İzmir: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
BSRF (mesaj | katkılar)
düzeltme AWB ile
66. satır:
 
== Köken bilimi ==
{{rquote|rightsağ|''İzmir, bir prensestir çok güzel küçük şapkasıyla.''|[[Victor Hugo]]<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.izto.org.tr/IZTO/IN/Pearl+of+Aegean/For+Pleasure/alsancak.htm | başlık = Victor Hugo-"Le Captive" "[[Les Orientales]]" (1829) kitabında yayınladı. | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160304084217/http://www.izto.org.tr/IZTO/IN/Pearl+of+Aegean/For+Pleasure/alsancak.htm | arşivtarihi = 4 Mart 2016}}</ref>}}
 
İzmir şehrinin adının nereden geldiği konusunda kanıtlanmış bir bilgi yoktur. Ancak, bir dönem bugünkü İzmir yöresinde yaşamış Erektidler'in [[Amazonlar|Amazonlar`]]la savaşıp galip geldiği; önderleri These'nin de, Amazon kadını Smyrna ile evlenip, yöresine onun adını verdiği ve İzmir'in adının da Smyrna'dan geldiği en çok kabul edilen görüştür.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.izmirni.com/index.php?view=article&catid=16%3Aizmir&id=29%3Azmir-ilinin-adnn-kayna&option=com_content&Itemid=90 | başlık = İzmir ilinin adının kaynağı | erişimtarihi =7 Eylül 2012| yayımcı = İzmirni.com | arşivurl = http://web.archive.org/web/20100512232710/http://www.izmirni.com:80/index.php?view=article&catid=16%3Aizmir&id=29%3Azmir-ilinin-adnn-kayna&option=com_content&Itemid=90 | arşivtarihi = 12 Mayıs 2010}}</ref>
105. satır:
 
=== Parlak dönem (MÖ 650-545) ===
[[Dosya:Klazomenai.jpg|thumb|rightsağ|[[Urla]] yakınlarındaki [[Klazomenai]] antik kentinde dünyanın en eski zeytinyağı üretim tesisi bulunmuştur.]]
Eski İzmir'in parlak dönemi MÖ 650-545 yılları arasına denk düşer. Yaklaşık yüzyıl süren bu süre, bütün İyonya uygarlığının en güçlü dönemini oluşturur. Bu dönemde Miletos'un liderliğinde Mısır'da, Suriye ve Lübnan'ın yavuz kenti Batı kıyılarında, Propontis'te (Marmara Bölgesi), Pontus'ta (Karadeniz) koloniler kurulur ve Doğu Helen dünyası kıta Yunanistan’ı ile rekabet ederek birçok alanda ve konuda onun yerini almaya başlamıştır. Bu dönemde İzmir'in tarımcılıkla yetinmeyip Akdeniz ticaretine de ortak olduğunu görmekteyiz. Bu dönem katlarında bulunan [[Fenike]] kökenli eserler, [[Kıbrıs]] kökenli heykel ve heykelcikler, Ön Asya ya da Akdeniz orijinli fayans figürcükler bu uluslararası ticaretin günümüze kalmış eserleridir.
 
134. satır:
 
=== Roma İmparatorluğu dönemi (MÖ 133-MS 395) ===
[[Dosya:Izmir016.jpg|250px|leftsol|thumb|[[İzmir Agorası]]]]
[[Büyük İskender]]'in [[İssos]]'ta ([[İskenderun]]) [[Persler|Pers]] Kralı [[Darius]]'u yenmesinden (MÖ 333) ve arkasından bütün doğuyu ele geçirmesinden sonra Helen dünyası büyük bir refah çağına erişti. Kentler nüfus patlamalarına sahne oldu. [[Helenistik Dönem]]'de [[İskenderiye]], [[Rodos]], [[Bergama]] ve [[Efes]] kentlerinden her biri 100 binin üstündeki bir nüfusa eriştiler. Küçük bir tepeciğin üzerinde kurulmuş olan eski İzmir kentinin duvarlarının içinde yalnız birkaç bin kişi yaşayabiliyordu. Bu nedenle en geç MÖ 300 sıralarında Kadifekale'nin eteklerinde, yeni ve büyük bir kent kuruldu.
 
152. satır:
 
=== Osmanlı İmparatorluğu dönemi ===
[[Dosya:Hisar Camii.jpg|thumb|leftsol|[[Kemeraltı]]'nda bulunan [[Hisar Camii]] (1592-1598)]]
Eski İzmir'in ilk keşfi, burayı 1429-30 ve 1446'da ziyaret eden [[Ciriaco d'Ancona]] tarafından yapılmıştır.
 
172. satır:
 
== Coğrafya ==
[[Dosya:İzmir, Turkey.JPG|thumb|leftsol|Kent merkezinin [[Uluslararası Uzay İstasyonu]]'ndan çekilen görüntüsü.]]
İzmir ili [[Türkiye|Türkiye Cumhuriyeti]]'nin en batı kısmında [[Ege Denizi]]'ne kıyısı olan bir ildir. Kuzeyde [[Balıkesir]], doğuda [[Manisa]], güneyde [[Aydın]] illeri ile komşudur.<ref name="gov">http://www.izmir.gov.tr/tr/genel/default3.aspx?mid2=115&mid1=2&mid3=257</ref>
 
255. satır:
=== Fuarcılık ===
{{ana madde|İzmir Enternasyonal Fuarı}}
[[Dosya:İzmir Kültürpark.JPG|thumb|leftsol|İzmir Kültürpark 9 Eylül Kapısı]]
[[İzmir Enternasyonal Fuarı]] İzmir Fuarı veya özellikle İzmir içinde kısaca “Fuar”, her yılın Eylül ayında İzmir'in kurtuluş günü olan 9 Eylül'ü içine alacak 10 günlük bir zaman dilimi içinde düzenlenen Türkiye'nin en köklü, en tanınmış ve en kapsamlı fuarıdır. 2003-2004 yılları arasında [[İzmir Enternasyonal Fuarı]]'nda düzenlenen WWE adlı organizasyonda, [[Batista]] Triple H [[Rey Mysterio, Sr.|Rey Mysterio]] [[Jeff Hardy]] [[Matt Hardy]] ve [[Undertaker]]'a ev sahipliği yapmıştır. 2006 yılında 75. İzmir Enternasyonal Fuarı, 1 Eylül - 10 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. İzmir Kültürpark'ta (bu park alanı da bazen kısaca Fuar olarak adlandırılır) düzenlenir. Ancak İzmir Enternasyonal Fuarı (İEF), esasında, örneğin 2005 yılı için [[Kültürpark]] alanında düzenlenmiş olan ve çoğu zaten uluslararası nitelikli 37 fuardan sadece bir tanesidir. Gaziemir ilçesinde yapılan [[Fuar İzmir]], 25 Mart 2015 tarihinden itibaren tüm fuarlara ev sahipliği yapmaya başladı.
 
273. satır:
 
=== Turizm ===
[[Dosya:Incalt.JPG|thumb|rightsağ|[[İnciraltı]]'ndan görünüm]]
* Teleferik Tesisleri :
::Balçova Adatepe’de ormanlık alan üzerine kurulu, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Teleferik Tesislerinde kendin pişir kendin ye, çay bahçesi, market, kafe ve bar alanları ile hoşça vakit geçirilecek bir dinlenme alanıdır. Tesisler 3 Kasım 2007 tarihinde kapanmış ve 2015 yılında tekrar yenilenip hizmete açılmıştır.
295. satır:
== Spor ==
{{Ana|İzmir'de spor}}
[[Dosya:İzmir Atatürk Stadyumu.jpg|rightsağ|thumb|51.295 kişilik İzmir Atatürk Stadyumu İzmir'in en büyük, Türkiye'nin 4. büyük stadyumudur.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tff.org/Default.aspx?pageID=394&stadID=118 | başlık = TFF İzmir Atatürk Stadyumu Sayfası | erişimtarihi = 2 Eylül 2012 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160306232642/http://www.tff.org/Default.aspx?pageId=394&stadId=118 | arşivtarihi = 6 Mart 2016}}</ref>]]
* 1971 yılında [[Akdeniz Oyunları]]'na ev sahipliği yapmıştır.
* 7 - 22 Ağustos 2005'te kentte [[Universiade]] Uluslararası Üniversite Oyunları organizasyonu gerçekleşmiştir.
321. satır:
 
== Eğitim ==
[[Dosya:Dokuz Eylul University Campus Entry Izmir Turkey.jpg|thumb|rightsağ|Dokuz Eylül Üniversitesi Girişi]]
Eğitim ve öğretim açısından Türkiye'nin önemli merkezlerinden biri olan İzmir'de çeşitli sayılarda okul öncesi eğitim kurumu, ilköğretim ve orta dereceli eğitim veren okul vardır. Ayrıca İzmir'de sınırları içinde 11 üniversite bulunmaktadır. Bu üniversitelerde il genelinden öğrencilere eğitim verildiği gibi, il dışından ve [[öğrenci değişim programı|öğrenci değişim programları]] ile yurtdışından gelen öğrencilere de eğitim verilmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.leonardo.ege.edu.tr/ | başlık = Ege Üniversitesi Leonardo Da Vinci Programı Ana sayfası | erişimtarihi = 23 Temmuz 2012 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150907213049/http://www.leonardo.ege.edu.tr/ | arşivtarihi = 7 Eylül 2015}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://web.deu.edu.tr/erasmus/ | başlık = Dokuz Eylül Üniversitesi Erasmus Programı Ana sayfası | erişimtarihi = 23 Temmuz 2012 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20130216022519/http://web.deu.edu.tr:80/erasmus/ | arşivtarihi = 16 Şubat 2013}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://erasmus.yasar.edu.tr/ | başlık = Yaşar Üniversitesi Erasmus Programı Ana sayfası | erişimtarihi = 23 Temmuz 2012 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160203161644/http://erasmus.yasar.edu.tr:80/ | arşivtarihi = 3 Şubat 2016}}</ref>
 
416. satır:
::''Metro aktarma istasyonları:'' Bornova ve Üçyol aktarma istasyonlarından otobüs, Halkapınar istasyonunda hem otobüs hem de banliyö ([[İZBAN A.Ş]]), Konak İstasyonunda ise hem otobüs hem de vapur bağlantısı vardır. Ayrıca 2013 yılın da Hilal İstasyonundan da İZBAN aktarmasına olanak sağlayacak düzenleme tamamlanmıştır.
[[Dosya:İZBAN Train.JPG|thumb|Aliağa-Tepeköy arasında sefer yapan İzmir Banliyö ([[İZBAN]]) treni]]
[[Dosya:Bus in Izmir 03.JPG|thumb|rightsağ|Konak-Buca arasında sefer yapan bir [[ESHOT]] otobüsü]]
[[Dosya:Basmane Gar, Izmir.jpg|thumb|rightsağ|Basmane Garı]]
* Banliyö
::İzmir'de banliyö sistemi [[İZBAN A.Ş]] tarafından yürütülmektedir. Banliyö hattı [[Aliağa]]-[[Torbalı|Tepeköy]] arasında kuzey-merkez-güney yönünde konuşlanmıştır. Hattın toplam uzunluğu 110 km'dir. Banliyö sistemi içerisinde 38 adet modern istasyon ve metro standardında trenlerle taşımacılık yapılmaktadır. Kuzey hattı sırasıyla; Aliağa, Biçerova, Hatundere. Merkez Hattı ise Menemen, Egekent 2, Ulukent, Egekent, Ata Sanayi, Çiğli, Mavişehir, Şemikler, Demirköprü, Nergiz, Karşıyaka, Alaybey, Naldöken, Turan, Bayraklı, Salhane, Halkapınar, Alsancak, Hilal, Kemer, Şirinyer, Koşu, İnkılap, Semt Garajı, Esbaş, Gaziemir, Sarnıç, Adnan Menderes Havalimanı, Cumaovası. Güney Hattı; Develi, Tekeli, Pancar, Kuşçuburun, Torbalı, Tepeköy istasyonlarından oluşur. Hat üzerinde 15 aktarma merkezi bulunmaktadır. Ayrıca Halkapınar ve Hilal istasyonundan [[İzmir metrosu]]na aktarma yapılabilir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İzmir" sayfasından alınmıştır