Dönme: Revizyonlar arasındaki fark

'''Dönüş'''; bir [[merkez]]e bağlı olarak [[daire]]sel hareket yapan [[cisim]]lerin [[Hareket (fizik)|hareket]]ine denir. [[Üç boyutlu cisimler]] her zaman hayali bir dönüş eksen çizgisi etrafında döner. Eğer bu eksen cismin gövdesinden ve kütle merkezinden geçerse, cismin kendi etrafında döndüğü söylenir. Bir dış noktaya göre merkez seçilirse ( örneğin; Dünya ve Güneş) bu harekete dönüş veya orbital dönüş denir ve genellikle yerçekimi tarafından oluşturulur.

 

 

=== Matematik ===

Tüm sert,esnemez cisim hareketleri dönüş ve ötelenme veya bu iki etkenin birleşmesiyle oluşur.

 

 

Dönüş; kademeli bir radyal oryantasyon hareketedir ve bir noktaya bağlıdır. Bu nokta hareketin ekseni üzerindedir. Eksen, cismin hareket düzlemine 90° açıdadır. Eğer eksen cismin merkezinde değil ve bir dış noktadaysa, cisim orbital bir eksen üzerinde hareket eder. Temel olarak yörüngesel dönme ve dönüş arasında herhangi bir fark yoktur. Tek ayrım sağlayan konu, dönüş ekseninin cismin içinden veya cismin dışındaki bir sabit noktada olmasıdır. Bu ayrım hem sert,esnemez cisimler hem de esneyebilir cisimler için geçerlidir.

 

 

Eğer bir eksen üzerindeki dönüşe aynı eksen üzerinde başka bir dönüş uygulanırsa üçüncü bir dönüş ortaya çıkar. Bir dönüşün tersi de bir dönüş hareketidir. Bu sebeple, bir eksen üzerindeki dönüşler bir grup oluşturur. Bazen bir eksen üzerindeki dönüşe başka bir dönüş etki ettiğinde sonuç bir dönüşten ziyade bir öteleme hareketide oluşturabilir.X,Y ve Z eksenleri üzerindeki dönüşler esas (ana) dönüşlerdir. Bir eksende bir dönüş başlatılması öncelikle X ekseninin dönüş yapması gerekir. Daha sonra bu dönüşü Y eksenindeki dönme hareketi ve Z eksenindeki dönme hareketleri takip eder. Bu tanımla uzaydaki herhangi bir dönüş hareketi esas dönme eksenleriyle açıklanabilir. Uçak dinamiğinde esas dönüşler:

Euler dönüşü, dönüş tanımına yeni bir perspektiften bakar. Bu dönüş üç temel dönüş biriminin değiştirilmesi ile oluşturulur. Birimlerden (Euler açıları) birisi değiştirilip diğerleri sabit tutulur. Euler dönüşleri hiçbir zaman tek bir dış eksene göre veya merkezden geçen dönme eksenlerine göre yazılmaz ancak bunların birleşimi tarzında yazılabilir. Euler dönüşleri birden çok eksen dönüşler sistemlerinin birleşmesinden meydana gelir: bunlar ilki ilk açıdır ve z eksenine bağlıdır. Bu dönüşlere devinim, nütasyon ve esas dönüş denir.

 

 

=== Uçuş Dinamiği ===

[[Uçuş dinamikleri|Uçuş dinamiğinde]], Euler açıları merkez, dönüş ve kanat açıları olarak tanımlanır. Dönüş tanımı ise havacılıkta yukarı eğilim anlamında kullanılır yani uçağın burun kısmının kalkıştan sonra yukarı doğru çıkmasıdır. Esas dönüş birimleri ile birçok fiziksel sistem oluşturulabilir bunlara örnek olarak joystick ve yalpa çemberleri verilebilir. Çok basit ancak bir o kadarda kolay yön verme sağlar. Ancak bu dönüş birimlerinin elverişsiz yanı hesaplamalardan kullanımlarının çok zor olmasıdır. Karışık eksen dönüşlerinde yalpa çember kilitlenmeleri sonucu açılar ait oldukları eksenlerden hesaplanamazlar.

 

 

=== Eğlence parkları ===