Thomas Fairfax: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme, yazış şekli: vaad ede → vadede AWB ile
Sabri76 (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
28. satır:
| imza =
}}
'''Thomas Fairfax''', (17 Ocak 1612 - 12 Kasım 1671) [[İngiliz İç Savaşı]]nda parlamento ordusunda komutan ve [[Oliver Cromwell]]'in silah arkadaşı. Çok başarılı ve önemli bir asker olarak parlamento kuvvetlerini sayısız zafere ulaştırmıştır. İç savaşın kazanılmasından sonra kurmay heyetinde bulunan Cromwell'in siyasi olarak gerisinde kalmıştır. Devrik kral [[I. Charles]]'ın mahkemesinde yeralmayıyer almayı reddetmiş, iktidarı Cromwell'e bırakarak siyasetten çekilmiştir. Bu tutumu ve savaş meydanındaki hoşgörülü davranışları nedeniyle [[II. Charles]] [[Restorasyon (İngiltere)|Restorasyonu]] sırasında parlamento yanlısı komutanlara verilen ağır cezalardan azade olmuştur. Siyah saçları ve gözleri nedeniyle kendisine ''Siyah Tom'' takma adı yakıştırılmıştır.
 
== Gençlik yılları ==
38. satır:
== İç savaş ==
{{Ana madde|İngiltere İç Savaşı}}
1642 yılında iç savaş patlak verince babası Lord Fairfax kuzeydeki Parlamento kuvvetlerinin komutanı olarak atanır. Sir Thomas ise süvari komutanı olarak babasının komutasına girer. Nadiren yenilgiler almış olsa genelde savaş alanında çok başarılı olan Fairfax 1644 yılı Temmuz ayındaki belirleyici [[Marston Moor Muharebesi]]'nde yeralarakyer alarak zafere katkıda bulunur. Muharebede yaralanmasına rağmen büyük yararlılık göstermiştir. Muharebede kardeşlerinden Albay Charles Fairfax hayatını kaybetmiştir. Monarşi yanlıları bu muharebeden sonra yenilgiyi kabullenmiş, York ele geçirilmiş ve kuzey bölgesi Parlamento egemenliğine boyun eğmiştir. Buna rağmen güney ve batı bölgelerinde hala güçlü olan monarşi yanlıları savaşın iki yıl daha sürmesine yol açmıştır. Savaşın uzaması halkta bıkkınlığa yol açmış, mali güçlükler ve silahlı kuvvetlerin aşırıya kaçan bazı uygulamaları eleştirilmeye başlanmıştır. Parlamento birliklerinin komuta heyeti de bu eleştirilerin önüne geçmek adına tasfiye yapmış, Sir Thomas Fairfax başkomutanlığa getirilmiş ve Yeni Ordu teşkilatı güçlendirilmiştir. 14 Haziran 1645 tarihindeki [[Naseby Muharebesi]]'nde yenilen kral I. Charles Galler bölgesine kaçınca Parlamento batı bölgelerinde denetimi ele geçirir. 12 Kasım 1645 günü [[Londra]]'ya gelen Fairfax, coşkulu halk tarafından karşılanır. Gallerden ayrılarak güçlü bir garnizonun bulunduğu [[Oxford]]'a geçen kral I. Charles, askeri destek umuduyla İskoçya'ya gider. Parlamento birlikleri tarafından kuşatılan Oxford garnizonu teslim olunca, I. Charles İngiltere'de tamamen güçsüz kalmış olur. 1647 yılının Ocak ayında İskoçlar tarafından İngilizlere teslim edilen kral, Fairfax eşliğinde ülkeye getirilir.<ref>İkilinin bu temasları sırasında kralın Fairfax'ın sözünün eri olduğuna dair bir söylemi olmuştur.</ref> Moınarşi yanlılarının yenilgisiyle beraber karmaşık bir görüşme trafiği başlar. Kralla parlamento arasında süregiden görüşmelerin yanı sıra kralla İskoçlar arası temas devam etmekte, Yeni Ordu giderek siyasetin içine çekilmekteydi. Fairfax, yeni dönemde Parlamento ile ordusundaki sıradan askerin talepleri arasında sıkışmaya başlayacaktır. Ordu içindeki ve ülkedeki toplumsal sorunları çözmeyi vadeden özellikle radikal fikirlerin kolaylıkla boy gösterdiği Yeni Ordu birlikleri, hızla bir siyasi partiye doğru evrilerek Parlamentonun yerine iktidarın alınmasını ve kralın cezalandırılmasını talep eder hale gelir. Siyasi olayların ortasında kalan ve bu duruma ayak uyduramayan Fairfax giderek Cromwell ve ona bağlı askerlerin gölgesinde kaldığı fark ederek istifa etse de, kalmaya ikna edilir. 1648 yılında yeniden alevlenen iç savaş sırasında tekrar cephede komuta görevini başarıyla yapar. Kralın ihanetinin ortaya çıkmasıyla cezalandırılmasını onaylasa da idam hükmünün çıkacağını öngörerek bu tür cezayı tasvip etmediği gerekçesiyle idam hükmünü imzalamaz. Başkomutan olarak son icraatı 1649 yılı Mayıs ayında aşırı sol fikirleri savunan ordu içindeki [[Levellerlar]]ın isyanını bastırmak olur. Bundan sonraski süreçte ordudan istifa eder, Cromwell'in ısrarlarına rağmen seferlere katılmaz.
 
==Siyasi görüşleri==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Thomas_Fairfax" sayfasından alınmıştır