Kerteriz: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
İnterviki bağlantıları çıkarıldı
→‎top: düzeltme AWB ile
1. satır:
[[Dosya:kerte.jpg|thumb|rightsağ|Pusulanın kenarındaki açı gösteren çentikler (''kerte''ler)]]
'''Kerteriz''', herhangi bir cismin [[yön]]ü ile esas alınan yön arasındaki açı. Esas alınan yön, bir kişinin yüzünün dönük olduğu yön, bir teknenin yönü veya kuzey olabilir. Kuzeyin esas alınması durumunda, buna ''hakiki kerteriz'' denir. Kerteriz ölçümü için açı ölçmekte kullan herhangi bir araç kullanılabilir. Hakiki kerteriz genellikle [[pusula]] ile ölçülür.
 
Kerteriz [[seyir]] yapılması gereken her türlü faaliyette (denizcilik, spor, askerlik) doğru rotada ilerlemek için kullanılır.
 
Yaygın kullanılan bir seyir tekniği, en az iki noktadan kerteriz alarak harita yardımıyla, bulunulan noktanın tespit edilmesidir. İki noktadan kerteriz alırken, çevreden iki yer şekli ya da nesne seçilir ve bunların kuzeyle yaptıkları açı bulunur. Daha sonra kerteriz alınan nesneler harita üzerinden bulunur ve harita üzerindeki kuzey güney doğrultulu çizgilerin de yardımıyla her iki açı belirlenen yer şekillerinden geçecek şekilde bir çizgi çizilir. Bu iki çizginin kesiştiği yer, yaklaşık olarak kerteriz alınan yeri gösterir. Daha yüksek kesinlik elde edebilmek için farklı bir yer şeklinden, yine aynı şekilde kerteriz alınır ve harita üzerinde buna ait bir çizgi daha çizilir. Eğer üç çizgi tam bir noktada kesişiyorsa, bu noktanın '''tam kesinlikle''' kerteriz alınan yer olduğu söylenebilir. Ancak pratikte nadiren bu üç çizgi bir noktada kesişir. Bunun nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
11. satır:
# Harita üzerindeki ufak hatalar ya da yeryüzü şekillerinin zamanla kaymış veya değişmiş olması.
 
Yukarıda sayılan sebeplerden ötürü sıklıkla, çizilen üç çizgi bir noktada kesişmez ve bir üçgen oluşturur. Bu üçgen kerteriz alınan noktayı kesinlikle kapsar ve bu üçgen ne kadar küçük çıkıyorsa hatalar o denli azdır. Kerteriz iki boyutta alındığından kesin yerin belirlenmesi üç noktayla yapılır, bu bakımdan üç boyutta çalışan [[GPS]]'in kesin yeri belirlemesi için dört farklı uydudan gelen dört koordinat değerini kullanmasıyla benzerlik gösterir.
 
Kerteriz kelimesi Türkçede pusula kadranının çevresindeki yön gösteren çentikler anlamındaki ''kerte'' kelimesinden türemiş olabilir. ''Kerte'' kelimesi [[İtalyanca]] çeyrek anlamındaki ''quarto'''dan dilimize geçmiştir. Bir diğer olası etimoloji, [[İngilizce]] ''quarters'' kelimesidir. TDK Sözlüğünde sözcük [[Yunanca]] kökenli olarak belirtilmiştir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kerteriz" sayfasından alınmıştır