Türkiye Kürtleri: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
PowerBUL (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
22. satır:
}}
[[Dosya:Kurdish majority Turkey-es.svg|thumb|260px|Türkiye içindeki Kürt çoğunluk bölgelerini gösteren harita.]]
[[Dosya:Kurdish settlements in the majority and minority.png|küçükresimthumb|249x249pik260px|Kürtlerin çoğunluğu ve azınlığı oluşturduğu alanlar.{{legend|#00aa00|50+ %|}}{{legend|#55ff55|20–50 %|}}]]
[[Dosya:Kurdistan of Turkey (CIA).png|right|thumb|250px260px|Türkiye'deki Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı yerler{{fact}}]]
Kürtlerin çoğunluğu ve azınlığı oluşturduğu alanlar.{{legend|#00aa00|50+ %|}}{{legend|#55ff55|20–50 %|}}]]
[[Dosya:Kurdistan of Turkey (CIA).png|right|thumb|250px|Türkiye'deki Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı yerler{{fact}}]]
'''Türkiye Kürtleri''', [[Türkiye]] sınırları içerisinde yaşayan [[Kürtler]]dir. Yoğun olarak [[Güneydoğu Anadolu]] ve [[Doğu Anadolu]] bölgesinde olmakla birlikte ülkenin diğer tüm bölgelerinde yaşamaktadırlar. Osmanlı döneminde [[Konya]], [[Kastamonu]], [[Ankara]], [[Kırşehir]], [[Nevşehir]] ve [[Aksaray]] gibi İç Anadolu'nun köylerine sürülmüş ve Cumhuriyet döneminde [[İstanbul]], [[İzmir]], [[Ankara]], [[Adana]], [[Mersin]], [[Samsun]], [[Tokat (il)|Tokat]], [[Amasya]]<ref>[http://www.nisanyanmap.com/?y=&t=G%C3%B6yn%C3%BCcek&u=1&ua=0 Göynücek'teki 4 Kürd yerleşimi]</ref>, [[Artvin]] ve [[Bursa]] gibi Türkiye'nin diğer kentlerine göç etmişlerdir. Türkiye Kürtleri'nin toplam nüfusu 12.000.000 ila 22.000.000 arasında<ref name=cia/><ref name="auto1">{{Web kaynağı | url = http://www.ekurd.net/mismas/articles/misc2012/9/turkey4166.htm | title = Over 22.5 million Kurds live in Turkey, new Turkish statistics reveal | publisher = | accessdate =26 Temmuz 2015| arşivurl = http://web.archive.org/web/20160408215503/http://ekurd.net/mismas/articles/misc2012/9/turkey4166.htm | arşivtarihi = 8 Nisan 2016}}</ref><ref name="KHRP">{{cite book |title=The Kurds: Culture and Language Rights |first1=Kerim|last1=Yildiz |first2=Georgina|last2=Fryer |publisher=Kurdish Human Rights Project |date=2004}} Data: 18% of Turkey, 20% of Iraq, 8% of Iran, 9.6%+ of Syria; plus 1–2 million in neighboring countries and the diaspora</ref><ref name="KONDA">{{Web kaynağı | title = Kürtlerin nüfusu 11 milyonda İstanbul"da 2 milyon Kürt yaşıyor – Radikal Dizi | date =21 Aralık 2008| first = Bekir | last = Ağirdir | work = Radikal.com.tr | language = Turkish | url = http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetayV3&ArticleID=913650&CategoryID=104 | accessdate =12 Temmuz 2013| arşivengelli = evet}}</ref> olduğu çeşitli kaynaklarda geçmektedir.
 
Satır 54 ⟶ 53:
[[Devlet İstatistik Enstitüsü]] (2005'ten sonra 'Türkiye İstatistik Kurumu') tarafından 1965'te yapılan [[Genel Nüfus Sayımı]]na göre 'te 31.391.421 olan Türkiye nüfusunun 2.370.233'ünün anadilinin Kürtçe olduğunu, ikinci dili dahil Kürtçe bilen toplam kişi sayısının ise 2.820.231 olduğu belirlenmiştir.<ref>{{Dergi kaynağı|url=https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:OtXDTEo8hIwJ:www.insanbilimleri.com/ojs/index.php/uib/article/download/1565/660+K%C3%BCrt+sorununda+antropolojik+ve+demografik+boyut:+Say%C4%B1m+ve+ara%C5%9Ft%C4%B1rma+verilerinden+elde+edilen+bulgular&hl=tr&gl=tr&pid=bl&srcid=ADGEESjlgN-I5Yftp8AEjMt0HITzXp6mrDBU7vRqBK2zsf4b7toHPAclH2Bfu71AjAT3MgvMEqRDYRJjn1SPagmgjUbUeXKyPbmnvIsRSiHxXCj2cpWSqRJ2d8wMlYdi4VfSnjIMgNra&sig=AHIEtbRMybtsJUp6llCuLrRPujVca7dAIQ&pli=1 |başlık=Kürt sorununda antropolojik ve demografik boyut: Sayım ve araştrma verilerinden elde edilen bulgular |dergi=Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi |yıl=2011 |id=ISSN: 1303-5134 |cilt=8 |sayı=1 |sayfalar=sf. 351 |yazar=Zeyneloğlu, Sinan; Civelek, H. Yaprak; Coşkun, Yadigar}}</ref> Buna göre nüfus kaydında Kürtçenin anadil ve ikinci dili olarak geçtiği kişi sayısı toplam nüfusun yüzde 8,98'ine tekabül etmektedir. Bununla birlikte 1965 sonrası nüfus sayımlarında ana dil mevzu bahis edilmediği için daha güncel verilere nüfus sayımları doğrultusunda ulaşmak mümkün değildir.<ref name="mideastpattern">{{Kitap kaynağı|başlık=Middle East patterns: places, peoples, and politics|son=Held|ilk=Colbert C.|yardımcıyazarlar=Mildred McDonald Held|yıl=2000|isbn=0813334888|yayımcı=Westview Press| bölüm=The Turkish Population}}</ref><ref name="inTR">{{Ansiklopedi kaynağı| ansiklopedi=Encyclopedia of Diasporas| cilt=II| yayımcı=Springer US| yıl=2005| başlık=Creating a Diaspora within a Country: Kurds in Turkey | sayfalar=403-414| isbn=978-0-306-48321-9| url=http://www.springerlink.com/content/uj43866712121k47/| son=Houston| ilk=Christopher}}</ref>
 
[[Dosya:Du şirin.jpg|thumb|200px260px|Bismil'de iki Kürt çocuğu]]
[[Dosya:Kurdish woman daughters.jpg|thumb|200px260px|Kürt kadın ve kızı (Van, 1973)]]
 
== Kültür ve sosyal hayat ==
[[Dosya:Mesopotamia.PNG|200px260px|right|thumb|Mezopotamya bölgesi]]
[[Dosya:Sahmeran müzeden.jpg|200px260px|right|thumb|Güneydoğu'da en çok bilinen ve halk arasında anlatılan Şahmeran efsanesinden bir figür.]]
 
Hint-Avrupa dillerinin İran dilleri öbeğine mensup bir dil konuşan Kürtlerin kültürünün temeli, [[Mezopotamya]] menşelidir. Diğer [[Anadolu tarihi|Anadolu uygarlıkları]] ve [[İslam tarihi|İslam uygarlıkları]]ndan gelen kültürün de birleşmesiyle Kürt kültürü ortaya çıkmıştır. Selçuklu ve Osmanlı dönemiyle beraber daha melez bir kültür ortaya çıkmıştır. 1923 yılından itibaren yapılan reformlarla{{hangi|tarih=temmuz 2013}} daha çok şehirlerde yaşayan Kürtler, devlet memurluğu gibi sebeplerle batılı hayat tarzını benimsemişlerdir. Toplum hayatında ve gündelik hayatta din ile toplum ilişkileri birbirinden ayrılmıştır. Taşrada yaşayan Kürtler ise, daha çok geleneksel Kürt kültüründe kalmışlardır. Yerel yaşamda, [[aşiret]]lerin, törelerin ve dinin etkisi büyük olmaktadır.
Satır 116 ⟶ 115:
 
== Dış bağlantılar ==
{{commonscat-inline|Kurdish people in Turkey}}
* [[Mustafa Akyol]], [http://www.koprudergisi.com/index.asp?Bolum=EskiSayilar&Goster=Yazi&YaziNo=840 "Kürt Sorununu Çözmek İçin Osmanlı Tecrübesini Hatırlamak Gerek"], ''Köprü'' dergisi: Güneydoğu'daki Etnik Problemler Ve Çözüm Arayışları, Bahar 2007, 98. Sayı.