Bilim: Revizyonlar arasındaki fark

{{Seçkin madde}}

[[Dosya:Magnet 4.jpg|thumb|275px|sağ|[[Sıvı]] [[azot]]la (nitrojen) soğutulmuş yüksek-ısılı [[süperiletken]]in üzerinde asılı duran bir [[mıknatıs]].]]'''Bilim''' veya '''ilim'''<ref>[http://www.tdk.org.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.502a49d229d641.25701187 "İlim". ''TDK Güncel Türkçe Sözlük''. Türk Dil Kurumu.] URL erişim tarihi: 19 Mayıs 2008.</ref>, [[fizik]]i ve [[doğa]]l [[evren]]in yapısının ve [[Hareket (fizik)|hareket]]lerinin birtakım [[Bilimsel yöntem|yöntemler]] ([[deney]], [[düşünce]] ve/veya [[gözlem]]ler) aracılığıyla [[Bilimsel sınıflandırma|sistematik]] bir şekilde incelenmesini de kapsayan entelektüel ve pratik çalışmalar bütünüdür.<ref>{{Oxford|science}}</ref> Bilim; neden, [[merak]] ve amaç besleyen bir olgu olarak günümüze kadar birçok alt dala bölünmüş, insanların daha iyi yaşam koşullarına kavuşmasına, bilinmeyen olguları bulmasına ve yeni şeyler öğrenmesine önayak olmuştur. Tüm bilim dalları evrenin bir bölümünü kendine konu olarak seçer, deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışır.<ref>[http://www.tdkterim.gov.tr/?kelime=bilim&kategori=terim&hng=md. ''TDKBilim ve Sanat Terimleri Ana Sözlüğü''. Türk Dil Kurumu.] URL erişim tarihi: 16 Ekim 2010.</ref> Bilim; temelleri sanat tarafından atılmış, her aşamada sanat ve yaratıcılıkla beslenerek insanların hayat koşullarını iyileştirmek için yapılan çalışmaların bütünüdür. [[Albert Einstein|Einstein]] bilimi, ''her türlü düzenden yoksun duyu verileri ile düzenli düşünceler arasında uygunluk sağlama çabası,''<ref>[[Albert Einstein]] 'The Fundamentals of Theoritical Physics' Science 91-1940</ref> [[Bertrand Russell]] ise ''gözlem ve gözleme dayalı akıl yürütme yoluyla dünyaya ilişkin olguları birbirine bağlayan yasaları bulma çabası''<ref>[[Bertrand Russell]] 'Religion and Science'</ref> olarak tanımlar.

 

Filozof [[Francis Bacon]] da bilimlerin tasnifi konusuna değinmiş, bilimleri sınıflandırırken aralarında ilişki kurduğu insanî yeteneklerle (''"human faculties"'') temel almıştır. Buna göre üç temel insanî yetenek "[[hafıza]]", "[[hayal gücü]]" ve "[[akıl]]"dır. Hafıza tarih bilimlerine denk gelirken, hayal gücü poetik bilimlere akıl ise felsefeye denk gelmektedir<ref name="db">[http://www.db.dk/bh/Core%20Concepts%20in%20LIS/articles%20a-z/classification_of_the_sciences.htm "Classification of the sciences".] URL erişim tarihi: 21 Mayıs 2008.</ref>. Ele aldığı temeller sebebiyle Bacon'un tasnifi [[psikoloji]] bazlı bir tasnif olarak yorumlanmıştır<ref name="db" />. Bacon'un ayrımı daha sonraları ortaya çıkan [[ansiklopedik]] çalışmaların yanı sıra bilim tasnifi çalışmalarında da etkili olmuştur; örneğin Fransız ansiklopedistler (geleneği) Bacon'un tasnifini kullanmıştır<ref name="db" />.

 

 

Bugün genel geçer kabul gören bir bilim sınıflaması (yani bilimlerin tasnifi) yoktur<ref name="db" />; nitekim bazı filozoflar bilim sınıflaması fikri açısından çeşitli sorunlar olduğunu öne sürmüştür<ref name="db" />. Bilimlerin sınıflandırılması üzerine çalışmalar ve ilgi de 20. yüzyılın başlarında büyük ölçüde sona ermiştir<ref name="db" />. Bilimin öğretilmesinde ve üretilmesinde, idarî birimlerin ayrıştırmasında çağdaş üniversitelerde genelde birkaç ana dal belirlenir ve ilgili bilimler bu dalların altında çalışılır: fen bilimleri, sosyal bilimler, teknoloji (ki buna genelde mühendislik de dahil edilir) ve sanat ile beşerî bilimler; sıklıkla tıp da kendi başına bir dal olarak bu dallaşmada yer alır<ref name="db" />.