I. Charles: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Türkçeleştirme, değiştirildi: {{En icon}} → {{İng}} (22) AWB ile
düzeltme AWB ile
55. satır:
== Çocukluğu ve ilk gençliği ==
 
[[Dosya:Anne of Denmark; King Charles I when Prince of Wales; King James I of England and VI of Scotland by Simon De Passe (2).jpg|thumb|leftsol|upright|Charles, babası I. (VI.) James ve annesi Anne Danimarkalı yak. 1612 <small>Gravür:Simon de Passe</small>]]
 
İskoçya kralı [[I. James (İngiltere kralı)|VI. James]] ve [[Danimarkalı Anne]]'nin ikinci oğlu olarak [[19 Kasım]] [[1600]] tarihinde İskoçya'da [[Dunfermline]] Sarayı'nda dünyaya geldi.<ref name="royalukwebsite">''Charles I (r.1625-49)''. [http://www.royal.gov.uk/output/Page76.asp Royal.gov.uk] erişim tarihi=20-04-2008</ref><ref>''Memorable Christians''. [http://justus.anglican.org/resources/bio/92.html justus.anglican.org]. erişim tarihi=20-04-2008. {{İng}}</ref>. Charles doğduğunda babası VI. James adı ile İskoçya Kralı idi ve daha İngiltere Kralı olmamıştı. 23 Aralik 1600'da [[Edinburg]]'da İskoçya Kraliyet sarayı olan [[Holyrood]] Sarayı'nda bir Protestan vaftiz töreni ile Ross Piskoposu David Lindsay tarafından vaftiz edildi. İskoçya krallarının ikinci erkek çocuklarına verilen "Ormond Markisi", "Ross Kontu" ve "Ardmannoch Lordu" unvanlarını taşımaya başladı.<ref name="gregg">{{Kitap kaynağı|son=Gregg|ilk=Pauline|tarih=1981|başlık=King Charles I|yer=Londra|yayımcı= Dent |isbn=0-460-04437-0|dil=={{İng}}}}</ref>
97. satır:
Parlamento'nun [[Avam Kamarası]] kralının bu yetkisini kısıtlamakla da kalmayıp İngiltere'de uygulanan iki tip değişik bazlı (yani [[Pound (ağırlık birimi)|libre]] ağırlık "poundage" bazlı ve 2000 librelik ton ağırlığı "tonnage" bazlı) gümrük resminin Kraliyet memurları tarafından toplamasını iki yıl için kısıtladı. Halbuki bu iki tip gümrük resimlerinin haddinin tespiti ve Kraliyet idaresine bu gümrük resimlerinin toplamak için izin, İngiltere kralı [[VI. Henry (İngiltere Kralı)|VI. Henry]]'nin hükümdarlık döneminden itibaren, Kralın hayatı boyunca izin olarak uygulanmakta idi. Parlamento Avam Kamarası bu izini belirli dönem için kısıtlamakla Kral'ın vergi toplama hakkının Parlamento tarafından dönem dönem kontrol edilmesi imkânını ortaya çıkartmakta idi. Bu Avam Kamarası yetkisi artırma amaçlı kanun teklifi "Lordlar Kamerası"nda ele alınmadığı için resmen kanun olmadı. Parlamento'nun bu iki tip gümrük vergisi toplama yetkisini Krala veren "Parlamento Kanun" teklifinin Parlamento'dan geçirmemesine rağmen Kral Charles ve yönetimi buna hiç aldırmadan bu gümrük vergilerini toplamakta devam ettiler.<ref name="gregg"/>
 
[[Dosya:King Charles I by Gerrit van Honthorst sm.jpg|thumb|leftsol|I. Charles portresi 1628 <small>Ressam:Gerrit van Honthorst</small>]]
 
Buckingham Dükü komutanlığı altında bir İngiltere ordusu tarafından 1625'te yapılan [[Cadiz Seferi (1625)]] kötü olarak planlandığı ve gayet fena uygulanmaya koyulduğu için İngiltere ordusunun mağlubiyeti ile sona erdi. bu nedenle Parlamento Avam Kamarası'ında Buckingham Dükü'nün bir "yüce divan"a çıkartılıp yargılanması için bazı parlamenterler arasında çalışmalar başlatıldı.<ref name="gregg"/><ref name="cust">{{Kitap kaynağı|son=Cust|ilk=Richard|tarih=2005|başlık= Charles I: A Political Life| yer=Harlow|yayımcı=Pearson Education|isbn=0-582-07034-1|dil={{İng}}}}</ref> Kral Charles Buckingham Dükü'ne destek verdiğini ve ona hala inandığını gösterip onu şereflendirmek için, onu [[Cambridge Üniversitesi]]'in en üst idarecisi olarak Üniversite Şansölyesi görevine aday gösterdi.<ref name="gregg"/> Dük'e bu görevin verilmesine itiraz edip onun aleyhinde Parlamento'da konuşma yapan "Düdley Diggs" ve "Sır John Elliot" adlı parlamenterler Kralın emri ile Parlamento toplantısı için Parlamento kapısından içeri girmekte iken tutuklandılar. Avam Kamarası'nda bu iki Parlamento üyesinin Kral emri ile tutuklanmasına karşı şiddetli bir aksi reaksiyon ve itiraz ortaya çıktı.<ref name="gregg"/> Bu iki parlamenter iki hafta tutuklu kaldıktan sonra hemen salıverildiler. 12 Haziran 1626'da Avam Kamarası kralın Parlamento üyelerini tutuklamaya meşru hukuki hakkı olmadığına ve Kral Charles’ın yakın danışmanı Buckingham Dükü aleyhinde bir protesto kararı kabul edildi. Parlamento'nun bu resmi protesto kararına rağmen Kral Charles danışmanını görevden atmadı. Bunun yerine Kral Charles, hukuken meşru olan krallık yetkisini kullanarak Parlamento'yu kapatıp dağıtma kararı aldı ve bunu uygulayarak Parlamento'yu kapattı.
160. satır:
== Dinsel çatışmalar==
 
[[Dosya:Anthony van Dyck - Charles I (1600-49) with M. de St Antoine - Google Art Project.jpg|thumb|leftsol|''I. Charles Aziz Antoine ile (1633) <small>Ressam: Anthony van Dyck </small>, 1633]]
 
Kral Charles’ın hükümdarlık döneminde [[İngiliz reformasyonu]]'nun ne kadar İngiltere politikası ve cemiyetine etki yapması gerektiği sorunu devamlı olarak politikanın ele aldığı baş konulardan biri olmaya devam etmiştir. "Arminianizm teoloji akımı kilise papaz ve hiyerarşisinin otoriter olmasını ve bu ve öbür dünyada dinsel selamete erişmesinin kişinin hiç tesir edemeyeceği bir alın yazısına göre olacağı doktrini reddederek kişilerin kendi başlarına bu dünya ve sonraki dünyada kendilerinin selametlerini kendilerinin seçecekleri ("bağımsız irade") doktrinini savunmaktaydı. Bu doktrin [[Kalvinizm]] taraftarları (özellikle İskoçya'da [[Presbiteryenlik|Presbiteryenler]] tarafından); Katolik kilisesinin doktirinine yakınlığı ve bu nedenle Katolikliğin yeniden devlet dini olarak kabul edilmesine yol açabilme tehlikesi doğurduğu için şiddetle reddedilmişti ve "delalet" olarak kabul edilmişti. Halbuki Kral Charles Arminianizm doktrinini kabul etmişti ve İngiltere [[Anglikanizm|Anglikan]] kilisesi ve İskoçya'da [[Presbiteryenlik|Presbiteryenl]] kilisesi için Katolik kilisesi hiyerarşisine benzer kilise organizasyonu ve özel Katolik inançlara ve ayinlere yakın kilise ayinleri yapılmasını arzu ettiğini açıkça bildirmişti. Kral Charles’ın bu doktriner tutumu, gayet koyu Kalvinist olan [[Püriten]]ler tarafından da şiddetle dinsizlik ve imansızlık olarak tefsir edilip tenkit edilmekte idi.<ref name="cust"/> Bunun yanında Charles’ın Protestan dinli tebaaları kıta Avrupası'ndaki savaş gelişmelerini yakından takip etmekteydiler. Bu İngiltere Protestanları Kral Charles’ın dış politika diplomasinin Katolik İspanya'ya yakınlaşmasını ve Protestan Avrupalılara destek vermekten kaçınmasını hiç beğenmemekte idiler.<ref name="howat"/>
257. satır:
Thames Nehri kenarından çekilen kraliyet ordusu ile Kral Charles, saray efradının bulunduğu Oxford'a çekildiler. Kral burada bu şehrin tahkimatını pekiştirdi ve ordusunu gelecek mevsimde savaşmak üzere takviye edip yetiştirmeye koyuldu. İki taraf arasında yapılmakta olan müzakereler Nisan ayında anlaşmazlıkla sona erdi.
 
[[Dosya:Wenceslas Hollar - Charles I (State 3).jpg|thumb|leftsol|I. Charles at üzerinde Kraliyetçi Ordusunun başında (1644)<small>Ressam: Wenceslaus Hollar</small>]]
 
<!--
283. satır:
-->
=== Yargılanma===
[[Dosya:Charles I at his trial.jpg|thumb|upright|leftsol|I. Charles’ın yargılanması 1649 <small>Ressam:Edward Bower</small]]
[[Dosya:Court-charles-I-sm.jpg|thumb|upright|rightsağ|I. Charles mahkeme salonunda (I. Charles sanık locasında arkasından görüntü ve Yüksek Adalet Mahkemesi yargıçlar heyeti]]
 
<!--
"https://tr.wikipedia.org/wiki/I._Charles" sayfasından alınmıştır