İnka medeniyeti: Revizyonlar arasındaki fark

İnkalar önceleri, Cuzco yukarılarındaki And dağlarındaki savaşçı kabilelerdiler.<ref name="angelfire">[http://www.angelfire.com/realm/shades/nativeamericans/incaempire2.htm İnkaların kökenleri hakkında bir yazı] (ingilizce)</ref> MS 1000 yıllarında inka kabilesi komşu kabileleri egemenliği altına alıp Cuzco Vadisine doğru inmeye başladı. Böylece bu avantajlı yeri kullanarak etraflarındaki bölgeleri işgal ederek genişlemelerini sürdürdüler. 1500'lü yıllara gelindiğinde, İnkalar, eski Amerika'daki en geniş ve en zengin imparatorluğu olmuşlardı. İnkalar başkentleri Cuzco'dan 4000 kilometre dışına nerdeyse tüm batı Amerika kıyılarına ve And dağlarına yayılmışlardı. Bu bölge çok değişik iklim ve doğa koşullarını içermekteydi. Öyle ki, hükmettikleri And Dağlarının batı kıyısında çöl ve vadiler yer alırken, yine bu dağlarının kuzey doğu kesimlerinde ise tropikal bir [[yağmur ormanı]] iklimi hakimdi.<ref name="Colorado">[http://lsa.colorado.edu/~lsa/texts/Incas.html Colorado Üniversitesi İnternet Sitesinden İnkalar ile ilgili bir yazı] (İngilizce)</ref>

 

İnkalar, Şehirlerini ve kalelerini çoğunlukla [[And Dağları]]'nın yüksek kesimlerdeki dik ve sarp yamaçlara inşa etmişlerdi. İnka şehirlerinin mimarisi hala bilimadamlarını şaşırtmaktadır. Şehirlerdeki taş merdivenler tüm şehri ve taş evleri ve taş dini binaları geçerek şehirlerin en yüksek noktalarına kadar ulaşmaktadırlar. Bu yapılardaki devasa taş bloklar o kadar hassas ve düzgün bir şekilde birbirlerine birleştirilmiştirki aradan binlerce sene geçmesine rağmen bugün bile aralarına bir jilet dahi sokmak olası değildir. [[İnka mimarisi|İnka evlerinin mimarisinde]] duvarlarda taş kullanılmış ve çatıları da otla yapılmıştır.<ref name="mnsu">[http://www.mnsu.edu/emuseum/prehistory/latinamerica/south/cultures/inca.html Minesota Devlet Üniversitesi İnternet Sitesinde İnkalar ile ilgili bir yazı] (İngilizce)</ref>

 

İnka toplumu çok sıkı bir hiyerarşik düzen içindeydi. Birçok değişik toplum kademeleri vardı ve bu kademelerin en üstünde ''[[Sapa]]'' (Baş rahip ve yönetici) ve ordu kumandanı bulunuyordu. Tüm aile bireyleri Sapa'nın danışmanları idi hatta kadınların bile inka hiyerarşik düzeninde otorotileri vardı. Bunların altında tapınaklardaki rahipler, mimarlar ve ordu komutanları geliyorlardı. En alttaki iki sınıf ise zanaatkarlar, ordudaki subaylar, çiftçiler ve çobanlardı. Vergilerini altın olarak ödemek durumundaydılar ve bu vergiler yüksek sınıflara dağıtılmaktaydı.<ref name="mnsu"/>

İnkalar korkusuz birer savaşçı olmalarının yanı sıra çok vahşi bir cezalandırma sistemine sahiptiler. Eğer bir kişi hırsızlık yapar, Sapa'nın eşiyle ya da bir ''[[Güneş Bakiresi]]'' ile seks yaparsa uçurumdan atılır, elleri kesilir, gözleri oyulur ya da açlıktan ölünceye kadar asılırdı. Dolayısıyla cezalıların çoğunun ölümle cezalandırıldığı bir toplumda hapishaneler gereksizdi.<ref name="mnsu"/>

 

 

=== Yükselme ve Genişleme dönemleri ===

{{Ana madde|İnka İmparatorluğu}}

İnkalar genişlemeye 12. yüzyılda Cuzco bölgesindeki bir kabile olarak başladılar. [[Manco Capac]] liderliğinde küçük bir şehir olan [[Cuzco]]'yu ([[Keçuva dili]]nde ''Kusko'' - [[Türkçe]] ''Kusko'' okunur) kurdular.