için ertesi sabah, saat 5.00’te gizlice [[Dolmabahçe Sarayı]]’ndan alınarak otomobil ile [[Çatalca]]’ya götürüldüler. Burada bir süre Rumeli Demiryolları Şirketi’nin amiri tarafından ağırlandıktan sonra Simplon Ekspresi’ne (eski Şark Ekspresi) bindirildiler.<ref>İdris Yücel, "[https://www.academia.edu/38112051/FRANSIZ_BELGELER%C4%B0NDE_SON_HAL%C4%B0FE_ABD%C3%9CLMEC%C4%B0D_VE_T%C3%9CRK%C4%B0YE_DE_H%C4%B0LAFET%C4%B0N_KALDIRILMASI Fransız Belgelerinde Son Halife Abdülmecid ve Türkiye'de Hilafetin Kaldırılması"], Atatürk Yolu Dergisi, Sayı 61, Güz 2017.</ref>
Abdülmecid Efendi [[İsviçre]]’ye vardığında, o ülkenin kanunlarına göre birden fazla eşlilerin ülkeye girmesine izin verilmediği gerekçesi ile sınırda bir süre alıkonuldu ancak bu gecikmeden sonra ülkeye kabul edildi.<ref>Lord Kinross, ''The Rebirth of a Nation'', Kasım 1966, Sayfa 386, Amerikan Neşriyatı Bürosu için özel basım (ISBN bilgisi yoktur).</ref> Bir süre İsviçre’de [[Leman Gölü]] kıyısındaki ''Büyük Alp Oteli''’nde kaldıktan sonra Ekim 1924’te Fransa’nın [[Nice]] kentine geçti ve ömrünün geri kalanını orada tamamladı.<ref name=butundunya>[http://www.butundunya.com/pdfs/2011/02/077-084.pdf Cengiz Özakıncı, '''Haremde Beethoven, Sarayda Goethe: Son Halife Abdülmecid Efendi''', ''Bütün Dünya dergisi, Şubat 2011'']</ref>
| |||