Postmodern felsefe: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
kDeğişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
4. satır:
{{Postmodernizm}}
== Postmodern felsefenin kaynakları ==
[[Aydınlanma Düşüncesi|Aydınlanma düşüncesinin]] temelini oluşturan rasyonalizmin, yani [[nesnel bilgi]]nin [[akıl]] yoluyla edinilebilir olduğuna duyulan inancın sarsılması ile birlikte başlayan ve bir bütün ''modern felsefenin'' temel kategorilerinin sorunsallaştırılması ve bu kategorilerin işletildiği [[epistemoloji]]k ilkelerin yerinden edilmesi ile sonuçlanan felsefe eğilimi. "Özcülük", "temelcilik", "gerçekçilik", "nesnellik", "özne" ya da "ben" gibi modern felsefeye içkin ve aydınlanma
Felsefe yapmanın imkân ve olanakları bu noktadan itibaren başka bir yol izlemek durumundadır, ki postmodern felsefe eğilimleri çeşitli kollardan bunun açılımlarını yaparlar. En bilinen ve etkili örnekleri [[Jean-François Lyotard|Lyotard]]'ın [[Büyük Anlatıl]]ar'ın sonu eleştirisi, [[Michel Foucault|Foucault]]'nun [[soykütüksel arkeolojisi]], [[Emmanuel Levinas|Levinas'ın]] [[ötekilik felse]]fesi, [[Jacques Derrida|Derrida'nın]] [[yapısökümcülük|yapısökümcülüğü]], [[Gilles Deleuze|Deleuze]]'un [[göçebe şizoid analizler]]i, [[Richard Rorty|Rotry'nin]] [[ironi ve olumsallık]] kavramları, [[Roland Barthes|Barthes'ın]] [[Göstergebilim|göstergebilimsel serüveni]], [[Julia Kristeva|Kristeva]]'nın [[metinlerarasılık|metinlerarasılığı]], [[Ernesto Laclau|Laclau]] ve [[Chantal Mouffe|Mouffeu'nun]] [[anlamın kapatılamazlığı]] hakkındaki çözümlemeleri şeklinde çok genel olarak belirtilebilir.
Postmodern felsefe, [[fenomenoloji]], [[yapısalcılık]], [[Varoluşçuluk|
Postmodern durum zaten çoktan belirginleşmeye başlamıştır [[II. Dünya Savaşı]]'ndan itibaren. Ekonomik, siyasal ve toplumsal düzenlenişlerin ifadesi olan [[Postmodern durum]]'un yanı sıra, mimariden diğer sanat dallarına felsefe, din, toplum, kültür ve benzeri her alanda modernizme tepki olarak doğan tutum ve yaklaşımların ifadesi olarak da [[postmodernizm]] ortaya çıkmıştır. '''Postmodern felsefe''' ise, bu noktada postmodernizmin arkaplanındaki ya da başka bir deyişle altyapısındaki ''teorik temeli'' olusturur. Postmodern felsefe, dolayısıyla modern felsefenin içerdiği ''kavramsal ikiliklere'' ve onların epistemolojik temellerine kökten bir itirazdir denebilir.
19. satır:
Postmodern felsefenin, belirli bir bakış açısıyla saptanabilecek kimi ortak eleştiri bağlamları ya da tematik toparlanmaları dışında belirli bir savunusu ya da öğretisi yoktur denebilir. Çünkü onu belli bir disiplin ya da öğretiye indirgemek olanaklı değildir, daha çok birkaç koldan farklı felsefelerin toplandığı bir '''felsefe düzlemi''' olarak anlamak mümkündür. Yani, farklı felsefi eğilimlerin bir araya geldiği, birbirinden farklı konum ve tutumların savunulduğu '''ayrışık bir felsefe düzlemi''' dir postmodern felsefe. Tıpki Modernist felsefelerin akıl ve akılcılık üzerinden ''okunması'' gibi, postmodern felsefenin de bunlara karşıtlığı üzerinden okunması söz konusu olabilir.
Öyle ki, burada, felsefe-dışı sayılan konular da bir şekilde felsefenin içine taşınır ve dahası, kategorik ayrımlarla belirlenmiş olan disiplinler sürekli bir arada kullanılır ve sürekli arayüzeyler de çalışılır.
Bu biçimselliğin başlıca özelliği geleneksel formların ''bütünselliğine'', ''tümelliğine'', ''kapalılığına'' ve ''ciddiliğine'' karşıt olarak, '''parçalı''', '''yüzeysel''', '''ironik''' ve '''çok katmanlı''' olduğu söylenebilir. İyi-kötü, yüksek-alt ya da yukarı-aşağı, doğru-yanlış, rasyonel-irrasyonel, öz-biçim, gerçek-gerçekdışı ve benzeri ikiliklere dayalı epistemelojik yapı çözüştürülür bu yeni biçimsellik girişimleriyle.
|