İran: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + deneme amaçlı değişiklik
Değişiklik özeti yok
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
197. satır:
 
== Kültür ==
İran'ın kültürü [[İslâm]] dini ve geleneksel [[Türkler|Türk]], [[Fars]] ve [[AraplarLurlar|ArapLur]] kültürü etrafında biçimlenmiştir. Buna karşın, İran'ın çeşitlilikler içinde yüksek bir kozmopolit toplum ve canlı bir kültüre sahiptir. [[İslâm]] etkisi [[Türkler|Türk]], [[Fars]] ve [[AraplarLurlar|ArapLur]] kültürünün müzik, giyim, mutfak ve yaşam tarzında görülebilmektedir.
 
=== İran mutfağı ===
[[Fars]], [[AraplarLurlar|ArapLur]] ve [[Türkler|Türk]] mutfağı tutulmakta olup, ülkenin her yerinde [[döner]] lokantalarından İran otellerinin lüks lokantalarına kadar her yerde bulunabilmektedir. Hızlı yiyecekler, [[Fars]], [[AraplarLurlar|ArapLur]], [[Türkler|Türk]] ve [[Avrupa|Batı]] mutfakları da çok popüler olup, geniş miktarda bulunabilmektedir. [[Fars]], [[Araplar|Arap]] ve [[Türkler|Türk]] mutfağı birbirleriyle binlerce yıllık etkileşimle günümüze gelmiş gayet zengin ve farklı bir mutfaktır. Mutfağın temel malzemeleri kuzu eti, yöresel baharatlardır, pirinç ve bulgurdur. Bu nedenle İran mutfağı ağır yemeklerden oluşur. Mutfağın temel bileşenleri [[Kebap]]<nowiki/>lar, [[lahmacun]]<nowiki/>lar, etli yemekler ve hamurlu tatlılar olup, Dünya'nın her yerinde tanınmakta ve tercih edilmektedir. [[Fast food|Fast-Food]] tarzı Batı kültürünün de arttığı bu devirlerde, [[fast-food]] ile yarışabilir hızlı hazırlanabilen bir mutfaktır.
 
 
=== Giyim ve kurallar ===
İran'da giyim bakımından bir zorlayıcılık yoktur. İnsanlar istedikleri kıyafeti giyebilmektedirler örneğin: yöresel kıyafetler veya batı tarzı kıyafetler. İran'da insanların birçoğu yöresel [[AraplarLurlar|ArapLur]] kıyafeti olan [[kandura]] ve [[Kürtler|Kürt]] kıyafeti giyerler.{{Kaynak belirt}} Bu giyim biçimleri, İran'ın çok sıcak ve nemli veya çok soğuk olan iklimine göre degişmektedir. Ama kadınlar başlarına; tülbent, eşarp veya şal takmak zorundadır.{{Kaynak belirt}}
 
== Toplum yapısı ==
Satır 282 ⟶ 283:
''Bu bizim için büyük bir korku kaynağı idi. Doğudaki lejyonlarımız için Sâsânî Krallığı o kadar ürkütücüydü ki çok azı onlarla savaşmak istiyor geri kalanlar ise savaşma konusunda tamamen isteksiz davranıyordu.''.<ref>Arthur Cotterell, ''From Aristotle to Zoroaster: An a to Z Companion to the Classical World''. 1998. ISBN 0-684-85596-8, p. 344–345, Free Press</ref>}}
 
Part ve daha sonra Sâsânî devrinde [[İpek Yolu]] üzerindeki ticaret [[Çin]], [[Mısır]], [[Mezopotamya]], İran, [[Hindistan]] ve [[Roma]] medeniyetlerinin gelişmesinde önemli rol oynamıştır ve modern Dünya'nın temellerinin atılmasına yardımcı olmuştur. Partlılardan geriye kalan kalıntılar bazı açılardan klasik Yunan etkileri taşır ve çoğunlukta kendi oryantal anlayışlarını sergiler; "Part sanat ve yaşamını ifade eden kültürel farklılığın" açık bir ifadesi olarak.<ref>''Persians: Masters of Empire'', 1995, ISBN 0-8094-9104-4, p. 134, Time-life Books</ref> Partlılar, Avrupa [[Romanesk mimari]]sini andıran ve muhtemelen bu mimariyi etkilemiş olduğu [[Tizpon]]'da örnekleri görülen Part stili mimari tasarımların yaratıcılarıydılar.<ref>''Persians: Masters of Empire'', 1995, ISBN 0-8094-9104-4, p. 138, Time-life Books</ref><ref>''"Even the architecture of the Christian church, with its hallowed chancel seems inspired by the designs of [[Mithra|Mithraic]]ic temples"''. [[Abbas Milani]]. ''Lost Wisdom''. 2004. Mage Publishers, p. 13. ISBN 0-934211-90-6</ref> Sâsânîlerin yönetiminde İran [[Çin]] ile ilişkilerini geliştirdi, Sâsânî [[sanat]]ı, [[müzik|müziği]] ve [[mimarlık|mimarisi]] büyük atılım gerçekleştirdi ve [[Nizip Okulu]] ve [[Gundeşapur Akademisi]] gibi dünya çapında tanınan bilim ve araştırma merkezleri oluşturuldu.
 
Bu dönemde batıda Hıristiyanlığın, doğuda Budizm ve Manicilik gibi dinlerin yayılması sonucunda [[Zerdüştlük]] İran birliğinin sağlamlaştırılması için ulusal bir devlet dini olarak örgütlendi. Ayrıca yine bu dönemde yazılı kültüre geçilmiştir. Kutsal metinlerin derlenmesinden oluşan enderzler, Zerdüştlüğün kutsal kitabı olan [[Avesta]], dini ya da din dışı gelenekler ve İran'ın ulusal destanı sayılan Şehname bu dönemde kaleme alınmıştır. MS 630'larda başlayan Müslüman Arap akınları Sâsânî egemenliğine 651 yılında son vermiş ve İslâmiyet'i İran'da yaymıştır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İran" sayfasından alınmıştır