Plütark: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Felsefe eseri: düzeltme AWB ile |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
||
40. satır:
Plutarkhos bilgisiyle kültürüyle öz Yunan varlığını temsil ettiği için İmparatorluk sarayında bile saygı kazanmıştı. İmparator [[Trojan]] ona konsularis rütbesini vermiş ve Akhaia valilerine gönderdiği bir buyrukta eyaletin yönetiminde Plutarkhos'un öğütlerini dinlemelerini istemiştir. [[Hadrianus]] ise Plutarkhos'u Akhaia eyaleti için procurator yaparak onu ödüllendirmiştir.
Plutarkhos yüksek mevkilerdeki Romalılarla yakından ilişki kurmasına ve Roma'da onur kazanmasına rağmen kendi şehrine ve bölgesinin basit yaşayışına bağlılığını kaybetmemiştir. Roma'yla kuzey İtalya'dan başka ancak Mısır ile Anadolu'da seyahat yapmıştır. Sart ve Efes'
MÖ 7O'de Plutarkhos Cheronea'li Timossena adında bir kadınla evlilik yaptı. Bazı yorumcular bu evliliğin Eros'a ciftin yaptığı bir kurbandan sonra yapılmasına gelinin ailesini evlilik aleyhinde olduğunu çıkartmaktadırlar. Bu evlikten dördü erkek 5 çocukları oldu. Bunlardan 2 erkek ve 1 kız çocukları çocukken öldüler. Yasayan çocuklarını adlarını Autobulo ve Plutarch olduğu bilinmektedir. Timossena adli kızı olduğu zaman Plutarkhos'un karısına ölen kızını öven ve karısının yasını paylaşmak için yazdığı bir mektup denemelerinin arasında zamanımıza kadar gelmiştir. Timossena'nin kocasına çok bağlı kültürel bakımdan güçlü bir kadın olduğu bilinmekte ve kendinin de Aristilla'ya ithaf edilmiş lüks maddelere karsı sevgi hakkında bir denemesi bulunmaktadır.
68. satır:
Plutarkhos'un zamanımızda elimizde bulunan yazmalarının bazılarında ''Paralel Yaşamlar'' yazmasına ek olarak; bazen ''Moralia'' adliıeserine ek olarak, Roma İmparatorlarından [[Galba]] ve [[Otho]]'nun yaşam hikâyeleri bulunmakta ve bazı yazmalarda ise bunlarla beraber ''Damascasius'' adlı Romalı tarihçinin yazmış olduğu İmparator [[Tiberius]] ve [[Neron]] yaşamlarını anlatan parçalar bulunmaktadır.
Bunların Plutarkhos'un ana eseri olan ''Paralel Yaşamlar'''in bir kısmı olmadığı; bu eseri yazmadan önce hazırlanmış olduğu ve İmparator [[Caesar Divi Filius Augustus|Augustus]]'
=== Paralel Yaşamlar ===
84. satır:
== Eserlerinin modern çağlarda önemi ==
Avrupa'da uzun suren karanlık orta cağlarda ve özellikle 1054'te Hıristiyan Kilisesi'nin Katolik ve Ortodoks olarak tümüyle bölünmesinden sonra Plutarkhos'un eserleri Ortodoks Kilisesinin anadili olan Yunanca olduğu için ancak Bizans'
<!--
Con l'avanzare del [[Medioevo]] cristiano e lo [[scisma d'Oriente]] che nel 1054 separò la [[chiesa greca]] da quella [[chiesa latina|romana]], l'opera di Plutarco, che scriveva in [[Lingua greca|greco]] di etica, fu quasi dimenticata nell'occidente cristiano.
I suoi scritti cominciarono a riaffiorare nel [[XIV secolo]], con la ripresa dei contatti tra intellettuali latini e orientali e furono tradotti in latino o in volgare tra il [[XV secolo|Quattrocento]] e l'inizio del [[XVI secolo|Cinquecento]], periodo di straordinaria avidità e vivacità intellettuale che fu chiamato [[umanesimo]].
-->
Plutarkhos 1559'da Fransız yazar Jacques Amyot'un Fransızcaya tercümesi ile tekrar popüler olmaya başladı. Fransız yazarı [[Montaigne]] düşüncelerine en önemli tesirin (genç Senecca eserleri yanında) Amyot'un Plutrakhos'un eserinin cevirmiş olduğunu ifade etmiştir. 1579da bu Fransızca tercümenin İngilizce'ye tercümesi Thomas Nashe tarafından yayınlanmıştır. Bu eser İngilizce edebiyatına o zamandan beri büyük etkilerde bulunmuştur. Örneğin, 16. yüzyıl büyük İngiliz tiyatro yazarı [[William Shakespeare]] yazdığı büyük trajedilerden [[Julius Caesar]], [[Coriolanus]] ve [[Antonius]] ve [[Kleopatra]] adlıların uyarlama kaynağı doğrudan doğruya Plutarkhos'un ''Paralel Yasamlar'' eseridir. Amerikan yazarı [[Ralph Waldo Emerson]] Plutrakhos'un gemcisin en büyük yasam öyküsü yazarı olduğunu ve her cağda yeni okuyucular tarafından tekrar keşfedileceğini bildirmiştir. 17. ve 18. yüzyıllarda Alman edebiyat hayatında çok büyük etkileri olmuştur. Almanya'da 18. yüzyılın sonlarında gelişen [[Sturm und Drang]] akımı, özellikle [[Franz Schiller]], Plutarkhos'
Türkçeye ''MEB Yunan Klasikleri'' dizisinde Nilüfer (Bayar) Gürsoy ve Ayşe (Önsay) Sarıgöllü tarafından ''Yasamlar'' adi ile çevrilmiş; Georg Rohde girişiyle ve "Dünya Klasikleri Dizisi: 56" olarak yayınlanmıştır. Sonra bu çeviri değiştirilerek tekrar "Aydınlanma Kitaplığı" çerçevesi altında basılmış ve İnternette bir kısmı konulmuştur.<ref>Bakiniz [http://www.mcuma.com/ekitap/000056/000001.php] (Erişme tarihi:24.06.2009) ''Türkçe Kitap Sandığı'' adlı bir Internet Sitesinde XXI. deneme ve Lysandros-Sulla yaşam karşılaştırılması verilmiştir.</ref>
| |||