II. Dünya Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Midway: düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
103. satır:
 
== Savaş öncesi olaylar ==
[[Dosya:German losses after WWI.svg|thumb|leftsol|150px|[[I. Dünya Savaşı]]ndan sonra [[Almanya]]'nın kaybettiği topraklar haritası ]]
[[Dosya:Anti-Comintern Pact signing 1936.jpg|thumb|150px|Japonya Berlin Büyükelçisi [[Kintomo Mushanokōji]] ve Almanya Dışişleri Bakanı [[Joachim von Ribbentrop]] [[Anti-Komintern Paktı]]nı imzalarken]]
[[Dosya:Испанская 11 интербригада в бою под Бельчите. 1937.jpg|thumb|leftsol|234x234px|11. [[Uluslararası Tugaylar|Uluslararası Tugaya]] bağlı [[T-26]], İspanya'da Belchite yakınında (Eylül, [[1937]])]]
[[Dosya:Attacking the Gate of China02.jpg|thumb|150px|[[Çin Cumhuriyeti]]nin başkenti [[Nankin]]'in Çonghua kapısına saldıran Japon zırhlı araçlar ([[12 Aralık]] [[1937]] saat 12.10)]]
 
143. satır:
 
=== Alman-Sovyet Paktı ===
[[Dosya:MolotovRibbentropStalin.jpg|thumb|rightsağ|150px|İmzalayan [[Vyaçeslav Molotov|Molotov]], arkada [[Ribbentrop]] ve [[Josef Stalin|Stalin]] ([[23 Ağustos]] [[1939]], [[Moskova]])]]
{{ana|Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı}}
 
159. satır:
=== Polonya ===
[[Dosya:Second world war europe animation small.gif|küçükresim|16560px|II. Dünya Savaşı'nın gelişim süreci]]
[[Dosya:Schleswig Holstein firing Gdynia 13.09.1939.jpg|thumb|leftsol|200px|[[1 Eylül]] [[1939]] sabah saat 4.45'te Westerplatte'yi bombalayan Alman [[SMS Schleswig-Holstein (1906)|Schleswig-Holstein]] zırhlısı.]]
[[Dosya:Alman işgali haritası.png|320px|küçükresim|[[Nazi Almanyası|Almanya]]'nın 1938-1942 yılları arasında Avrupa'da işgal ettiği ülkeler.]]
[[Dosya:Edward Rydz-Smigly.jpg|küçükresim|sol|150px|[[Edward Rydz-Śmigły]]]]
189. satır:
=== Kuzey Avrupa ===
{{ana|Norveç'in istilası}}
[[Dosya:Erich Raeder.jpg|thumb|150px|leftsol|"Weserübung" Harekâtı'nın sorumlularından [[Büyükamiral]] [[Erich Raeder]]]]
[[Dosya:German cruiser Blücher sinking.jpg|thumb|150px|Alman Kruvazör ''Blücher'', Norveç Ordusu'na ait Oscarsborg Müstahkem Mevkii'nin top ateşi ve torpido saldırısının sonucu batmak üzereyken ([[9 Nisan]] [[1940]])]]
 
198. satır:
==== Benelux ve Fransa Savaşları ====
{{ana|Fransa Seferi}}
[[Dosya:British prisoners at Dunkerque, France.jpg|thumb|leftsol|150px|[[Dunkerque]]'da esir düşen Britanya ve Fransa askerleri (Haziran 1940)]]
[[Dosya:Bundesarchiv Bild 183-H01757, Erich von Manstein.jpg|thumb|150px|Fall Gelb (''[[Sarı Durum]]'': Benelux'a saldırı) ve Fall Rot (''[[Kırmızı Durum]]'': Fransa'ya saldırı) planlayan Tümgeneral [[Erich von Manstein]]]]
[[Dosya:Hitler Paris.jpg|thumb|leftsol|150px|Hitler'in Paris ziyareti (solda [[Albert Speer]], sağda Walter Frentz, [[23 Haziran]] [[1940]], [[Palais de Chaillot]], [[Paris]])]]
[[Dosya:Hitler and german-nazi officers staring at french marechal foch statue june25 1940.png|thumb|150px|[[Adolf Hitler|Hitler]] ve generalları, [[Compiegne ormanı]]nda tarihî vagonda ateşkes imzalamadan önce Mareşal [[Ferdinand Foch]]'un heykeline bakarken]]
 
209. satır:
==== Britanya Savaşı ====
{{ana|Britanya Savaşı|Denizaslanı Harekâtı}}
[[Dosya:LondonBombedWWII full.jpg|thumb|leftsol|150px|[[Londra]], 1940]]
[[Dosya:Bundesarchiv Bild 183-R93434, Albert Kesselring.jpg|thumb|150px|Britanya Savaşında Alman hava filolarını komuta eden [[Mareşal]] [[Albert Kesselring]]]]
Fransa'nın savaş dışı kalmasıyla Almanya'nın karşısında tek bir düşman kalıyordu: Birleşik Krallık. 19 Temmuzda Hitler, Birleşik Krallık'a barış teklifinde bulundu; ancak Londra bu teklifi şartsız olarak reddetti. Böylesine bir barış, Almanya'nın kıta üzerindeki hakimiyetini tanıması demek oluyordu. Ayrıca Almanya'nın tüm kuvvetlerini doğu cephesine kaydırmasına imkan veriyordu. Bu red üzerine Hitler, Birleşik Krallık'ı da barış masasına oturmaya zorlamak, gerekirse istila etmek için [[Britanya Savaşı]]nı başlatmıştır. Hitler, İngiliz filosunu imha etmek ya da felce uğratmak konusunda pike bombardıman uçaklarına güveniyordu. Britanya Savaşı, Almanya tarafından, Britanya'nın istilası için hazırlanmış olan [[Denizaslanı Operasyonu]]'nun hazırlık evresi olarak düşünülmüş olup, [[Kraliyet Hava Kuvvetleri|RAF]]'ın (İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri) imhasını amaçlamaktadır ve esas olarak [[Luftwaffe]] (Alman Hava Kuvvetleri) tarafından yürütülmüştür. 8 Ağustosta Goering hava kuvvetlerine hücum emri verdi; ancak Alman uçakları Birleşik Krallık'ta ümit etmedikleri kahramanca bir müdafaayla ve tanımadıkları bir silahla karşılaştılar. Bu yeni silah radardı. Bu yeni aletle İngilizler, Birleşik Krallık'a doğru yola çıkan Alman uçaklarınıın yerlerini ve istikametlerini çok önceden keşfedebiliyorlardı. İngiliz hava filosunu savaş dışı bırakmayı hedef alan Alman uçakları, her hücumdan ağır kayıpla dönüyordu. Bu durum karşısında Almanya, İngiliz hava ve deniz üslerini ve endüstri merkezlerini hedef almaya başladı. 6 eylülde Alman saldırısı, Londra üzerine toplandı. Londra bir ay boyunca her gün bombalandı. Bu bombardımanlar sırasında 14.000 kişi ölmüş, 20.000 kişi yaralanmış olduğu düşünülmektedir. İngiliz havacıları, Alman uçaklarına, Londra'da yarattıkları cehennemi çok ağır bir şekilde ödetti. RAF'ın sert direnci karşısında Luftwaffe, Goering'in emriyle 7 Ekim'de geri çekilmek zorunda kalmış ve harekât başarısız olarak sona erdirilmiştir. Bu savaşta, RAF 700 uçak kaybetmesine karşın, Luftwaffe'nin kaybı 3000 uçağı geçiyordu. Londra savaş süresınce her gün bombardımana tutuldu. Ekimde şehre atılan bomba sayısı 10.000, kasımda ise 7500 olarak tespit edilmiştir. Aralık ayında şehirde büyük hasarlar oldu; 1941 yılı başında [[Coventry]]'de ayakta kalmış tek bir duvar yoktu. Ama buna rağmen Hitler, partiyi kaybetmişti. Napolyon gibi o da, hayatının en tehlikeli kumarını oynamak ve Birleşik Krallık ile bir ölüm-kalım savaşına girişmek zorundaydı. Böylece mücadele, karayla denizin çarpışması olarak bir başka cephede yeniden başlıyordu.
 
== Kuzey Afrika Cephesi ==
[[Dosya:Rommel Small.jpg|thumb|leftsol|150px|DAK komutanı Tankçı Orgeneral [[Erwin Rommel]] (Ekim 1942'de Mareşallığa yükseltildi.)]]
[[Dosya:Monty, wavvel, auk.jpg|thumb|150px|[[Bernard Montgomery]], [[Archibald Wavell]] ve [[Claude Auchinleck]]]]
[[Dosya:Bernard Law Montgomery.jpg|thumb|150px|[[Bernard Montgomery]]]]
[[Dosya:Advance of the Panzerjager-Abteilung 39-AC1942.jpg|thumb|leftsol|150px|Kuzey Afrika'da Alman zırhlı arabalarından [[Schwerer Panzerspähwagen|SdKfz 231]], 1942]]
[[Dosya:Tobruk 1941 - British Matilda tanks.jpg|thumb|150px|[[Matilda tank|Matilda Mk II]] [[Piyade tankı|piyade tankları]] ([[II. El Alameyn Savaşı|El-Alamein]])]]
{{ana|Kuzey Afrika Cephesi (İkinci Dünya Savaşı)}}
266. satır:
== Doğu Cephesi I ==
{{ana|Doğu Cephesi (İkinci Dünya Savaşı)}}
[[Dosya:Bundesarchiv Bild 146-1977-120-11, Fedor von Bock.jpg|thumb|leftsol|150px|[[Fedor von Bock]]]]
[[Dosya:Operation Barbarossa.png|thumb|150px|Barbarossa Harekâtı, 22 Haziran 1941]]
 
291. satır:
== Asya-Pasifik Cephesi ==
[[Dosya:Second world war asia 1937-1942 map de.png|thumb|150px|[[Çin-Japon Savaşı]] ve [[Pasifik Cephesi (İkinci Dünya Savaşı)|Pasifik Cephesi]] (1937-1942)]]
[[Dosya:Yamamoto-Isoroku.jpg|thumb|leftsol|150px|[[Oramiral]] [[Isoroku Yamamoto]] ([[Japon İmparatorluk Donanması]] Başkomutanı)]]
[[Dosya:Yamashita.jpg|thumb|150px|"Malaya Kaplanı" Korgeneral [[Tomoyuki Yamashita]] (25. Ordu komutanı)]]
[[Dosya:USSArizona PearlHarbor.jpg|thumb|leftsol|150px|Yanan [[Amerikalılar|Amerikalı]] zırhlı [[USS Arizona (BB-39)|USS ''Arizona'']] ([[7 Aralık]], [[1941]])]]
[[Dosya:Japanese aircraft carrier Hiryu burning on 5 June 1942 (NH 73064).jpg|thumb|150px|Yanan Japon uçak gemisi [[Japon Uçak Gemisi Hiryū|''Hiryū'']] (Midway)]]
[[Dosya:USS Lexington brennt.jpg|thumb|leftsol|150px|Yanan [[Amerikalılar|Amerikalı]] uçak gemisi [[USS Lexington (CV-2)|USS ''Lexington'']] (Mercan Denizi)]]
[[Dosya:USS Wasp (CV-7) brennt.jpg|thumb|150px|[[Amerikalılar|Amerikalı]] uçak gemisi [[USS Wasp (CV-7)|USS ''Wasp'']] batmak üzere ([[Solomon Adaları]], [[15 Eylül]] [[1942]])]]
[[Dosya:Japanese aircraft attack USS Hornet (CV-8) during the Battle of the Santa Cruz Islands on 26 October 1942 (80-G-33947).jpg|thumb|leftsol|150px|Japon uçakların saldırı altında Amerikan uçakgemisi [[USS Hornet (CV-8)|USS ''Hornet'']] ([[Santa Cruz Adaları Deniz savaşı]], [[26 Ekim]] [[1942]])]]
[[Dosya:Camouflaged and poorly equipped Chinese soldiers repell a charge of 50,000 Japanese along the Salween River near Burma. - NARA - 196230.jpg|thumb|150px|Çin-[[Myanmar|Burma]] sınırlarında [[Salween Nehri]]nde Japonlara karşı savaşan [[Çin Cumhuriyeti]] askerleri (Haziran, 1943)]]
{{ana|Pasifik Cephesi (II. Dünya Savaşı)}}
426. satır:
=== Normandiya Çıkarması ===
{{ana|Normandiya Çıkarması}}
[[Dosya:1944 NormandyLST.jpg|thumb|leftsol|150px|Amerikan askerleri [[Normandiya]] Çıkarmasında, [[6 Haziran]] [[1944]]]]
 
[[Dosya:Cromwellvillersbocage.jpg|thumb|leftsol|150px|Villersbocage çatışmasında terkedilen [[Cromwell tank]]]]
[[Dosya:Paris1944.jpg|thumb|150px|Zafer Geçidinde Müttefikler ve [[Özgür Fransa]] birlikleri (Paris)]]
[[Dosya:Kampfgruppe Knittel's troops on the road to Stavelot.jpg|thumb|150px|[[Gustav knittel|Gustav Knittel]] Ordu Grubu'na bağlı birlikler ([[Malmedy]], [[Belçika]])]]
454. satır:
== Avrupa'da savaşın sonu ==
 
[[Dosya:Koeln 1945.jpg|thumb|leftsol|165px|1945 yılında [[Köln]] şehrinin % 90'ı harabeye dönüşmüştü. Şehirde ayakta kalabilen ender binalardan birisi de sol üstte bulunan [[Köln Katedrali]]'dir.]]
[[Dosya:Yalta summit 1945 with Churchill, Roosevelt, Stalin.jpg|rightsağ|thumb|150px|[[Winston Churchill]], [[Franklin D. Roosevelt]] ve [[Stalin|Joseph Stalin]] 1945'te [[Yalta Konferansı]]'nda.]]
 
[[Dosya:Wilhelm Keitel Kapitulation.jpg|thumb|150px|Teslim belgesini imzalayan [[Wilhelm Keitel]] ([[8 Mayıs]] [[1945]], [[Karlshorst, Berlin]])]]
461. satır:
=== Berlin ===
{{ana|Berlin Muharebesi}}
[[Dosya:Oder-neisse.gif|thumb|leftsol|165px|Almanyanın toprak kaybı. (Oder-Neisse hattı)]]
 
1945 yılı başlarından itibaren Alman orduları gerek Batı'da Amerikan ve Britanyalı orduları karşısında, gerek Doğu'da Kızıl Ordu karşısında gerilemeye devam etmektedir. Ocak ayında Amerikan birlikleri Arden bölgesini ele geçirirken Kızıl Ordu da Vistül nehrine dayanır.
484. satır:
'''Görüntüler''' <br />
[http://www.youtube.com/watch?v=8D5ZHKPwb7w Almanya'nın teslim töreni] <br />
[http://www.youtube.com/watch?v=I4xgYsNVDdc Moskova'da Kızıl Ordu'nun Zafer Şenliği][[Dosya:Cairo conference.jpg|rightsağ|150px|thumb|[[Kahire Konferansı]]:[[Çan Kay Şek]], [[Franklin D. Roosevelt]] ve [[Winston Churchill]]]]
[[Dosya:Japanese plane shot down.jpg|thumb|leftsol|150px|Filipin Denizi Savaşında düşürülen Japon uçağı]]
[[Dosya:Second world war asia 1943-1945 map de.png|thumb|150px|[[Çin-Japon Savaşı]] ve [[Pasifik Cephesi (İkinci Dünya Savaşı)|Pasifik Cephesi]]]]
[[Dosya:Attack on carrier USS Franklin 19 March 1945.jpg|thumb|leftsol|150px|[[USS Franklin (CV-13)|USS ''Franklin'']] uçak gemisi [[19 Mart]] [[1945]] sabah saat 07.08'de Japon 5. Hava Filosu 762. Deniz Hava birliğine bağlı [[bombardıman uçağı]] [[Yokosuka P1Y|"Ginga"]] tarafından bombalandı. (2.600 kişilik mürettebattan 762'si öldü ve 265'i yaralandı.)]]
[[Dosya:USS Bunker Hill hit by two Kamikazes.jpg|thumb|150px|[[USS Bunker Hill (CV-17)|USS ''Bunker Hill'']] uçak gemisi 30 saniye içinde iki [[Japon İmparatorluğu|Japon]] [[kamikaze]] tarafından [[Kyūshū]] yakınında [[11 Mayıs]] [[1945]]'te vuruldu. (2.600 kişilik mürettebattan 346'sı öldü, 43'ü kayboldu ve 264'ü yaralandı.)]]