Feniks: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
BotHorizon (mesaj | katkılar) k Geçersiz tarih formatı düzeltiliyor. |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
[[Dosya:Phoenix-Fabelwesen.jpg|thumb|250px|Yuvasında yeniden doğmak üzere kendini yakan Feniks kuşu.]]
'''Feniks''' ([[Latince]]: ''phoenix'', eski [[Yunanca]]: Φοῖνιξ, ''Phoiniks'', [[Arapça]]: العنقاء), [[eski Mısır]] kökenli efsanevi ateş kuşunun Batı mitolojisindeki karşılığıdır.<ref name="dilek">{{Web kaynağı | url = http://turkoloji.cu.edu.tr/ESKI%20TURK%20%20EDEBIYATI/batislam.pdf | yazar = H. Dilek Batîslam | başlık = Divan Şiirinin Mitolojik Kuşları: Hümâ, Anka ve Simurg. | yayımcı = Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi|yer= İstanbul|tarih= 2002|sayfa=185-208 | erişimtarihi =1 Ağustos 2009| arşivurl = http://web.archive.org/web/20120908005330/http://turkoloji.cu.edu.tr:80/ESKI%20TURK%20%20EDEBIYATI/batislam.pdf | arşivtarihi = 8 Eylül 2012}}</ref>
== Değişik mitler==
7. satır:
[[Pers mitolojisi]]nde '''[[Simurg (mitoloji)|Simurg]]''', '''Anka''', [[İslam]] sonrası [[Türk mitolojisi]]nde '''Zümrüdü Anka''' veya '''Simurg u Anka''', daha önceleri de [[Tuğrul (kuş)|'''Tuğrul''']] olarak geçmesi gibi birçok milletin efsanelerinde karşılık bulmaktadır.<ref name="dilek"/> Bahsedilen bu kuşlar bu [[mitoloji]]lerde kısmen benzerlik, kısmen de farklılık göstermektedir.<ref name="balkan">{{Web kaynağı | url = http://sbe.balikesir.edu.tr/dergi/edergi/c1s2/makale/c1s2m6.pdf | ilk= Ali|son= Duymaz | başlık = Anadolu ve Balkan Türklerinin Halk Anlatmalarında Mitolojik Bir Kuş: Zümrüdü Anka. | yayımcı = Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt: 1 Sayı: 1|tarih= 1998 | erişimtarihi =1 Ağustos 2009| arşivurl = http://web.archive.org/web/20111027075418/http://sbe.balikesir.edu.tr:80/dergi/edergi/c1s2/makale/c1s2m6.pdf | arşivtarihi = 27 Ekim 2011}}</ref>
[[Yunan mitolojisi]]nde
Feniks, eski [[Fenike mitolojisi]] kaynaklı (Sanchuniathon'a göre ), Çin mitolojisinde, Mısır dininde
== Görünüşü ve yetenekleri==
Feniks, rengarenk tüylü ve altından kızıl (mor,mavi ya da yeşil farklı efsanelere göre) bir kuyruğa sahip mitolojik bir kuştur. 500 ile 1000 yıl arası bir hayat döngüsüne sahiptir, hayatının sonuna doğru kendine dallardan bir yuva yapar ve yuvayı ateşe verir. Yuvayla beraber kuşta cayır cayır yanar , ve küllerine dönüşür. Bu küllerden yeni bir feniks ya da yumurtaları ortaya çıkar, yeniden yaşamak için doğar. Yeni feniks eski halinin yaşadığı kadar yaşamaya mahkumdur.
== Tarih==
Simurg ya da simorgh (Feniks) Pers mitolojisi kaynaklıdır (Pers
Flavius Philostratus (M.S. 170) <rref> Flavius Philostratus, Life of Apollonius of Tyana biyografisinin yazarı</ref>
<blockquote>
İzin ver doğu topraklarında,Arabistan ve çevresindeki topraklarda bulunan bu harika işarete (dirilişin) saygı gösterelim. Feniks adında bir kuş var. Türünün tek örneği ve beş yüz yıl yaşıyor. Ölüm zamanı yaklaştığında, kendine tütsüden, mürrüsafiden ve diğer baharatlardan bir yuva yapar. Zamanı dolduğunda bu yuvanın içine girer ve ölür. Ama beden çürüdükçe bir çeşit solucan ortaya çıkar, ölü kuşun sıvılarıyla beslenir ve yeni tüylerin oluşmasını sağlar. Daha sonra, gücünü topladığında içinde ebeveyninin kemikleri bulunan yuvayı Arabistan topraklarından geçerek Mısır'a Heliopolis'e getirir.Açık bir günde, bütün insanların gözü önünde, bu kemikleri güneşin sunağına koyar,bunu yaptıktan sonra hızla eski yerine doğru uçar. Rahipler tarihleri kontrol ederler ve tam olarak beş yüzyıl tamamlandığında geri dönmüş olduğunu görürler.
</blockquote>
Michael W. Holmes erken dönem Hristiyan yazarlarının bu miti kullanmalarını
Bu yorumlamaların kalbinde, oldukça zengin tamamlayıcı anlamların çoğalması, chol kelimesinin üç şekilde çevrilmesinden (hurma ağacı, feniks ya da kum
Esas olarak, feniks
Yunanlar bunu kendi dillerinde mor-kırmızı ya da koyu kırmızı anlamına gelen phoenix φοίνιξ,ile isimlendirdiler. Onlar ve
Mısır feniksi için önerilen esinlenmelerden biri de Güney Afrika flamingosudur. Bu parlak pembe ya da beyaz kuşlar yumurtaları ya da yavruları için hayatta kalamayacak derecede sıcak olan tuzludüzlüklere yuvalarlar. Bu yüzden birkaç inç yüksekliğinde ve genişliğinde yumurtalarını destekleyen bir tepecik oluştururlar, bu da az da olsa daha serin bir ortam yaratır. Bu höyüklerin etrafındaki konveksiyon akımları bir alevin türbülansına benzemektedir. Zoolojide, flamingolar Phoenicopteridae ailesine mensupturlar, Phoenicopterus ya da "phoenix-kanatlı” tür ismini alırlar.
Feniks aynı zamanda
== İlgili kullanımları==
Pers mitolojisinde Simurgh kanatlı, çok geniş ve son derece yaşlı kuş benzeri bir yaratıktı. Simurgh birçok İran edebiyat klasiklerinde mesela Farid ud-Din Attar's Conference of the Birds kitabında bir öğretmen ve kuşların lideri olarak, ve Firdevsinin epik Şeyhnamesinde (Kralların kitabı), Simurg Zaal ya da Zal'ı yetiştirip yaşatmıştır, Rostam'ın babası.
Feniks eski ve yeni Lübnan kültürlerinin merkezindeki figürdür. Lübnanlılar Fenikelilerin soyundan gelmektedirler,sıklıkla kendilerini feniksin oğlu olarak tanımlarlar. Özellikle Lübnan ve Beyrut, sembolik olarak, uzun tarihi boyuna yedi kez yıkılmış ve yeniden kurulmuş olduğundan, bir feniks kuşu gibi gösterilmektedir.
46. satır:
Japonya'da feniks hō-ō(kanji:"鳳凰) ya da "fushichō" olarak adlandırılır, tam anlamıyla “Ölümsüz kuş”.
Rus
Ek olarak, İlk modern yunan para birimi feniks oyması taşıyordu. Kraliyet arması ile değiştirilmesine rağmen , popüler bir sembol olarak kaldı, ve 1930'larda ikinci Helenik Cumhuriyette yeniden kullanıldı.
Bununla beraber, 1967-74 arası askeri cunta tarafından kullanılması onu son derece popülerlikten uzaklaştırdı
Feniks takım yıldızı, Petrus Plancius tarafından organize edilen denizciler tarafından geç 16. yüzyılda
== Ayrıca bakınız ==
|