Racova Muharebesi: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
düzeltme AWB ile |
||
28. satır:
'''Racova Muharebesi''' veya '''Vaslui Muharebesi''' ([[Rumence]]: Podul Înalt), [[10 Ocak]] [[1475]]'te [[Boğdan Prensliği]] komutanı [[III. Ştefan]] ile [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] komutanı [[Hadım Süleyman Paşa (Rumeli beylerbeyi)|Hadım Süleyman Paşa]] arasında yapılmıştır. Hadım Süleyman Paşa zamanın Rumeli beylerbeyiydi. Savaş, Podul Înalt (Yüksek Köprü) ile Vaslui kenti arasında Racova adı verilen bir ovada Boğdan'da yapılmıştır. Bu bölge günümüzde [[Romanya]] sınırları içerisindendir. Osmanlıların kuvvetleri, 40.000 Boğdanlı askerle karşılaştı. Boğdan kuvvetlerinde takviye birlikler de yer alıyordu. Adları Kronika Polska olan bu birlikler 40.000 kişilik Boğdan ordusunu desteklediler.<ref>''Kronika Polska'' 40,000 [[Boğdan]] askerinden; ''Gentis Silesiæ Annales'' 120,000 Osmanlı askerine karşılık "40,000'den az" Boğdan askerinden; [[III. Ştefan]]'in Hıristiyan ülkelere [[25 Ocak]] [[1475]]'te gönderdiği mektup 120.000 [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] askerinden bahsetmektedir. Ayrıntılı bilgi için bakınız: ''The Annals of Jan Długosz'', p. 588;</ref>
III. Ştefan Boğdan galibiyetini [[Haçlılar]]ın Müslümanlara karşı ilk büyük galibiyeti olarak nitelendirmiştir {{
== Savaşın Nedeni ==
34. satır:
Ştefan ve [[II. Murat]] arasındaki [[Besarabya]] gerginliği savaşa neden olmuştur. Tarihi bir bölge olan Besarabya, önceleri başka topluluklara daha sonraysa Boğdanlılara ait olmuştur. Boğdan bölgeyi [[1420]]'ye kadar savunmuştur. Eski ticaret yolu üzerinde olduğundan rağbet gören bir bölgeydi.
[[Lehistan]] ve [[Macaristan]] da şehri(?) almaya çalışmışlardır, ancak başarılı olamamışlardır. Osmanlılar, politik ve ticari nedenlerle şehre sahip olmak zorundaydılar{{
[[1448]]'de, [[2. Petru]] [[Erdel]]'i yönetme yetkisi aldı. Bu olay, Macaristan'ın [[Karadeniz]]'e çıkabilmesi için fırsat oldu. [[II. Bogdan]]'ın [[1451]]'de suikaste uğramasının ardından kardeşi [[Petru Aron]], ülkede iç savaş başlattı. 2 lider vardı: Aron ve Alexandru. Bogdan'ın oğlu Ştefan, Boğdan'ı kurtardı. [[1451]]'de Macarlar Türklerle barış imzaladı. [[János Hunyadi]] Boğdan'ı Osmanlı işgalinden korumak için Boğdan'a yardımcı oldu. [[1453]]'te [[İstanbul'un fethi|İstanbul'un düşüşü]] ile Osmanlılar Boğdan'ya ültimatom verdi. Nedeni Boğdan'yı vergiye bağlamaktı. 2 yıl sonra, [[5 Ekim]] [[1455]]'te Aron 2000 dükalık ilk Boğdan vergisini yolladı.
44. satır:
[[Dosya:Gentile Bellini 003.jpg|thumb|[[Fatih Sultan Mehmet]]'in [[Gentile Bellini]] tarafından yapılmış portresi.]]
[[II. Mehmed|Fatih Sultan Mehmet]], Rumeli beylerbeyi Süleyman Paşa'ya Boğdan'ya saldırılar yapılmasını emretti. Arnavutlukta gerekli kuvvetler toplandı. Boğdan'a gidene kadar yeni takviye birlikler edinildi. Süleyman, Boğdan kuvvetlerini yendikten sonra Lehistan'ya gitmeyi düşünmüştü{{
[[Dosya:Humorstefan.jpg|sol|thumb|Büyük Ştefan — Humor Manastırındaki 1473 ''İncil'' indeki minyatürden detay]]
=== Boğdanlılar ===
Stephan batıdan büyük bir kuvvet yardımı yapılacağını umuyordu. Daha çok da Müslümanlara karşı savaşıldığından [[Papa]]'dan yardım bekliyordu. Ancak Papa'dan beklediği yardımdan hayli az aldı{{
== Savaşın Gelişimi ==
60. satır:
[[10 Ocak]] Salı sabahı savaş başladı. Sisli bir hava vardı. Ştefan toplarla köprünün olduğu yeri topa tuttu. Yaya birlikler ve okçular ormandaydı. Onlarla beraber Boyar süvariler ve hafif süvarilerde vardı.
Boğdanlılar ilk hareketi yaptı ve bandoyu savaş alanına yöneltti. Süleyman Paşa böylece ormanda bir ordunun saklı olduğunu anladı. Boğdan ve yerli birlikler Osmanlı saldırısı karşısında geri çekilme emri almışlardı. Süleyman Paşa saldırılmasını emretti ki bu büyük hataydı{{
Osmanlı ordusu topa tutulmamak için dağılmıştı.Hazırda bekleyen Boğdan yerli birlikleri 5000 kişi olarak dağılan 7000 kişilik yeniçeri grubunu buldu.Savaşın kaybedildiğini anlayan sipahi komutanları geri çekilirken Süleyman Paşa süvarileri kaybetmemek için piyade birlikleri Boğdan cephesine saldırttı.
92. satır:
** Murianus, Mathaeus. Letter to [[Leonardo Loredano]], written on December 7, 1502
** Orudj bin Adil and Şemseddin Ahmed bin Suleiman Kemal paşa-zade. The Chronicles of the Ottoman Dynasty
** Pasha, Lütfi. The Chronicles of the House of Osman (Tevarih-i al-i Osman){{
** [[Sa'd al-Din]]. Crown of Histories (Tadj al-tawarikh)(?){{
** Ştefan the Great; letter of January 25, 1475
** Stryjkowski, Maciej. Kronika Polska
|